Bu günlərdə internet səhifələrində bir xəbər dolaşdı: “Azərbaycan yazıçılarının hekayələri” özbək dilində çap olunub. Kimin təşəbbüsüdür, hansı beyinin məhsuludur, bilmirəm, ancaq bu hadisə məndə sevinc doğurmaq əvəzinə, dərin bir qüssə doğurdu. 

Xəbəri Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi yayıb. Görünür bununla hansısa planını doldurmuş hesab ediblər, hansısa qrafaya bir “quş” qoyublar. Guya nazirlik çalışıb, Azərbaycan yazıçılarının xaricdə çap olunması sahəsində nəsə bir iş görüb. Özbəkistan ha. Xəbərdə daha sonra deyilir: “Azərbaycan yazıçılarından Anarın “Qırmızı limuzin”, “Vahimə”, Sabir Rüstəmxanlının “Daş rəngi”, “Qayalar arasındakı vəd”, “Bacı”, Elçin Hüseynbəylinin “Yağış”, “Keçid dövrünün toyuğu”, “Nar”, Kamran Nəzirlinin “Qorxulu məhəbbət”, “Üç milyon dollarlıq ürək”, Rəşad Məcidin “10 sentyabr”, Hidayətin “Ömürdən uzun gecə”, İlqar Fəhminin “Görüş”, Ülvi Bünyadzadənin “Sədaqət”, “İnsan” və s. hekayələri toplanıb”. 

Bu hadisə gerçəkdən düşündürücüdür. Ədəbiyyatımızın yalnız Özbəkistan səviyyəsində dəyər görməsi acınacaqlı olduğu qədər, bu listədə də adları yer alan ədəbiyyat idarəçilərinin yürütdüyü yanlış strategiyanın nəticəsidir: özlərini böyük göstərməkdən ötrü ədəbi prosesi iflic edəndə, əlbəttə, axırda gedib pambıq yağında bişən özbək plovuna qonaq olmaq qaçınılmazdır, bilməliydilər. Ədəbiyyatla bağlı məsələlərinin onu yalnız öz maraqlarına görə idarə edən adamlara tapşırılmasının gözlənilən nəticəsidir bu. Ədəbiyyat sahəsində, geriyə doğru analoqu olmayan inkişaf.

Bəli, ədəbiyyat qalası əldən verilib. Almaniyada, Fransada, Amerikada çap olunmalıykən, Azərbaycan yazıçısı, ən yaxşı halda Özbəkistanda çap olunur. Bütün mədəni ölkələr öz ədəbiyyatlarının xarici dillərə tərcüməsi və çap olunmasına tutarlı büdcə ayrımaqdadır. Təkcə fakir Gürcüstanda bu rəqəm 300 000 avroya bərabərdir. Bizim yazıçıların payı “allaha təvəkkül”dür. Neft ölkəsi, milyonlar səltənətinin Mədəniyyət Nazirliyi illərdir xarici naşirlərə aid qrant proqramını hazırlayıb başa çatdıra bilmir. Nəticə isə göz qabağındadır: Özbəkistan. 
Üstəlik, Özbəkistan səviyyəsində olsa belə, yenə də işin içində saxtakarlıq var. Heç olmasa öz çevrələrindən ədəbiyyatımızı təmsil edən daha layiqli yazıçıları tapa bilərdilər. İndi özbək oxucular bu hekayələri oxuyub haqqımızda nə düşünəcəklər? Budurmu Azərbaycan ədəbiyyatı, deyəcəklər.  

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5