Sürüklənən, fitə basılan, qapazlanan, söyülən qadın və indus mentaliteti

Küçənin ortasında bir xanım döyülür, təhqir olunur. Zəlzələdən, ya vəlvələdən,  həmin məsələ ictimailəşir. Həə,  əsas rüsvayçılıq bundan sonra   başlayır...  Budur,  sosial şəbəkələrdə böyük bir mentalitet ordusu yaranıb. “Yaxşı qızın gecə saat 4 –də küçədə nə işi var?”  İndi həmin hadisəyə bu kimi şərh verən əxlaq mücəssəmələrinin qarşısına keçib insan hüquqlarından danışacaq adam olmaq üçün gərək reallıq hissindən min kilometr uzaq olasan. “Döyülən xanım boşanıb, özü də keçmiş ərindən bir qız övladı var, boşanma səbəbləri haqda eksklüziv xəbərlər bir azdan. Xanımı döyən adamla sevgilidir, bu da  xanımın yaxın günlərdə İnstaqramda  həmin kişi ilə olan açıq-saçıq geyimlərdə qucaqlaşmış fotoları” Bu da  başdan–başa mentalitetlə silahlanmış xalqımızın layiqli mediasını (əksəriyyəti) xəbərə yanaşması.

Gələlim  gözü qara hüquq-mühafizə orqanlarımızın hadisəyə münasibətinə...

 Bakı şəhər Baş Polis İdarəsi “xalq qəhrəmanlarımız”ın barəsində  Cinayət  Məcəlləsinin 22- ci  maddəsi (xuliqanlıq) ilə cinayət işi açıb.  Və prokurorluq iş üzrə təqsirləndirilən şəxslər  barəsində həbs qəti imkan tədbirinin seçilməsi  barədə məhkəməyə müraciət edib.  Lakin məhkəmənin hakimi prokurorluğun vəsatətini təmin etməyərək xuliqanları sərbəst buraxıb.  Saytlara açıqlamasından zərərçəkənin şikayətçi olmamasını  bildirən hakim özü də yaxşı bilir ki, zərərçəkənin şikayətçi olmaması, yaxud onu döyənlərlə barışması həmin cinayət işinin xitam olunmasına əsas vermir. Hələlik bu qədər. Bundan sonrakı nəticələri mediadan  izləyərək birlikdə öyrənərik.

   İndi bu hadisədə son dərəcə həssaslıq sərgiləyən bu mentalitet qoruqçularına özləri ilə bağlı bir-iki həqiqəti deyib, keçmək istəyirəm əsas məsələyə.

 Hörmətsiz idbar sürüsü, sənə aid olan büdcəni talan edirlər, manatını öldürürlər, qiymətləri bahalaşdırırlar, müəlliminə işdən sonra fəhləlik təklif edirlər, iş yerlərində kütləvi ixtisarlar gedir, sənin maaşından kəsib avropalının gəlib ölkəndə şellənməsinin hesabını ödəyirlər, şəhərinin ağaclarını kəsirlər, heyvanlarını diri-diri  yandırırlar, sən asosialam, apolitikəm deyib başını soxursan paçanın arasına.

 İllərdir ölkəsində baş verən bütün sosial, siyasi iqtisadi rəzalətlərə kar, kor, lal olan bu sürüngənlər sinfinin bir qadın təhqirə məruz qalanda  anidən  başını paçasının arasından çıxarıb belə şüvənlik etməsini anlamaq üçün hər halda onların fəsiləsindən olmaq lazımdı.

  Bir qadının döyülməsinə haqq qazandıran hər bir insan o qoluzorlu gədələrin xuliqanlığına,  cinayətinə,  barbarlığına şərikdir. Hamısı eyni dərəcədə günahkardır. Çünki bu kriminal toplumu yetişdirən elə o kəsimdir. Bu yerdə hüquq-mühafizə orqanlarının haqqına girib onları da bu xuliqanlıqların inkişafındakı xüsusi rolunu qeyd etməmək ayıb olar.

 İttihamımın niyəsi haqqında bir azdan.

 Deməli, zərərçəkmiş qadının döyülmə videosunu izləyəndə fikirləşdim ki, yəqin  mən bu videoya bi-iki il əvvəl baxmış olsaydım, həmin an fikirləşərdim ki, niyə görəsən, xanım elə həmin dəqiqə  DİN-in 102  xidmətinə zəng edib polisə şikayət etmir?

