İlyas Qarapapaq                                                                 

O qayıtdı

h e k a y ə

Necə ki gəlirdi, qayıtmağı da uzun çəkmirdi – səhəri yenə qayıdırdı. Bu minvalla artıq on il idi ki yaşayırdılar. Artıq iki uşaqları da vardı. Böyüyü qızdı. Qızın doqquz yaşı vardı. Üçüncü sinifdə oxuyurdu. Oğlansa beş aylıq körpə idi. Anası körpəni kürəyinə sarıyar, hər gün inəkləri, camışları çölə otarmağa aparardı. Bişirdiyi çörəklərdən birinin arasına bir dürmək şor qoyardı. Bu axşama qədər ona bəs edərdi. Qız məktəbdən qayıdanda anasını gözləmədən yeməyini özü hazırlayardı. Anası heyvanları günbatana qədər otarardı. Uşağı oradaca əmizdirərdi.

   Xeyli toyuq, qaz, ördək vardı həyətdə. O bu qədər işin öhdəsindən necə gəlirdi, bu arıq canıyla. Hamı təəccüblənərdi.

  Nazik çubuq kimi idi. Amma sağlam idi. Yanaqlarından qan damırdı. Çöldən qayıdanda yığdığı çır-çırpını şələləyərdi başına. Çırpı təndir qalayanda çox sürətlə yanardı. Yanıb qurtaranda təndirin dibinə közü qalırdı. Onda çörək tez bişərdi.

     Bax belə geri dönərdi çöldən. Kürəyində uşaq, başında çırpı şələsi, qabağındaca heyvanlar.

   Kəndə çoxdandır ki, qaz çəkmişdilər. Amma o təzək yapardı və qış üçün qurudardı. Qışda bu tezeklərlə sobanı qalayardı.

   Ər şəhərdə tikintilərdə işləyirdi. Usta idi. Əlindən gəlmədiyi iş yoxdu. Yaxşı qazanırdı. Di gəl ki.....

    Yuxarıda söylədiyim kimi, gəlməyi ilə qayıtmağının arası bir gün çəkirdi. Yenə şəhərə qayıdırdı.

  Evə hər qayıdanda, qalmaqal qopurdu. Kişi qadının üstünə qışqırır, hər işinə bir irad tuturdu – ‘Bu çay niyə açıqdı, tünd elə, bişirdiyin başına dəysin. O yanda dayan, səndən təzək iyi gəlir‘.  Qadın bilmirdi ərini necə razı salsın. Dözürdü, susurdu....

    Əri onu sevib almışdı. Evdə üç bacı idilər. Ən qəşəngi bu idi. Evləndilər.

   İlk anlar necə də xoşbəxt idilər. Əri onu “Mirvariciyim“ deyə əzizlərdi. Bir an da onsuz dayana bilməzdi. Qucaqlayıb köksünə elə sıxardı ki...

    Sonra bir qızları oldu. Bir-birlərinə daha möhkəm bağlandılar. Ta o vaxtacan ki ərinin ata-anası ard-arda həyatdan köçdülər.

    Tövlədəki heyvanlar, həyat-bacanın qayğısı gəlinin öhdəsinə düşdü. Onları otarmaq, yemləmək, altını təmizləmək, üstəlik də çörək bişirmək, təzək yapmaq... Daha əvvəlki kimi ərinin nazını çəkə bilmirdi. Özünə də fikir vermirdi.

    Əri yaxşı usta idi. Bütün tikinti, təmir işlərini bacarırdı. Kənddə bir az işlədi. Amma hamı borcla iş gördürdüyü üçün üzünü çevirdi Bakıya tərəf.

    Neçə il beləcə ötüb keçdi. Bir mənzildə təmir işi aparırdı. İşini görüb qurtaranda mənzilin sahibi tanıdığı bir qadının da təmir işi olduğunu dedi. Telefon nömrəsini verdi. Səhəri gün qadınla görüşdülər. Mənzilə baxmağa gəldilər. Qadın çox cazibədar idi. Əynini dəyişib sinəsi açıq xalatla çay, şirniyyat gətirib stolun üstünə düzdü. Qadın tez-tez aşağı əyilir, iri döşləri dar xalatı az qalırdı cırıb bayıra çıxsın. Usta oğrun-oğrun baxırdı. Az qalırdı ki....

-Bilirsiniz, mənim şəhərin müxtəlif yerlərində kvartiralarım var. Kirayə verirəm. İstəyirəm bir az onlara əl gəzdirəm. Ardıcıl işiniz olacaq.

  Beləcə danışıb razılaşdılar. Bir xeyli bu qadınla işlədi. Bir gün isə...

  İndi də ayda-ildə bir gün gəlir, tez də qayıdırdı.

