Emil İsmayıl GƏMİ h e k a y ə
23-12-2024
23-12-2024
06-12-2024
23-11-2024
Lazımı gözləyərkən
1 səhnəli pyes
Məhəllədə, çoxmərtəbəli binanın həyətində bir dəstə adam toplaşıb, nəsə qızğın mübahisə gedir, insanlar narahatdır, məhəllənin dəlisov kişisi Lazım yoxa çıxıb. Lazım – Rozanın əri, 50 yaşlarda bir adam yaddaşdan məhrumdur, daim ailənin nəzarətində yaşayır, necə olubsa məhəllədən uzaqlaşıb, indi onu tapmaq olmur. Hər kəs narahatdır.
Roza: (qarşısındakı polis işçisinə) – Belə də biabırçılıq olar, səhər evdən çıxandı e, kişi, birazdan gün batacaq, hələ də tapa bilməmisüz
Polis: - ay xala, narahat olmaq lazım deyil, əməkdaşlarımız hər tərəfə səpələniblər, harda olsa sizin kişini tapıb gətirəcəklər. Lazım gəlsə Fövqəladə Hallara zəng edərik.
Roza: Necə yəni Lazım gəlsə? Lazım gəlsə day bizim Fövqəladə Hallarda nə işimiz var?
Polis: - Ay arvad, mən sizin ərivüz Lazımı demirəm, yəni ehtiyac olsa...
Roza: - Həə, başa düşdüm... Sən allah tapın onu, səhər yediyinin üstündədi e, maşın altında qalmasa da acından öləcək...
Qonşu arvadlar təskinlik verir:
Sara: - Bəxtəvər başına, nə yaman kişicanlısan? Kaş mənim də ərim itəydi, heç tapılmayaydı.
Gülya: Allah kişini yaradıb ancaq pərdə asmağa, başqa bir işə yaradığı yoxdu.
Seva: - Kənddə yaşayanda, həyətimizdə üzüm tənəyi vardı. Üzüm yetişəndə anamla atam davaya çıxırdılar. Biri çaxır çəkmək istəyirdi, o biri doşab bişirmək.
Gülya: - Bunun məsələyə nə dəxli var?
Seva: - Elə-belə, yadıma düşdü... Deyirəm hökumət belə bir qayda qoya, kişilər aradabir yoxa çıxa, bir həftə, iki həftə, sonra lazım gələndə çağırasan gələ, yenə də çıxıb gedə...
Roza: - Ağəz, məni dolamısuz, Lazım gələndə, Lazım gələndə. Sənə Lazım lazımdu?
Məhəllədəki kişilər söhbətə qarışır:
Qonşu: Lazım bizim məhəllənin yaraşığıdı, gülüdü, o olmasa nə ləzzəti olar bu həyətin? Onun qorxusundan bu həyətə bir dənə it-pişik girmir. Polis qardaş, sən allah əl-ayaq edin, tapın gətirin Lazımı.
3-cü qonşu: Lazım cannara dəyən oğlandı. Bax, belə oğlandı. Onıynan neçə kilometr sosiska yemişəm, bi dənə çig hərəkətini görməmişəm.
Polis: Əlimizdən gələni edirik, siz narahat olmayın.
1-ci Qonşu (yanındakı qonşuya): Mən Lazımın yerinə olsam, itməyinə itmişəm, birdəfəlik çıxıb gedərəm mühacirətə.
2-ci Qonşu: Əşi elə bilirsən mühacirətə gedənlərin barmağı bala batıb? Mənim bir qohumum var, Almaniyada yaşayır, deyir Azərbaycanda olanda ən acığım gələn sual “haralısan?” idi, indi bura gəlmişəm, deyirlər “ora haradı?”
3-cü Qonşu: Ə, dünən Road Kafedə oturmuşdum, birdən bir nəfər girdi içəri, dedi, “Canavar dişi var, canavar dişi?”. Heç nə başa düşmədim, bu millətin başı xarab olur deyəsən, yazıq Lazım nağayırsın? Baş götürüb gedəcək də...
2-ci qonşu: - Harda əcaib hadisə var gəlib məni tapmalıdır da. Rəşid Behbudov küçəsiylə evə gedirdim . 45-47 yaşlarda bir qadın yaxınlaşdı mənə, ay oğlan, evdə tələyə siçan düşüb, götürərsən? Əvvəl çaşıb qaldım. Sonra dedim ki, yox, siçandan qorxuram...
1-ci qonşu: Vallah, aləm elə qarışıb, bilinmir kimin fləşkası kimin kompyuterindədi.
Gülya: - Mənim də başım necə qaçıbsa, o gün 28 Mallda liftə minib adamlara salam verirəm.