   Çünki bir zamanlar mən də elə bilirdim, sivil qanunların kərə yağ da olmasa marqarin kimi işlədiyi bir ölkədə yaşayıram. Elə bilirdim, əlimi-qolumu sallayıb şəhərdə rahat gəzişib, istənilən yerdə öz fikirlərimi sərbəst demə hüququna malikəm.  Amma indi bilirəm ki, gəlib evimdə oturduğum yerdə məni tutub zorlasalar, nə vaxtsa hardasa səsləndirdiyim bir fikrimə görə mindiyim avtobusdan sürüyüb yerə salıb təpikləsələr, mən heç bir hüquq-mühafizə orqanına şikayət etmərəm. Yavaşca taleyimlə barışıb oturaram yerimdə. Amma allahdan  hələ ki otura bilməyənlərin rədd olub bu ölkədən getmək hüquqlarına təcavüz olunmayıb .  Mən bu ölkədə qadın olaraq yaşamağın bədəlini dövlət himnimiz kimi əzbər bilirəm.  Məni   bu acı reallıqla barışdıran Azərbaycan polisinə  burdan 5 ulduzlu bir salam deyirəm.

 İki il əvvəl Bakıya yenicə qədəm qoyub böyük iddialarla jurnalistika fəaliyyətinə başlamışdım.( Ayağımı mediaya qoymaqla gördüklərimdən başımı götürüb qaçmağım bir oldu.)  Qış aylarıydı. Oğlumu yerləşdiridiyim bir məktəbdə müəllimi demişdi ki, uşaqlar, kimin evində artıq elektrik sobası var, gətirsin, sinif otağını qızdıraq. Olmasa, pul yığıb almalıyıq. Bu  məsələni facebook səhifəmdə yazaraq şərh eləmişdim ki, hökumət Azərbaycan müəllimini dilənçiyə çevirib.

Axı niyə müəllim uşaqlardan məktəbi qızdırmaq üçün elektrik sobası istəyib şagirdinin gözündə dilənçi statusu qazanmalıdı?!

Mənim bu statusumu öz səhifəsində  paylaşan Mehman Muradlı adında  bir vətən oğlu (Tanımadığım, sadəcə fb-da dostluq siyahımda olan ) bu fikirlərimə belə bir şərh vermişdi. “Bu əxlaqsız, bu fahişə, bu  uşağına tərbiyə verə bilməyən küçə qadını, jurnalistlik iddiasındadı”.  Eyni təhqirlə adama cavab verdiyim üçün həmin qoluzorlu adam səhəri gəlib məni redaksiyada  döymüşdü. Fəaliyyət göstərdiyim media qurumunun rəhbərliyi məsələni ictimailəşdirdi, adamın redaksiaya hücüm etməsi, işçisini döyməsi ilə bağlı Ramil Usubova müraciət edərək cinayətkarın cəzalandırılmasını xahiş etdi. Çox çəkmədən  polis idarəsi işə qarşıdı. İş yoldaşalrımın da şahidlik etdiyi hadisəylə bağlı şikayət ərizəsi yazdım, fakt olaraq hadisə yerində olan  kameradakı videogörüntülər, adi gözlə də görünməsinə baxmayaraq, adamın təpiklə xəsarət yetirdiyi ayağımı tibbi ekpertiziyadan keçirdik. Deməyim o ki, zərərçəkmiş olaraq  kifayət qədər faktla şikayətçi olduq.  Bir müddət sonra məni yaşadığım Binəqədi rayonunun polis şöbəsinə (neçə saylı olduğunu dəqiq xatırlamıram) çağırıb izahatımı aldılar. Qarşı tərəfin də polisə təqdim etdiyi bir neçə nümunəni mənə göstərib həqiqliyini yoxladılar. Mehman Muradlı elədiklərinə səbəb kimi müəllimləri təhqir etdiyimi, anasının da müəllimə olduğunu-bu təhqirdən anasına da pay düşdüyünü göstərmişdi. Sonra da ərinməyib mənim  zaman-zaman fb- da yazdığım müxalif səpkili statuslarımı skrin edib polisə təqdim etmişdi. Guya mənim müxalif fikirli bir vətəndaş olmağım döyülməyimə bəraət verir? Belə çıxır ki, verirmiş!

