Vaxtaşırı eşidirik: "Filankəs cazibədar adamdır, amma o - satqındır, fahişə kimidir!".
Bu cür deyim cəmiyyətin qara yarası, kişi fahişələr haqqında işlədilir.
Ona görə ki, Fransanın kişi fahişələri olan bizlər: arvad kimi qərarsızıq, şıltağıq, vəfasızlığımız qeyri-iradidir, məslək və təşəbbüslərimizdə ardıcıl deyilik, coşğun və eyni zamanda taqətsizik.
Əlbəttə ki, belə kişi fahişələrin ən biabırçısı, özünü intellektuallıq sığalıyla nəzərə çarpdıran və özündə cazibədar pozğunların ovsun və çatışmazlıqlarını cəmləşdirmiş və bunu özünün kişi temperamentilə rövnəqləndirmiş parisli və daimi bulvar sakinləridir.
Bizim deputat palatamız belə kişi fahişələrlə doludur. Onlar burada "sirena"( qədim yunan əsatirlərində: dəniz pərisi) adlandırıla biləcək cazibədar opportunistlərdən ibarət böyük partiyanı təmsil edirlər. Belələri, dünən iddia etdiyini bu gün unudan, flüger əqidəli, başqasını aldatdığı qədər də özü aldanan - yalan vədlər və şirin sözlərlə idarəçilik edən, nüfuzedici tonda təzə tanıdığı birisinin əlini sıxıb, "əziz dost" deyərək və onun ürək qızındırmağına nail ola bilən, lakin özü də bilmədən fikrini dəyişən, yeni ideyalarla alışıb-yananlardır.
Qəzetlər kişi fahişələrlə tıxcanıb. Güman ki, elələri əsasən ordadır və ən çox gərəkli olanlardır. Amma, elə naşirlər var ki, istisna etmək olar, məsələn, "Deba" və " Qazet de Frans".
Doğrusu, istənilən yaxşı jurnalist bir az fahişə olmalıdır, özünü publikanın ixtiyarına buraxmalı, haqqında danışılan fikirlərin çalarlarına qeyri-iradi varmalı, söhbəti yayındırmaq və onu müxtəlif şəklə salmaq qabiliyyətində bulunmalı, skeptik və sadəlövh, hiddətli və fədakar, təlxək və cənab Pryudom kimi şövqlü və istehzalı olmalıdır, bununla bərabər heç nəyə inanmayacağına da özünü əmin etməlidir.
Xanım Abelin adlandırdığı kimi, antitiplərimiz olan inadkar ingilislər və çətin qavranılan almanlar bizə indi nifrətdən xali olmayan heyrətlə nəzər yetirirlər və bu, əsrin sonunadək də davam edəcək. Onlar bizi dəmdəməki sayırlar. Amma biz ondan da betərik: biz fahişəyik. Bizim çatışmazlıqlarımızı bilərək, dalımızca da olmazın sözlər danışsalar da, məhz buna görə bizi sevirlər, məhz buna görə təkrar yanımıza qayıdırlar : çünki bu, aşıqlərin küsüşməsidir!..
Rast gəldiyiniz kişi fahişəsi elə cəlbedicidi ki, beşcə dəqiqədə sizi fəth edər. Heyranedici gülər üzü sizə xoş olar; elə bilərsiz mehriban səs intonasiyası da məxsusən sizə görə belədi. Ayrılanda elə bilərsiz, iyirmi ildi tanış imişsiz. Hətta borc istəsə də, verməyə hazır kimisiz. O, sizi xanım kimi məftun edib.
Yeni görüşdə də sizinlə elə mehribandı ki, sizə qarşı münasibətlərində özünü şübhəli aparsa belə, siz ona nifrət edə biləcəyinizi düşünmək gücündə belə deyilsiniz! O üzr istəyir? Siz hətta özünüz ondan üzr istəmək istərsiniz! O aldadır? Buna siz heç vaxt inanmazsız! Başınızı bişirib, sözünə ağalıq etmir? Amma, siz ona eləcə təntənəli vədlərinə görə minnətdarsız, sanki dağı dağ üstə qoyaraq sizə iltifat edibmiş! 
