Rasim Qaraca

Şahanə

hekayə 

Şahanə gözəl idi. Ancaq gözəllər bəxtsiz olur. Bunu onun özü də bilirdi.

Uzaq Bala Ayıblı kəndində doğulmuşdu, təkcə kəndin adı – Əyyublu xalq dilində dəyişilərək Ayıblı olmuşdu, - onun gələcəklə bağlı böyük arzularının qarşısında aşılmaz dağ kimi dururdu. Kim idi şəhərdən gəlib Ayıblı kəndindən qız alan – bütün kənd qızları kimi, o da şəhərə ərə getmək istəyirdi. Buradan, kəndin kərmə iyindən, yolların tozundan, palçığından canını qurtarmaq, şəhərə getmək, orada yaşamaq, qapıdan çıxanda ayağını asfalta basmaq ona görə elə xoşbəxtliyin özü idi. Bütün möhnətlərə dözməyə hazır idi, təki ayağı asfalta dəysin. Hələ uşaq yaşlarından bu gerçəyi dərk edir, nəyin bahasına olursa olsun şəhərli oğlana ərə gedəcəyini düşünürdü. Kəndli oğlanların üstündən çarpaz bir xətt çəkmişdi ürəyinin dərinliklərində.

Orta məktəbin doqquzuncu sinfində oxuyanda məktəbə təyinatla cavan bir müəllim gəldi. Adı Nəcəf idi. Nəcəf Şahanənin ilk məhəbbəti oldu. 3 ildən sonra təyinatı bitəcək, şəhərə qayıdacaq, Şahanəni da özüylə aparacaqdı – deyə düşünürdü qızcığaz. Elə Nəcəf müəllim özü də onun qulağına pıçıldayırdı bu sözləri. Cavan müəllim dərs bitəndən sonra Şahanəni bir bəhanəylə saxlayır, söhbətə tuturdu. Günlər keçdikcə müəllimin əlləri uzanmağa başladı, əvvəlcə qızın əllərindən tuturdu, sonra yavaş-yavaş döşlərini əlləməyə başladı, bir gün də bu əllər qızın tumanının altına uzandı. Şahanə utanır, bütün bunların belə olmamalı olduğunu anlayır, sərt bir şəkildə müəllimin əlini geri itələmək istəyirdi, lakin ərə getmək, şəhərə köçmək, bu kənddən canını qurtarmaq arzusu hər dəfə onu susmağa vadar edirdi.

Sonra məlum oldu, Nəcəf müəllim təkcə onu saxlamır dərsdən sonraya, Gülbacı, Nəzakət, Solmaz, bəlkə, başqa qızlar da vardı. Böyük rüsvayçılıq oldu, Solmazın hamilə olduğu ortaya çıxdı. Az qala Nəcəf müəllimi öldürəcəkdilər, türməyə düşmək qorxusundan Solmazla evləndi və gerçəkdən də şəhərə köçdü, beləcə bir kənd qızının şəhərə köçmək arzusu baş tutdu.

Hə, Şahanənin hələ həyatın bərkinə boşuna düşməmiş kiçicik qəlbi üçün bu hadisə böyük zərbə oldu, yenicə qurmağa başladığı xəyallarından əl çəkmək onu incidirdi. Lakin gözlənilmədən bu hadisəni unutmalı oldu. Yay tətilində şəhərdən nənə-babasının yanına gəlmiş Samirlə tanış oldu. Tanışlıq deyəndə hələ uşaq vaxtlarında da bu oğlanı görmüş, bir yerdə oynamışdılar. Lakin indi Samir çox dəyişmiş, fərqli bir insan olmuşdu.

Samir kəndə tək gəlməmişdi, bütün külfət – ana-ata, bacı və qardaşlar buradaydı, toya hazırlıq gedirdi, nənə-babanın sonbeşik oğlunun, Samirin əmisinin toyu olacaqdı. Təzə bəy üçün evdəki otaqlardan birində təmir işləri gedirdi. Vaxt az idi, tez bir zamanda işlər tamamlanmalıydı. Qonşu qızı Şahanə da buradaydı, könüllü olaraq gəlmişdi – kənddə belə adət var, xeyir-şər işlərində qohumlar, qonşular yardıma gələr. Bəy otağının boyanması Samirlə Şahanəyə həvalə edildi.