Bir Qonşu: - Demə, demə, mənim də naşım qaçıb. Ev sahibinin evdə pişk saxlamağımızdan xəbəri yoxdu, qəfil bizdə qoyduğu velosipedi götürməyə gəldi. Tez pişiyin izini itirdim, velosipedi qapıdanca itələdim ki, çaşıb evə girməsin. Necə mandrajdayamsa qayıdıb adama deyirəm: "çox sağ olun". Yazıq qanmadı nəyin minnətdarlığıdı.
1-ci qonşu: - Bir dəfə toya getmişdim. Ev sahibi mənə elə masada yer vermişdi ki, masadakıların hamısını feysbukda blok etmişdim.
4-cü Qonşu (yanında durmuş, əlində kitab olan balaca uşağa): De görüm oxuyub qutarandan sonra nə olassan, yağış yağassan, göy gurulduyassan?
Uşaq: Pulum çatsa gömrükdə işə düzələcəm, çatmasa polisə düzələcəm
4-cü Qonşu: - Polis olub neyniyəcəksən, çaşıb özümüzü tutarsan?
Uşaq: - Lazım gəlsə tutacam
4-cü Qonşu (gülür): - Ay Lazım, daha gəlmə, lazım olmadun
Seva: Gör başıma nə gəlib e, aaz. Ev sahibindən xahiş etmişdim ki, usta göndərsinlər, işıqları düzəltsin. Mən olmayanda kimsə gəlib, dörd xarab lampıçkadan ancaq birini dəyişib, əvəzində qab-qaşığı yuyub gedib.
Sonra özüm evdəki rozetkaları təmir etməyə girişmişdim. Məlum oldu ki, açıq naqillərə toxunanda məni cərəyan vurmur. İndi bilmirəm, bu fakt ilə nə edim, az şey deyil.
Gülya: Keçən il Orxan 20 nömrəli məktəbdə oxuyurdu. Hər gün gəlib evdə 65 yaşlı müəlliməsinin xəstəliklərini sayırdı. Nə bilim dizləri ağrıyır, başı ağrıyır, beli tutur, yüz dənə dərd. Deyirdi hər gün oçeretlə müəlliməmizin çiyinlərini masaj edirik. Müəlliməsi bütün günü yaşlılıqdan şikayətlənir. Qocalığın özü ilə gətirdiyi problemlərin acığını uşaqlardan çıxırdı. Bir gün Orxan dostlarıyla oynayanda gördüm uşaqlara ləçər dedi. Şok oldum. Bu sözü hardan eşitdiyini soruşdum, dedi: müəllim hirslənəndə bizə tez-tez deyir bu sözü.
Seva: - Ay qız, məktəbləri demə, dəhşətdir. Həftə səkkiz pul yığırlar. Bütün məktəblərdə ştatı bəlli olmayan bir sarısaç, yekəgöt, ləçər bir qadın olur. Pul yığmaq işinə o baxır. Lazım gələndə bütün məsuliyyəti onun üstünə atır direktorlar.
Roza: Lazım? Hara gələndə?
Gülya: -Orxangilin sinfində uşaqların çoxu kasıb ailədəndi. 2-3 nəfəri çıxmaq şərtilə. Hər gün o ləçər gəlib dərslərini bölür, pulu gətirmədikləri üçün uşaqları danlayır. Bir gün gedib zavuça (20 nomrəli məktəbin neçə ildi qeyri-müəyyən səbəblərdən direktoru yoxdu) şikayət etdim. Bir də o qancıq girib mənim uşağımın dərsini pozsa gəlib saç-başını yolacam, dedim. O gündən zatən onun yanında hazırlığa qalmadığı üçün Orxandan zəhləsi gedən müəlliməsi Orxanın gününü göy əskiyə bükdü. Rəsmən bir il uşağıma qarşı psixoloji terror elədi. Deməli, Orxanı qaldırıb ayağa, uşaqlara deyirdi bu xəbərçidi, tərbiyəsizdi, sinifdə nə oldu anasına xəbər verəndi, qızbibidi... bununla heç kim yoldaşlıq etməsin.
1-ci qonşu: - Hal-hazırda məktəblərin 90 faizinin direktoru qadındı. Məktəblər rəsmən arvad hamamına oxşayır. Məktəblərin qapısında dayanan mühafizəçidən başqa məktəblərdə kişi işçi yoxdu. Bu ölkədə kişi pedaqoq yoxdumu? Bəli, 200 manat maaşa heç bir kişi ailə dolandıra bilmir. Bəs direktor? Axı gördüyüm butun məktəb direktorları qızılın-brilyantın içində itiblər...