Nəyəsə heyranlığını sənə elə vəcdlə danışar ki, bu, ürəyində dərin iz buraxar. O dünən Viktor Hüqonun vurğunuydu, amma bu gün onu axmaq adlandırır. Emil Zola görə kimisə duelə çağırardısa, Barbe d'Orevilə görə ona xilaf çıxır. Heyranlığını bildirərkən sizin düzəliş verməyinizə imkan verməz, hər hansı kiçicik etirazınıza həqarət etməyə hazırdır; sayğısızlıq etməyə başladısa, etinasızlığı aşıb-daşar və heç bir etiraza məhəl qoymaz.
Guya ki, o, heç nə başa düşmürmüş.
İki qız uşağının söhbətinə diqqət edin:
- Culiyayla sözləşmisən?
- Elə üstəlik taraz şapalaq da çəkmişəm!
- Neyləmişdi sənə?
- Polinaya deyib ki, guya mən acından ölənin biriyəm. Polina da bunu Qontrana deyib. Təsəvvür elə!
- Siz ikiniz də Krozel küçəsində yaşamırdız?
- Biz düz dörd il Breda küçəsində yaşadıq, sonra bir cüt corab üstündə savaşdıq. Yalandan deyirdi ki, guya mən onun Marlen xaladan aldığı ipək corabları geyibmişəm. Mən də zəhləmgetmişin dərsini verdim. Sonra o yığışıb getdi. Yarım il sonra ona rast gəldim, üz vurdu ki, mən də onun yanına, kirayələdiyi lazımsız böyük tövləyə köçüm... 
Sonadək dinləmədən ötüşürsüz.
Növbəti bazar günü Sen-Jermenə gedərkən vaqonda yanına iki gənc xanım daxil olur. Siz dərhal onlardan birini Culianın düşməni surətində görürsüz. Bəs ikinci kimdir? Elə Culianın özü kimisi.
Quruldamaların eşidirsiz, mehribancasına rəftar, planlar: "Hə, Culiya...Eşidirsən, Culiya?" və sair.
Kişi fahişələrdə də dostluq elə bu cürdür. Üç ay ərzində Jakdan ayrılmaz, onunçün ondan başqası yoxdur. Onunçün ən ağıllı, dərrakəli, talantlı ancaq Jakdır. Parisdə heç kim kimi olmayan bircə odur. Hər yerdə onları bir görərsən, birgə nahar edərlər, küçələrdə birgə gəzərlər və ayrılmaq istəmədiklərindən, dəfələrlə bir-birlərini qapılarınadək ötürərlər.
Üç ay sonra, görüm onunla danışanda Jak haqqında necə söz salırsan.
- Alçağın, əclafın, yaramazın biriymiş! Biləsiz, dabbaqda gönünə bələd oldum! Onda vicdan deyilən şey yoxdur, tərbiyəsizin biriymiş, və sair və ilaxır.
Növbəti üç ay da keçir və onlar yenə bir yerdədilər, və günlərin bir günü qulağınıza çatır ki, dueldə vuruşublar, sonra isə göz yaşları içində elə oradaca qucaqlaşıb-öpüşüblər.
İlin yarısını bir birilə böhtan yağdırmaqla, yaxud, əksinə, sonsuz nəciblik göstərməklə, gah da bir-birlərini bağırlarına basaraq mehriban göstərməklə, yaxud hansısa söz üstündə qarınlarını yortmağa hazır birisidilərsə də, nə olsun, onlar özlərini ən yaxşı dost bilərlər.