Çünki, həmin hadisədən bir neçə ay keçməyinə baxmayaraq polis şikayətimlə bağlı  heç bir qərar çıxarmadı. Hər dəfə zəng edib maraqlananda gah işi aparan müstəntiqin məzuniyyətdə olduğunu, gah anasını rəhmətə getdiyini, gah da hələ də istintaqın getdiyini səbəb kimi göstərdilər. Məsələylə bağlı Bakı Şəhəri Baş Prokurorluğuna da gedib etdiyim şikayətlərimin hamısı cavabsız qaldı. Budur, hadisədən az qala iki il ötür...

Bu günlərdə hörmətli millət vəkilimiz Hadi Rəcəblinin müəllimləri yüksək səviyyədə təhqir etməsnidən sonra gözdə-qulaqdaydım ki, Mehman Muradlının gedib anasına edilən bu təhqiramiz təklifə görə Milli Məclisdəcə  Hadi Rəcəblinin ağız-burnunu partlatma xəbəri yayılar.  Nəsə başı qarışıq oldu deyəsən...

 Növbəti dəfə polisə şikayətim bir makler və öz evini kirayə verən ev sahibi kimi təqdim edərək aldadıb müəyyən miqdarda pulumu alan dələduzlar barəsindəydi. Bu halda yenidən polisə şikayətçi olmama ağılsızlıq olardı. Bu məsələni DİN-də işləyən bir qohumuna danışan  jurnalist dostum onun da təkidilə şikayətçi olub həmin dələduzların zərərsizləşməsinə yardımçı olmağımı istədi.  “Bunların dələduzluqlarına göz yummaqla həm də xuliqanlığa  davam etmələrinə, onlarla adamın da aldadılma ehtimalına göz yummuş olursan” kimi fikirlərilə dostum məni şikayətçi olmağa razı sala bildi.

 DİN-dəki həmin qohumunun da xüsusi tapşırığı ilə Yasamal rayonu polis şöbəsinə şikayət ərizəsi ünvanladım. Məsələylə bağlı azı bir 5 dəfə şöbəyə apar-gətir elədikdən sonra bir gün həmin adamları tapıb  məni də çağırıb onlarla bir araya gətirdilər. Məni oturtdular  həmin dələduz ərlə arvadın qarşısında. Onlara böhtan atdığımı  iddia edən ərlə arvada məni, ölümü-dirimi necə lazımdır üzümə söydürəndən sonra məsələni araşdıran polislər mənə  “Adamlar düz deyir də, şahidiniz də yoxdur, biz hardan bilək, siz bunlara şər atmırsınız”deməzlərmi?! Birlikdə getdiyim dostum polislərə dedi, xahiş edirik, bağışlayın, bir qələtdir, eləyib şikayət etmişik. Cəzamız, cəriməmiz nədir, deyin, ödəyək, gedək. Nəsə, polislər də həmin dələduzlarla səs-səsə verib məni xeyli danladıqdan sonra ərizəmi geri götürməyimi, ya da barışıq ərizəsi imzalamağımı təklif etdilər.

Növbəti və sonuncu səhvimsə bu yayda olub...

