Fatimə Mövlam. Arif əmi. h e k a y ə
26-12-2024
26-12-2024
23-12-2024
06-12-2024
23-11-2024
Keçən həftə mediada gündəmi zəbt edən sarı xəbərlərin rəngi dəyişdi. Media, sosial şəbəkələr bir anda qırmızıya boyandı.
Bir məktəbli qızı həmyaşıdı olan sevgilisi qanına qəltan eləmişdi. Bu qara xəbər mənə daha çox qırmızı xəbər təsiri bağışladı. Çünki xəbər sosial şəbəkələrdə bir (uğursuz da olasa) inqilab rüzgarı əsdirdi. Son vaxtlar ölkədəki siyasi, iqtisadi, sosial olaylara qarşı kar, kor, lallığını qoruyan adamlar birdən-birə kütləvi şəkildə sükütünü pozdu. Dili söz, əli klaviatura tutan hər kəs bu məsələyə bir münasibət sərgilədi. Qızı “quş” çıxardan, oğlanı qatil elan edənlər daha çoxluq təşkil etdi.
Təəssüf ki, ölkədə iki gözlü-başlı sosioloq, psixoloq tapılmadı ki,çıxıb bu toplumsal faciənin əsas səbəblərinin qatlarına enib əsaslı bir şərh versin.
Çoxlarının qatil, mənimsə qurban adlandırdığım məlum hadisənin baş qəhrəmanı oğlanın videosunu izləyəndə ürəyim parçalandı. Bəli, o qurbanların ikisi də hamımızın övladıdı. Bu toplumda hamımızın uşağı potensial Aytacdı, potensail İzzətdi. İnanmırsız? Gəlin, mən sizə öz oğlumdan, bu toplumun, bu mentalitetin yazılmamış, ama Kreml saatı kimi saz işləyən qanunlarından danışım.
Ozüm mentalitetin qurbanı olmuşam. Valideyinlərim əlimdən dərs kitablarımı, oyuncaq gəlinciklərimi alıb orta məktəbdən veriblər ərə. Qısası, ər evində böyümüşəm. Ərdə olduğum 9 ildə başa düşmüşəm ki, oğlan uşağının həyatındakı ilk qadın onun anasıdı. Bir oğlanın qadına münasibəti anasına münasibətinə bərabərdi. Oğlan uşağı gözünü açıb evdə anasını hansı statusda görürsə, qadın anlayışını da elə qavrayır. 9 il ər evində döyülmüşəm, söyülmüşəm, təhqir olunmuşam, dözmüşəm. Çünki özümdən vaz keçmişəm. Ta ki oğlum dünyaya gələnə kimi. Ozümdən vaz keçdim, ama oğlumdan keçmədim. Yavaş-yavaş dərk etməyə başlayan oğlumun gözü qarşısında döyülüb təhqir olunmağı gözə ala bilməzdim. Çünki oğlumun qadın anlayışının bu qədər cılız və miskin olmasını istəmədim. Elə uşağımın atasındana ayrılmağımın əsas səbəbi də bu olub.
Min bir əziyyəti gözə alıb oğlumu hər fürsətdə anasının əzilib-təhqir olunduğu ailədən xilas edə bilmişəm. Ama ailəsindən daha zorakı cəmiyyətdən isə xilas etməyim mümkün deyilmiş. Bax bunu diqqətdən qaçırıbmışam.
Naxçıvanda yaşayırdıq hələ. Oğlumun 5 yaşı vardı. Bir axşam onu da götürüb hava almaq üçün şəhərə çıxdıq. Evdən bir az aralanmışdıq ki, bir kişinin arxamızca gəldiyini hiss etdim. Narahat olduğum üçün evə qaytımağı qərarlaşdırdım. Binamıza yaxınlaşmışdıq. Kişisə bizi təqib etməyə davam edirdi. O binaya yeni köçmüşdük. Bir ay olardı. Ozümü təsəlli üçün fikirləşdim, bəlkə elə bizim binanı adamıdı, təsadüfən o da evinə gedir. Alaqapıdan girdik. Adam daha yaxınımızdan addımlayırdı. 3-cü mərtəbədə yaşayırdıq. Addımlarımı ha yavaşıtdım ki, adam bizi keçib yuxarı qalxsın. O da ayağını yavaşıtdı. İkinci mərtəbədən üçə qalxanda kişinin əlinin arxamda gəzişdiyini hissetdim. Birinci istədim qışqıram, həmin an da fikirləşdim ki, burda səs-küy çıxsa qonuşlar tökülüşəcək. Nə baş verdiyinin heç bir önəmi qalmayacaq. O an bircə sual çıxacaq ortaya: boşanmış qadının axşam vaxtı küçədə, pilləkəndə nə ölümü var? Qonuşlarımın gözündə günhkar olmaq qorxusuyla səsimi içimdə boğdum. Dönüb var gücümlə adamın sifətinə vurmağa başladım. Nə o səsini çıxarırdı, nə də mən buraxırdım onu. Əl-qoluma güvənməyib gücü verdim dırnaqlarıma. Adamın sifədtini cırmaqlamışdım . Sifətini qan götürəndə özümə gəlib oğlumun əlindən tutub evə gəldik. Qapını arxamızca örtən kimi, oğlum titrəyən əllərini qaldırıb göyə pıçldadı:
- Allahım, məni tez böyüt, anamı qoruyum.