Kişi fahişələrin münasibətləri daim dəyişkəndir, onların hiss və əhvalları gözlənilməz sıçrayışlara meyllidir - ani olaraq şadyanalıqdan məyusluğa, sevgidən nifrətə, ehtiram hissindən biganəliyə keçə bilir. Nəhayət, ona görə ki, naturalarından da fahişəlik yağır - cazibədarlıqlarıyla, temperamenləriylə də onlar kimidilər; hissləri də fahişə sevgisinə bənzəyir.
Onların dostlarıyla davranışı əxlaqsız qadınların ev köpəklərilə davranışlarına bənzər. 
Onlar sevgili köpəklərini gah öpüşə qərq edər, ona gah şəkər yedizdirər, gah yatağında balıncına uzadar, gah da dəliliyi tutanda pəncərədən bayıra tolazlayar, yaxud quyruğundan tutub havada sapandtək fırladar; gah istədiyindən boğacaqmış kimi bağrına basar, gah da səbəbsiz, vedrədəki soyuq suya basar.
Siz bircə, əsl fahişə ilə kişi fahişənin sevgisinin qəribə mənzərəsini görəydiniz! Biri o birinə təpik atar, o birisi buna cırmaq atar, bir-birindən zəhlələri gedər - amma ayrıla bilmirlər, çünki onları müəmmalı və sirli ürək telləri bağlayır. Əsl fahişə kişi fahişəni aldadır, o isə bunu bilə-bilə zar-zar ağlayaraq bağışlayır. O, əsl fahişə ilə başqasının ödəniş etdiyi yatağı bölüşür və bunun ayıb olmadığına şübhəsi olmaz. Kişi fahişə, onun əsl fahişəyə rəğbət və nifrətinin qarşılığı olacağının fərqində deyil. Onlar bir-birini qəddarcasına incitsələr də əlaqələri kəsmək gücündə deyillər: səhərdən axşama qarşılıqlı təhqir və məzəmmətləri bitməz, müdhiş şərləmələr edərlər. Sonra isə, bu iki əxlaqsız, həyəcandan boğularaq, qeyz və nifrətdən titrətmə içində bir birini ağuşuna atılaraq, titrək dodaqları və ruhlarıyla bir-birinə qovuşar. 
Kişi fahişə eyni zamanda həm cəsarətli, həm də qorxaqdır, o, aşırı vicdan hissinə malikdir, amma o, sadəcə, vicdanlı ola bilmir, müəyyən vəziyyətlərdə zəiflik göstərir, həm də özünə hesabat verməyəcək dərəcədə əclaflıqlar edir: axı o, daim həzzə meylli fikirlərinin diqtəsinə tabe olur.
Onu malla təchiz edəni aldatmağı nəinki adi bilir, hətta bunu etməyi vacib hesab edir. Borcu qaytarmamağı şərəf bilir - qumar borclarını və bunun kimi ehtiyat etdiyi və şübhələnə bildiyi ödənişləri çıxmaq şərtilə; imkan düşən kimi, qaydaları aşmaq mümkünatında fırıldaqçılığa əl atmaq qabiliyyətindədir; borc pula ehtiyacı varsa, o bunu istənilən yolla, hətta borc verəni tovlamaq yolu ilə də əldə etməyə qadirdir; eyni zamanda, o, ani hiddətləndiyi vaxt onun ləyaqətsiz hərəkətindən şübhələnən istənilən kəsi qılıncının zərbəsilə öldürə bilər.

13 mart 1883-cü ildə Monfinyoz psevdonimi ilə "Jil Blas"da dərc olunmuşdur.

Cənab Pryudom - Fransız satiriki Anri Moyenin (1799-1877) "Jozef Pryudomun memuarları"(1857) romanında məmur miskinliyi və banallığının mücəssəməsi olan, təkəbbürlü və hədsiz dar düşüncəli burjua.

Barbe d"Orevili (1808-1889) - fransız yazıçısı, mürtəce-aristokratik romantizmin son nümayəndələrindən biri.

Tərcümə edən : İlqar Tağı 

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5