Ata-anası öləndən sonra öz arvadı ilə heç yaxınlıq etmirdi. Elə bil ona qarşı hissləri ölmüşdü. Amma bir dəfə kənddə olanda toya çağırmışdılar. Orda möhkəm içmişdi. Şəhvətini cilovlaya bilməyib arvadıyla yatağa uzanmışdı. Və bu yatağa uzatmadan bir oğlan uşağı doğulmuşdu.

   Qadın bütün günü işləyirdi,yorulmaq bilmirdi. Hər gələndə ərini hansısa qüvvə yenə ora – şəhərə çəkirdi.

  Bir gün kəndə gələndə isə burdan – bu həyət-bacadan, evdən-eşikdən, bütün bu həyatdan bezib, şəhərə o qadının yanına həmişəlik qayıtmaq istədi. Bu onun qəti qərarı idi. Bunun üçün də bir xırda səbəb lazım idi.

-         Bura gəl görüm – arvadını çağırdı. “Mənim corablarımı niyə yumamısan? “

-         Bu dəqiqə yuyaram – yoldaşı tez döşəməyə atılmış kirli coraba tərəf cumdu.

-         At yerə corabı – qışqırdı. – İyrənirəm səndən. Əlli yaşdı arvada oxşayırsan.

Qadın dinmirdi, başını aşağı salmışdı.

-         Sənnənəm e təkrar elədi. Gör nə gündəsən, lap yumağa dönmüsən.

Axır ki bu söz təsir etdi. Qadın hıçqıradı. Ağlaya – ağlaya :

-         Sən ki mənə belə zülm verirsən allah da sənə zülm versin – dedi və otağa girib qapını bağladı.

Kişini sanki ilan çaldı. Sürətlə ayağa qalxdı. Üzünü qapıya tutdu.

-         Yaxşı bunu özün istədin. Mən daha gedirəm. Bir də bu qapıya ayaq basmayacağam.

Pencəyini götürdü. Eyvanda dayanmış uşaqlarına belə baxmadan həyət qapısına tərəf addımladı. Arxadan qızının ağlaya-ağlaya dediyi:

-         Qurban olum, ay ata, qayıt. Mən bir də şalvar geyinməyəcəm... -  sözlərindən heç nə başa düşə bilmirdi.

  “Bu nə deyir “ fikirləşib yol gedə-gedə nəyisə yadına salmaq istədi.

  Bir neçə il bundan əvvəl kəndə gəlmişdi. Televizora baxırdı. Bu zaman qızının əynində təzə cins şalvar atasının yanında nazlana-nazlana o tərəf bu tərəfə fırlanırdı. O qıza tərəf dönüb: - “Bu nədi, bir də bu şalvarı əynində görməyim sənin “ – dedi. Qız dodağını büzüb çölə qaçdı.

O gedirdi. Dəmiryol vağzalına sarı. Qəti qərara gəlmişdi. Daha bura qayıtmayacaqdı.

Dəmiryolu vağzalı kəndin qurtaracağında idi. Kənddən aralıda – vağzalla kəndin arasında çəltik əkmişdilər. O çəltikliyin qırağına bənd olmuş təpəliyin üstü ilə könülsüz-könülsüz addımlayırdı. Qızının dediyi sözləri yadına salırdı. Kövrəlirdi. Bir azdan qatara bilet alacaq, Bakıya dönəcəkdi.

  Vağzala çatdı. İçəri keçdi. Kasanın qabağında bir neçə adam dayanmışdı. Növbəyə durdu. Kassir: - hara? – deyə soruşdu.

 Dinmədi.

-         A kişi, sənnənəm axı?

Kassadan kənara çəkilib, oturacaqların birində oturdu. Xeyli fikrə daldı.

... Qızı nə vaxta böyüyəcək. Ər evinə qədəm basacaq. Amma ata nisgili həmişə onu üzəcək, incidəcək.

Qatar yola düşdü. Bir az tərəddüddən sonra ayağa qalxdı. Kəndə sarı üz tutdu.

Çəltikliyin arası ilə gedə - gedə fikirləşirdi. “Onun qəlbini qırdım deyəsən “.

 Artıq kəndə çatmışdı. Uzaqlarda – çəltiklik tərəfdə çaqqallar səs-səsə vermişdi.

 Həyətə girdi. Eyvana qalxdı. Üzü qoylu taxta döşəməyə uzandı. Oyananda artıq günorta idi. Qızı böyründən uzanmışdı, qolunun birini salmışdı atasının çiyninə. Ehmalca qızının qolunu çiynindən götürdü. Ayağa qalxdı. Mətbəxə keçəndə isə, qarşısında onu gördü – həyat yoldaşını. Əynində ağ donu. O illərdəki kimi idi. Elə bil onu dəyişmişdilər. Yumruca sifəti, iri gözləri. Mətbəxə yasəmən ətri yayılmışdı.

-         Mirvariciyim ... Qeyri – ixtiyarı qışqırdı. Səsə körpə də, qız da ayıldı. Qadınsa gülümsəyirdi.

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5