Boya işləri iki gün sürdü və o günlərdə olan oldu. Elə ilk gündən bəy otağından qəhqəhələr gəlməyə başladı. Hamı maraq içindəydi, qəhqəhəni eşidib gəlir, qızla oğlanın nə üçün bu qədər çox güldüyünə tamaşa edir, nə olduğunu anlamağa çalışır, sonra yenə öz işlərinə davam edirdilər. Gənclər sanki sərxoş olmuşdular, hərəkətlərində də qəribəlik vardı. Sən demə yağlı boya – o zamanlar divara yağlı boya vurardılar – onları gerçəkdən də sərxoş edirmiş, otağın bayıra açılan pəncərəsi olmadığına görə toksik keflənmə baş verirmiş. Kimsə də onlara buraxın bu işi, ölə bilərsiniz və ya aradabir havaya çıxın demirdi. Hər ikisinin də xoşuna gəlmiş olmalıydı ki, başları gicəllənib yerə yıxılana qədər otaqda qalır, ayaqda qalan o birini sürütləyib bayıra, açıq havaya çıxarırdı.

Aylardan iyun idi. Kənd yeri, bostan havası və ətcə balaları yerə düşən sərçələrin cikkiltisi illər sonra gözəl xatirələrə dönəcəkdi Şahanənin yaddaşında. Gələcəyini öncədən bəyan etməmiş, əsl sevgi olduğunu da sonralar dərk edəcəyi duyğular yaşayırdı qızcığaz. İlk dəfəydi bir oğlan onu qucağına alırdı, güclü qolları döşlərinə, baldırlarına toxunurdu. Yox, bu bir sevgilinin toxunmaları deyildi, zərrə qədər də şəhvanilik yoxdu bu təmaslarda, amma necə gözəldi və olduqca xoş idi, illərcə uzanmasını istədiyi xoşbəxtlik anlarıydı. Sonra növbə ona çatırdı, Samir yıxılır və Şahanə onu sürükləyib otaqdan çıxarırdı.

Sevginin bilinməz xoşbəxtliyini dadmış gənclər sözləşdilər, axşam saat 9-da Şahanəgilin nar bağında görüşəcəkdilər. O yaz bir başqa yazdı. Hər şey Şahanənin könlüncəydi. Samirin şəhərli olduğunu heç düşünmürdü, onunla evlənib şəhərə köçmək xəyalını qurmurdu. İçində olduğu bu an, bu saat, bu gün onun üçün hər şey idi, qanad çalmaqda olduğu yüksəkliklərdə nə zamansa yağış yağacağına və kənd yollarının palçıq olacağına heç bir ehtimal yox idi.

Hər gün görüşdülər nar bağında, öpüşdülər, hərəsi bir ulduz seçdi göy üzündə və harada olsalar o ulduzlara baxıb biri birilərini yada salacaqlarına söz verdilər.

Toydan sonra Samir şəhərə qayıtdı, Şahanə uzaq, tənha yaşıl adaya döndü, get-gedə gözdən itdi və unuduldu. Aylar sonra Şahanədan məktub aldı, - hələ whatsappın çıxmadığı zamanlar idi, - necə düşük və əttökən məktub idi, onu necə sevdiyindən, ömür boyu yolunu gözləyəcəyindən yazırdı. Məktuba bir məktub da əlavə etmişdi: çoxdan yazdığı bu məktubu necə göndərəcəyinin yollarını axtarmışdı, axırda şəhərə gələn bir rəfiqəsindən əlbəəl ötürməyi xahiş etmişdi. Samirin başı qalda idi, təhsil haqqını ödəyə bilmirdi, gecələr gips bloklar hazırlanan bir sexdə işləmək məcburiyyətindəydi, məktubu aldığı ərəfədə atasıyla ciddi mübahisəsi olmuşdu, ailəsinə qarşı gəlmək, evdən birdəfəlik çıxmaq haqqında düşünürdü. Sevgi məktubu və elə sevginin özü zamanın çox gerisində qalmış kimi göründü ona. Saf hissləri, gözəl duyğuları tərk etməliydi, bu acımasız dünyada sevgiylə yaşamaq fəlakəti çağırmaq demək idi.