  İctimaiyyətin sözügedən qadının döyülməsinə haqlı səbəb kimi gətirdiyi arqumentlərdən sığortalanmaq məqsədilə bəri başdan deyim ki, nə açıq-saçıq geyimdəydim, nə gecə saat 4 idi, nə içkiliydim, nə bardan çıxmışdım, məni təhqir edənlər isə nə sevgilim, nə dostum, nə də məşuqlarımdı.  Məhəllədə getdiyim yerdə yanından keçdiyim 2-3 gədənin mənə  tərbiyəsizcə sataşmalarına əhəmiyyət vermədən ötüb getmək istəyirdim. Amma reaksiya verməməyimdən qəzəblənən gədələr arxamdan məni fitə basır, əxlaqsız təkliflər edərək məni təhqir etməyə davam edirdilər. Bəlkə bunlara da qulaqlarımı, gözlərimi qapayıb geriyə qayıtmazdım, amma  o məqama gözlərini bərəldərək  tamaşaçılıq edən  məhəllənin  taksi sürücüləri, tində siqaret çəkən əli təsbehli gədələri mənim  susqunluğumdan cəsarətlənərək sabah rahatlıqla mənə qarşı eyni tərbiyəsizliyi edəcəklərini bilirdim. Çünki gördükləri kimi bu tərbiyəsizliyi etmək olduqca adi və asan məsələydi.  Qayıdıb mənə sataşanlara cavab vermək istəyəndə daha böyük təhqirlə qarşılaşdım. “Yaxşı qız fitə dönməz” cümləsilə başladıqları sözə küçə söyüşlərilə davam etdilər. Şokdaydım. Yaxınlıqdan keçən yaşlı bir kişi yaxınlaşıb nə baş verdiyini soruşdu. Gədələrdən biri dedi: “Heç nə, biz dayanmışıq burda, gəlib bizə ilişir. Allh bilir, haranın işverən q....sidi”  Onda artıq özümü saxlaya bilməyib gədəyə bir sillə vurdum.  Qayıdıb məni vurmaq istəsə də  həmin yoldan keçən adam araya girib məni ordan uzaqlaşdırdı.  102-yə zəng edib polisə şikayət etməyimi məsləhət gördü. Elə də etdim. Bir az bunlardan kənarda dayanıb polisin gəlməsini gözləyirdim.  Polis gələnədək bunlar da harasa zəng etdilər. 10 dəqiqəyə  yanımda bir bahalı avtomobil  dayandı, içindən 3-4 gədə tökülüşüb yaxınlaşdılar mənə. Nə baş verdiyini soruşdular. Polis  çağırdığımı bildirdim. Başladılar mənə hədə-qorxu gəlməyə. “Sən, deyəsən, bilmirsən kimə baş qoşursan, başın ağrıyacaq bu elədiyinə görə. Tanımırsan bunlar kimdirlər. Ağlını yığ başına, çıx get burdan və.s”

  Belə hədə-qorxu gəldilər, maşına oturub getdilər. İmkan edib maşınlarının nömrəsinin şəklini də çəkdim.  Təqribən 20 dəqiqədən sonra  polis gəldi. Doğru-dürüst nə baş verdiyilə maraqlanmadan  gədələrdən birini, bir də məni maşına oturdub onlarla bərabər bölməyə getməyimizi tələb etdilər. Mən artıq saatın gec olduğunu səbəb göstərərək şöbəyə getmək istəmədiyimi, sabah gedib şikayət ərizəsi yazacağımı bildirdim. Polis kobud şəkildə üstümə elə qışqırdı ki, elə bil, məni cinayət törədərkən yaxalamışdı.  Rəislərinin tapşırığı əsasında ikimizi də şobəyə aparmalı olduğunu bildirirdi. Maşına oturanda pəncərədən oğlanın yerdə qalan dostu hansı polis bölməsinə aparıldığımızı soruşdu. Polis Yasamal rayon Polis İdarəsinin filan  (neçə saylı olduğu dəqiq yadımda deyil) bölməsi olduğunu dedi.  Bölməyə çatdıq. Qapıdan ayağımızı içəri uzadan kimi telefonla danışa-danışa bir serjant yaxınlaşıb həmin gədədən adının  Fazil olub-olmadığını soruşdu. (Ad şərtidir, yadımdan çıxıb) Hər şey aydın oldu mənə.  Artıq şikayət eləməyin yeri yox idi.  Çünki artıq gədə “tapşırılmışdı”.  Tapşırıldığını özü də başa düşən gədə o anda üzümə bir  istehzalı gülüş fırlatdı. Bizi aparan polisə rəislərilə görüşmək istədiyimi dedim. “Alicənab” polis rəisinin özü olduğunu bildirdi.  Ərizə yazmayacağımı deyəndə  özünə rəis deyən polis üstümə qışqırdı ki , “cəhənnəmə yaz, dur çıx çölə”.

 Belə yüksək səviyyədə qarşılanma və yola salmadan sonra neyləmək olar?! Səhəri ha gözlədim, zəng edib məsələylə bağlı nəsə deyərlər, gözləyə-gözləyə qaldım. Axırda özüm özünə rəis deyən adamın telefonuna zəng etdim, cavab vermədi. Bütün olanları fb- səhifəmdə  ictimailəşdirdim. Saytlar-filan bu barədə yazdı, pozdu. Mən də saytlarda gedən bu xəbərlərdən birini paylaşıb belə bir şərh yazdım ki, “görək polisin tükü tərpənəcək?