Bu pıçltılar, mərmi kimi girib qulağıma. O vatxdan qulağımda sırğa olub o mərmi. Onda aciz-aciz oğlumun üzünə baxıb ürəyimdə demişdim: “Hə, oğlum, cəhənnəmimə xoş gəldin”.
Bu hadisə oğlumun anası və cəmiyyətlə bağlı ilk travmasıydı. Ondan sonra hər dəfə evə gələndə blokumuzun qapısına toplaşan oğlanları görəndə dördgöz olurdu. Yolda gedəndə əli əlimdə, bir gözü də hey arxamızda qalırdı.
Demək olar ki, Naxçıvanda hər gün yaşadığım belə hadisələrə görə özüm də paronayak olmuşdum.
Bu, yaşamaq deyil, həyatda qalmaq savışıdı. Azərybacanda qadın yoxdu. Əlinin qızı, Vəlinin bacısı, Həsənin arvadı, bir də boşanmış qadın anlayışı var sadəcə. Mənim də atam ölmüşdü, ərimdən ayrılmışdım, qardaşım da ayrıldığım üçün məndən üz döndərmişdi. Bu qədər çılpaqdım yəni. Əlim yalın deyildi. Əliuşaqlı girmişdim cəmiyyətlə savaşa. Ayaqda qalmaq savaşına. Ama bu cəmiyyət kişisiz bir qadını heç yanındakı körpəyə də bağışlamır. Uşağım da mənimlə bərabər yaşayır bu savaşın bütün ağrılarını. Mənimlə bərabər o da körpə ruhundan itkilər verir. Onun 9 yaşı var indi. Bu 9 ildə hər getdiyimiz yerdə təkliyin üçün səni yarqılayan baxşılar, yaşadığımız hər problemdə sənin yiyən-sahibin var? “Qadınsan, bir söz demirəm”, “Get,varsa ərin gəlsin”, “Nəslində bir kişi yoxdu” kimi cümlələr uşağımın da ürəyinə xəncər kimi saplanıb. Çünki o mənim bir parçamdı, bütün bu problemlərdən ayrı tuta bilmirəm onu. Bakıya gəldiyimiz iki ildə başımıza gətirilməyən qalmayıb. Kirayədə qaldığımız ev sahibi hər ayın kirəsini almağa gələndə “İstəyirsiz, heç pul verməyin, başqa cür razılaşa da bilərik” kimi eyhamlarını oğlumun yanında edib. O evdən çıxmışıq, günlərlə tək olduğumuz üçün ev verməyiblər. “Evimizi ancaq ailəyə veririk” cavabıyla rədd edilimişik. İşlədiyim redaksiyada Mehman Muradlı tərəfindən döyülməyim (Hansı ki, facebookda dəfələrlə, xüsusən də həmcinslərim tərəfindən başıma qaxılıb onun məni vurması, ilk fürsətdə - “yaxşı edib səni çırpıb Mehman” deyənlər bu şəkildə döyüblər məni), yolda “qara kurtkalı” gədələr tərəfindən təhqir olunmağım, şikayətçi olduğum bütün bunlara arxa çıxan Azərbaycan Polisi - hamısı oğlumun qatilləridi. Mediadakı qırmızı xəbərdən iki gün əvvəl axşam oğlumu aparmışdım evimizin yanındakı H.Cavid pakına. Guya uşaq velosiped sürəcəkdi. Parkdan çox ət bazarını andırır park. Topa-topa kişilər yığışıb parka. Onlara görə ordakı qadınlar özünü satışa çıxramış ət parçalarıdı. Tacizedici baxışlarıyla rəsmən qadnılara qarşı terror edirdilər. Onsuz da bu iyrənc baxışların altında rahat velosiped sürə bilməyən oğlum əlimdən tutub evə qayıtmağımızı istədi. Qayıdarkən “terroristlərdən” biri guya penisinin böyüklüyündən əziyyət çəkirmiş kimi ayaqlarını aralı qoya-qoya yaxınlaşıb məni narahat etməyə başladı. Əhəmiyyət verməyib, yolumuza davam etdik. Sonacan arxamızca gəldi. Səhəri gün oğlum çörək almaq üçün mağazaya getmişdi. Gələndə üzünün rənginin dəyişdiyini hiss etdim. Mənə bir söz demədi. Yeməkdən sonra oynamaq üçün həyətə düşdüyünü dedi. Çox keçməmiş qonşumuz zəng edib “balkona çıx” dedi. Balkondan bütün həyatımın, bütün ümidlərimin məhvoluşunu izlədim. Oğlum həyətin ortasında dayanıb axşam arxamızca gələn adama qışqıra-qışqıra nəsə deyirdi. Əlində də çörək bıçağımız. Səslədim, evə qalxdı. Əlindəki bıçağı masanın üstünə fırladıb dedi:
- Səhər çörək almağa gedəndə gördüm dayanıb binanın tinində. Bildim ki bizi izləmək üçün ordadı. Bəsdi day, bunlarla belə danışmaq lazımdı. O bir də səni narahat etməyəcək. Bu işlər belə olur. Etsə, bıçaqlayacam. Budur, uşağımın 9 ildə yaşadıqları, içində birikdirdikləri, basdırdığı aqressiya vulkanı partlamışdı. Axı 9 il ərzində mən tək tərbiyə etmirdim onu, cəmiyyət də öz işini görürdü.
