AYO Qurultayla bağlı AYB üzvlərinə müraciət etdi: Qeyrət göstərin Ədəbi mühit
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin XII Qurultayının iştirakçılarına müraciət.
Əziz Qurultay iştirakçıları, bildiyiniz kimi bu gün iyunun 17-si, düz doqquz il müxtəlif bəhanələrlə təxirə salınandan sonra Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin növbəti qurultayı keçirilir. Qurultayda 439 nəfər yazarın iştirak edəcəyi gözlənilir.
Diqqətinizə çatdıraq ki, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi 1925-cı ildə “Qızıl Qələmlər” adıyla təsis edilib və əsas məqsədi sovet hakimiyyətinin ideoloji təbliğat və fərqli fikirlərə qarşı siyasi repressiya maşını kimi xidmət etmək olub.
1934-cü ildə “Qızıl Qələmlər” təşkilatının adı Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı adıyla əvəz olundu lakin, təşkilatın xarakteri dəyişmədi. Təşkilatın elə ilk illərində üzvlüyə qəbul olunan yazarlar və ədəbiyyatçılar Ağahüseyn Rəsulzadə, Bəkir Çobanzadə, Atababa Musaxanlı, Vəli Xuluflu, Böyükağa Talıblı, Əmin Abid, Əliabbas Müznib, Əli Nazim, Əli Razi, Əhməd Cavad, Hacıbaba Nəzərli, Hacıkərim Sanılı, Hənəfi Zeynallı, İsmayıl Katib, Hüseyn Cavid, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Seyid Hüseyn, Ruhulla Axundov, Ömər Faiq, Salman Mümtaz və Soltan Məcid Qənizadə 1937-1938-ci illərdə repressiya olundular. Təşkilatın birinci sədri Məmmədkazım Ələkbərli sovet hökuməti tərəfindən güllələnib, ikinci sədri Seyfəddin Şamilovsa sürgün olunub.
Öz zamanında işğalçı sovet imperiyasına layiqincə xidmət göstərən Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı, ölkəmiz müstəqilliyini qazandıqdan sonra Azərbaycan Yazıçılar Birliyi adıyla yenidən təsis olundu. Müstəqillik dövründə AYB-nin müstəqil və ədalətli yol tutacağına, siyasi proseslərdə tərəf olmayacağına ümüdlər vardı. Lakin, 1987-ci ildə Anarın quruma sədr seçilməsilə AYB yenidən hakimiyyətin təbliğat maşını olaraq fəaliyyətini davam etdirməyə başladı. 87-ci ildən bəri Nizamnaməyə zidd olaraq 7 qurultay təxirə salınıb. 1991, 1997 və 2004-cü illərdə keçirilən qurultayların arası isə 6-7 il çəkmişdir. Növbəti XII qurultay 9 ildən sonra keçirilir.
Doğrudur, AYB nizamnaməsi eyni adamın bir dəfədən artıq sədr seçilməsinə məhdudiyyət qoymur, amma Anarın bu quruma 27 il rəhbərlik etməsi sadəcə təşkilatı get-gedə nüfuzdan və hörmətdən salır, təşkilat daxilində demokratik mühiti boğur, gənclərin meydanını kiçildir, yerlibazlıq və tərəfkeşlik yaradır. Ölkənin bir çox yazarlarının toplaşdığı bir qurumun həddsiz siyasiləşməsi və siyasi tərəf tutmasının əsas səbibi hakimiyyətin quruma “təyin” etdiyi və daim dəstəklədiyi sədri Anarın dəfələrlə bu posta seçilməsidir.
Anar özünün intriqant xasiyyətiylə sədr olduğu müddətdə yazıçılar arasında ayrı-seçkiliyə şərait yaradıb, nəticədə dəyərli yazıçılar təşkilatdan uzaq düşüblər və AYB ədəbi proseslə ayaqlaşmır. Qurultaya dəvət olunan siz dəyərli yazıçılar AYB-dəki neqativ hallara göz yummamalı, ədəbi prosesin köhnə sovet modelindən çıxarılıb çağdaş prinsiplər əsasında formalaşdırılmasında öz sözünüzü deməlisiniz. Sovetlərin durğunluq illərində olduğu kimi müti və qorxaqcasına etiraz səsinizi qaldırmamanızın yazıçı adına əsla yaraşmadığını unutmamalısınız. Öz içinizdən yeni bir sədr seçməyə qeyrət göstərin. Dəyişikliyə səs verin.
Qurultayların 5 ildən bir keçirilməsi barədə Nizamnamə şərtini dəfələrlə, həm də şəxsi maraqları zəminində pozduğu üçün, vəzifəsindən sui-istifadə və AYB-də hakimiyyəti zorla ələ keçirmək və ya əldə saxlamaq cəhdlərinə görə Anara şiddətli töhmət düşür, hətta haqqında cinayət işi də açıla bilər. Cəzaya layiq adamın təkrar eyni vəzifəyə seçilməsi isə onun özbaşınalıqlarına haqq qazandırmağa bərabərdir. Bu dəfə də ona səs versəniz, TARİX bu cəzanı ona yox, sizə kəsəcəkdir.
Azad Yazarlar Ocağı