Az sonra  sosial şəbəkədəki daxili poçtuma belə bir mesaj gəldi: “Artıq tərpəndi”

  Ardınca Bakı Şəhəri Baş Polis İdarəsindən olduğunu, bu məslənin artıq onlar tərəfindən nəzarətə götürüldüyünü, gedib BŞBPİ-də izahat yazmağımı, cinayətkarların tapılıb cəzalandırılmasında onlara kömək etməyimi xahiş etdi. Açığı, əvvəlcə kiminsə mənimlə zarafat elədiyini düşündüm. Dostluq siyahımda polis məmurunun saxta səhifəsi olmasına inanmağım gəlmirdi. Sonra telefon nömrəmi götürüb  zəng etdilər. Ozlərinə də bildirdim ki, gedib izahat-filan yazmayacam.  Bu günəcən heç vaxt polislərin şikayətlərimə baxmadığı üçün onların da bu məsələyə baxacaqlarına inanmadığını bildirdim.  Yenə məni aldada bildilər. Getdim Bakı Şəhər Baş Polis İdarəsinə. Elə yüksək səviyyədə məni qarşılayıb dinlədilər ki, elə bildim, bu dəqiqə gədələri tutub asacaqlar. Məni qəbul edən BŞBPİ rəisi, onun müavini öz təqdirəlayiq xidmətlərindən danışaraq polisin daima xalqın təhlükəsizliyinin keşiyində dayanması barədə danışdıqları uzun–uzadı nağıla dodaq büzməyimi görəndə onlara  qarşı niyə belə qərəzli və aqressiv olmağımın səbəbini soruşdular.  Dəfələrlə  şikayətlərimi cavabsız qoyan polislər haqqında başqa necə fikirdə olmağımı gözlədiklərini soruşdum . Elə bu yaşadığım problemi araşdırıb günahkarları layiqincə cəzalandıraraq Azərbaycan polisinə qarşı olan bu neqativ fikirlərimi kökündən dəyişəcəklərinə söz verərək mənə ətraflı bir izahat yazdırdılar.  İzahatımda məsələnin araşdırılıb həmin gədələrin, mənə hədə-qorxu gələn dostlarının, onları tapşıran məmurun, mənə qarşı kobudluq edən polisin müəyyənləşdirilib cəzalandırılmasını tələb etmişdim.  Adamalrın kimliyinin muəyyənləşdirilməsinə kömək edər deyə çəkdiyim avtomobilin də nömrəsinin  şəkillərini izahatıma əlavə eləmişdim.

   Bir aydan sonra öncədən də daxili poçtda mənə uzun-uzun komplimentlər yağdıran  həmin saxta səhifə yiyəsi olan polis “dostum” inboksuma  məsələnin araşdırıldığını, şikayətimin öz təsdiqini tapdığını, gədələrin çağırılıb tənbeh edildiyini və işin bağlandığını, bu işin nəticəsinin isə özümə rəsmi məktubla göndəriləcəyini yazdı. Niyə uçub tökülmür göy üzü?! Siz o ətəyində namaz qıldığınız mentalitetin balalarının canı, bu yerdə adam gülər, yoxsa gedib “Koroğlu” körpüsünə çıxıb Qənirə Paşayevanı çağırar?

 Bakı Şəhər Baş Polis İdarəsinin bu saxta səhifə üzərindən  gördüyü iş üsulu haqqında əlavə nəsə yazmağıma ehtiyac var?  Unutmadan deyim ki, məktub da aylardır Bakının göz oxşayan tıxaclarında saralıb-solmaqdadır...

  Bütün bunları yaşayan bir Azərbaycan qadını  kimi artıq mən “qadını yolda döydülər, təhqir etdilər, döyənləri sərbəst buraxdılar” kimi xəbərləri oxuyanda təəccüblənmirəm. Hətta həmin qoluzorlu gədələri  hər hansısa bir polis bölməsində  aksiyalarda adam döymək ştatına işə götürüldüyünü, qədirbilən xalqımızın  onlara milli qəhrəman adı verdiyini oxusam, yenə təəccüblənməyəcəm.

P.S. Hindistanda əyalətlərdə adətən zorlanan qızları, qadınları qınayır, cəzalandırırlar. Bizim bu İndus mentalitetindən elə bir fərqmiz yoxdur.

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5