Mən bütünlüklə özümdən vaz keçmişəm. Oğluma həsr etmişəm özümü. Universitetimdən, kariyeramdan, yaradıcılığımdan, şəxsi həyatımdan səhhətimdən, əsəblərimdən imtina etmişəm. Onu arzuladığım cəmiyyətin bir parçasına çevirmək üçün. Bir ürəyimi yüz yerə bölüb ata, qardaş, bacı, nənə, baba, dost yerinə vermişəm ona. Qürurumu bir kənara qoyub ayrıldığım atasına günlərlə, aylarla oğlumla münasibətlərini korlamaması üçün yalvarmışam. Ayrıldıqdan sonra atasını yaxşı işə düzəltdirmişəm ki, mən işləməyəndə uşağımızı maddi təmin eləsin. Yeri gəlib, gedib ikinci arvadıyla danışıb, atasıyla oğlumun münasibətlərinə pis təsir etməməsini xahiş etmişəm. Bütün günü onu məktəbə, musiqiyə, şahmat dərslərinə daşıyıram küçələrdə. Evdə bir kitabı yarım saatdan artıq oxuya bilmirəm. Onu tənha qoymağa vicdanım əl vermir. Yuxum gəlməsə də, onunla eyni saatda yatıram. Hər döndüyündə yanında olduğumu görsün. Bir an belə yalnız olduğunu fikirləşməsin. Tanıyanlar uşağımın necə savadlı, intellektual, istedadlı olduğunu yaxşı bilir. Ona bəşəri, mənəvi ideoloji dəyərlər aşılamışam. O mənim tutunduğum tək budaqdı bu həyatda. Bütün itirdiklərimə rağmən, bu cür bir insan yetişdirə bildiyim üçün xoşbəxt hiss etmişəm, fəxr etmişəm özümlə. Gələcəkdə bu ölkənin şah əsəri olacaq böyük bir insanın müəllifi olduğuma əmin olmuşam. Həyat savaşımda məni döysələr də, yaralasalar da içdən-içə oğluma sığınıb, mən qalibəm, demişəm.
Taa ki, oğlumun əlində o bıçağı gördüyüm ana qədər. Elə balkondaca haray çəkmək, yoldan keçən adamlara üzümü tutub : --- - - Məni məhv etdiz, ama oğlumu məhv etmənizə imkan verməyəcəm! Qatillər, şərəfsizlər! Mən sizə əsil insan yetişdirirəm, sizsə onu qatilə çevirmək istəyirsiniz. Deməli, bu ölkəyə böyük insan lazım deyil! Bu ölkəyə əliqanlı insanlar lazımdı. İndi tək məqsədim oğlumu bu ölkədən bu qatil toplumdan xilas etməkdi. İlk fürsətdə oğlumla əl-ələ verib qaçacağıq, ey əliqanlı insanlar, oğlumu sizə qurban etməyəcəm!
Sonda, o iki 17 yaşlı gənci günlərdi sosial şəbəkələrdə kafasına görə analiz edənlərə demək istəyirəm ki, o iki gəncin faciəsi toplumun faciəsidi. Onlar da bu toplumun bir parçalarıdı. Qatildisə, demək, toplum da qatildi, qurbandısa - yenə toplum qurbandı. Qüsurlu toplumlarda bütün münasibətlər kimi sevgilər də qüsurlu olur. Heçmi görmədiniz o qanlı hadisədə öz payınızı?..
Bir məktəbli qızı həmyaşıdı olan sevgilisi qanına qəltan eləmi">