Şahanə öz sevgisindən asanlıqla əl çəkənə oxşamırdı. Bir gün durub şəhərə gəldi. Cəmi 16 yaşı vardı, özbaşına qonşuya belə getməyən, getmək ixtiyarı olmayan bir qız üçün uzaq Bakıya yollanmaq, həm də heç bir insanı, ünvanı tanımadan, böyük cəsarət idi. Əlində təkcə bir telefon nömrəsi vardı, o da Səyyarə xalanın. Səyyarə xalanın Ayıblı kəndiylə nə cürsə əlaqəsi vardı, adına “sinka-soska Səyyarə” deyirdilər, şəhərdən mal gətirir, alver edirdi. Şahanəylə toyda tanış olmuş, “nə vaxt Bakıya gəlsən bizə də gəl” demişdi bu kənd gözəlinə. Kağızı itirəcəyi qorxusundan nömrəni əzbərləmişdi. Kimsəyə söyləməmişdi şəhərə gedəcəyini və durub gəlmişdi Səyyarəgilə. Nə üçün gəldiyini, kimin üçün gəldiyini dilinə gətirə bilmədi, utanmaqdan daha çox, şəhərin onun təsəvvür etdiyi kimi olmaması onu çəkindirdi. Səyyarənin evi, burada kirayədə qalan tələbə oğlanlar, tələbə oğlanlarla kart oynayan, siqaret çəkən qızı Mətanət, Səyyarənin söyüşlə danışması, içəridə qaranlıq bir otaqda ara vermədən öskürən birinin olması, üst mərtəbədə yaşayan böyük qızının kinayəli sözləri, “hər yolunu azan bu evə gəlir” deməsi xəyallarını küsdürmüşdü. Elə ertəsi gün kəndə, evlərinə qayıtmaq istəmişdi. Böyük söz-söhbətə səbəb oldu bu hadisə. Kəndin ağzını yığmaq olmadı, qızın adına hər cür söz çıxartdılar. Səyyarə özü gətirdi Şahanəni kəndə, həm də fürsət bilib mal gətirdi, nisyə verdiklərinin pulunu yığdı. Atanın sərt şilləsi qulaqlarında partladı. Doyunca ağladı, günlərcə özünə qapandı. Samirdən incidi ürəyinin dərinliklərində və tezliklə onu unutdu.

Gözəl bir qız idi Şahanə, istəyənləri, elçi göndərənli saya gəlməzdi. Hamısı da öz kəndlərindən, ya da qonşu kəndlərdə yaşayan uzaq qohumlardan olan oğlanlar. Onlardan birini seçə bilərdi. Bakıya getmək hadisəsi adına ləkə gətirsə də, günəş kimi yanan gözəlliyi keçmişinin qaranlıq kölgələrini unutdururdu. Onu sevən, göydəki ulduzları bağışlayan bir sevgili axtarırdı, gözü önündə sıraladığı sevənləri içərisindən bir adın üzərində dayandı. Ramin ola bilərdi, tərəddüd edirdi, çünki Ramin öz kəndçisiydi, kəndçi oğlana ərə getmək istəmirdi. Lakin bir şey vardı, Ramin Universitetdə oxuyurdu, böyük ehtimalla təhsilinin başa vurub şəhərdə qalacaqdı. Eh, necə olsa da yenə şəhər həyatına qovuşacaqdı.

Raminlə təsadüfi qarşılaşmalar, sevgi dolu “necəsən”lərin yolu sonunda nar bağına düşdü yenə. Bir il keçmişdi Samirlə elə buradaca görüşdüyü o sirli gecələrdən. Şərtləşdikləri yerdə Ramini gözləyərkən bir anlıq ona elə gəldi ki, zaman keçməyib, bu saat elə Samirin özü qaranlıqların içərisindən çıxıb gələcək. Lakin yaxınlaşan kölgə daha heybətliydi, insandan daha çox qarabasmaya bənzəyirdi. Onu qucaqlayarkən dəmir kimi qollarını hiss edirdi, Samir belə deyildi, cansız idi, onunla qucaqlaşanda özünü qamarlanmış kimi hiss etmirdi. Raminin öpüşləri də belə bir cürə qəribəydi. Qarşılıq gözləmədən döşlərini sıxmalayan, qasığına uzanan əllər Raminin bu işləri ilk dəfə görmədiyini deyirdi. Onun toxunmalarından özünü xoşlanmış kimi göstərsə də, qəlbən kilidlənmişdi, günah işlədiyini, nəsə yaramaz bir iş tutduğunu düşünürdü. Ramin onu otların üzərinə uzandırıb soyundurmağa başlayanda isə ağlamağa başladı, - bu göz yaşları bəkarətini itirəcəyi qorxusundan deyildi, arxası üstə uzanarkən göy üzündə Samirin ona bağışladığı ulduzu görmüşdü. Bəlkə də, göydəki o ulduz Şahanəyə güc verdi, ayağa qalxıb evə doğru qaçmağa başladı. Bu onların son görüşü oldu.

Ali təhsil almaq, tələbə olmaq arzusu qarşısında ailəsinin kəskin təhdidi vardı, qız uşağının təkbaşına şəhərdə nə işi vardı. Hər addımına, hər kəlməsinə irad tutan qardaşlarının, atasının iradəsi qarşısında aciz idi. Elçi düşən uyğun gördükləri hər hansı bir insana, onun istəyini nəzərə almadan ərə verəcəkdilər. Əlbəttə, bircəcik qızlarının xoşbəxt olmasını ana, ata və qardaşlar onun özündən çox istəyirdilər. Lakin, kənd yerlərində qız uşağı ərə gedənə qədər ailələr çox həyəcanlı olur, bir atalar sözündə deyildiyi kimi, qız uşağını ağır duz yükünə bənzədərlər, tez bir zamanda, sağ-salamat, adına söz-filan çıxmadan ərə verib bu yükdən canlarını qurtarmaq istəyərlər.

Şahanənin isə adına söz çıxmışdı. Özbaşına durub Bakıya getməsini nə qədər ört-basdır etsələr də, elin ağzını yummaq olmurdu, tikanlı eyhamlar sağdan-soldan böyüklərin qulağına çatdıqca narahatlıqları get-gedə artırdı.

Ayıblı kəndində bir adət də vardı: orta məktəbi bitirənə qədər qızlar nişanlanıb ərə gedərdi, alınan alınar, yerdə qalansa qalmış sayılardı. Bir çox qızlar o qalan qalar, heç vaxt ərə getməz və ya çox gec yaşlarda ya dul kişiyə, ya da özləri kimi nəsibsiz bir insana verilərdi.

Kəndin ən gözəl qızı Şahanəyə elçi düşən yox idi. Yaxın zamanlara qədər hər kəs onu istəyərdi, indisə sanki baxışlar üzərindən çəkilmişdi. Bunun səbəbini Ramində görürdü, onun haqqında nələrsə danışmışdı, kənd yerindəsə ağızdan çıxan söz bir anda hamıya yayılır. Şahanənin adına söz çıxmışdı. Hər kəs onu ləkələnmiş bilirdi. O özü də özünü.

Qaranlıq gecələr kənd yerində çox dözülməz olur, gözəl bir qız üçün gecələr daha dözülməzdir, üstəlik, həyatında bir sevgilisi yoxdursa. Göy üzünə calanmış sonsuz sayda ulduzu seyr etdikcə Şahanə intihar haqqında düşünürdü, haradaydı onun ulduzu, yaşlı gözlərin dumanlığında seçə bilmirdi.

Bir gün niyyətini gerçəkləşdirmək istədi. Çimib, qüsullanıb kəlmeyi-şəhadətini söyləyəcək, allahın dərgahına təmiz bədənlə gedəcəkdi. Qərarı qətiydi, elə hamamdaca qazı açıb özünü boğacaqdı. Lakin son anda, bədəninə isti su dəyib xumarlandıqca bu fikirdən vaz keçdi. Özü də öz bədəninə heyran idi. Özü özünü oxşadı, masturbasiya etdi, tamamən süstləşdi və intihar fikrindən daşındı. Şeytan onu yoldan çıxartdı, ölməyib sağ qaldı. Sevginin dadına baxmadan, sevişmədən köçmək istəmədi dünyadan.  

Həyatı alt-üst olmuşdu, kəndin bataqlığı get-gedə onu batırırdı. Buradan çıxış yolu görünmürdü. Bütün qızlar kimi, oturub bəxtinin açılacağı günü gözləyirdi. Və bir gün bəxt üzünə güldü. İllər öncə kənddən şəhərə köçmüş bir ailə toy kasetindən Şahanəni görmüş və bəyənmişdi. O ailənin düşüncəsinə görə şəhər qızları pozğun idi, bilmək olmurdu ərə gedənə qədər neçəsiynən gəzib, kənd qızlarısa təmiz, bakirə və xasiyyətcə də sadəlövh olurdu. Başqa qızlar kimi, o da yalnız oğlanın şəklini görüb razılıq verdi, on gün sonra nişan taxılanda bəy də gəlmişdi. Şahanə adət-ənənənin uzun, bir az da sehirli koridoruna düşmüşdü, qarşıda bilinməyən, aydın olmayan yaxşı şeylər gözləyirdi onu, hər an pisliklərə dönüşə biləcək yaxşı şeylər. Hər nə olursa olsun, Şahanə arzusuna çatmışdı, şəhərə ərə gedəcəkdi, kəndin lıqqasından canını qurtaracaqdı.

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5