2-ci qonşu: - Siz onu deyirsiz. Mənim oğlumun sinfinə təzə bir qız gəlib. Məktəbə mühafizə ilə gəlir. Həmin mühafizə bununla bərabər dərsdə də oturur. Qız sinif yoldaşlarını bu mühafizə ilə qorxudur. Bu qıza görə valideynləri məktəbin kandarından içəri buraxmırlar. Məktəbin direktorundan tutmuş müəllimlərinə qədər heç kəs cınqırını da çıxarmır. Direktor aydın məsələdir ki, nəyinsə müqabilində buna göz yumur, müəllimlər isə işdən çıxarılmaqdan qorxur.
Seva: - O gün mənə də bir qadın zəng edib. Deyir Dəfnənin valideynisiz? Deyirəm, hə. Deyir biz uşaqlar haqqında kitab nəşr edirik, qızınız haqqında hekayə, şəkilləri olacaq. Mətbəə xərci 35 manatdır...
Roza: - Ay bala, bura niyə yığışmusuz, öz dərdivüz sərivüzdən danışmağa, mırt vurmağa, yoxsa Lazımı tapmağa? Lazımı tapın də nolar. Uşaqları qaçırdun heç olmasa ağacların dibinə baxsınlar.
2-ci Qonşu: - Ay arvad, bəlkə içkili olub, bir yerdə yıxılıb qalıb. Fikir eləmə, ayılanda durub özü gələcək.
Roza: - Valla, qonşuluğuvuz yoxdu, Lazım gəlsə hamuzı qırıb çatacaq.
2-ci Qonşu: - Yox e, sən de görüm içkili olub ya olmayıb?
Roza: - Yarım istəkan şirincəklik duası içirtmişəm, vəssalam
2-ci Qonşu: - Day denən kişinin evin özün yıxmısan da..
3-cü Qonşu: -İçkini içəsən e, ancaq “za rulyom” yox. Söz vermişəm, day mən bir də “za rulyom” içki içməyəcəm. Dünən restorandan çıxanda yol polisi düşüb dalımca, 600 manat cərimə ediblər, hələ özümə gələ bilməmişəm. Sən demə pusqu qurublar, restorandan çıxanları bir bir tutub soyurlar.
Polis: Sənə məsləhət görürəm, bizim rəisin kafesində yeyib-içəsən, kafedən çıxanda bir kağız verirlər, o kağızı yol polisinə göstərirsən, sənə toxunmur.
3-cü Qonşu: - Hardadı o kafe?
Polis: - Bax burdan düz gedirsən, sağa, sola, svetaforu keçəndən sonra yenə sağa dönürsən, orda zapravka var, zapravkanı keçəndən sonra elə küçənin tinində görəcəksən.
3-cü Qonşu: - Yaxşı taparam. Sonra gör başıma nə gəlib. Polisdən ayrılıb bir az getmişdim, gördüm bir xanım əl eləyir, maşını saxlayıb götürdüm bunu, dedim hara gedirsən, dedi çörək dalınca çıxmışam, apardım xanımı çörək dükanının yanında düşürtdüm.
1-ci Qonşu: - Ə, indi dünya xarab oluf ey, xanımların zayı çıxıf. O gün Qan Bankında üzünü belə görmədiyim, tanımadığım biri üçün qan verəndən sonra, damarımdan qanı çəkən ağ xalatlı xanım nə desə yaxşıdır? - "Bizə də nə verərsən-verərsən".
Gülya: - Guya kişilərin zayı çıxmayıb. Çox kişidən Lazım min pay qeyrəttidi.
2-ci Qonşu: - Kişiyə kişdə deyirsən gedir, dərd qadının dərdidir.
4-cü qonşu: - Keçən dəfə Jalə plazanın qabağında durub siqaret çəkirdim, bir qadın rusca nəsə soruşdu, mən də dedim ki, rusca başa düşmürəm. Kimin hansı dildə danışdığı vecimə deyil, sadəcə doğrudan da başa düşmürəm deyə dedim. O da başladı Azərbaycan dilində danışmağa, maşınını park etmək istəyirmiş, ona görə kömək etməyimi xahiş edirmiş, səkiyə dəyib-dəymədiyinə baxım deyə. Elə ona kömək edəndən sonra bir ərəb qadın halal qida haradan tapa biləcəyini soruşdu, marketi göstərib dedim ki, kolbasa-sosikaların üstünə yazılır, bax ordan. O da gedəndən sonra bir oğlan yandıran istədi, ona da yandıran verdim. Bütün bunlar 2-3 dəqiqə ərzində dalbadal baş verdi. Facebookdakı Azərbaycan səhifələri görsəydi, videoya çəkib "Xalqımızın belə oğullarına eşq olsun" başlığı ilə paylaşardı.
Pəncərədən bir uşaq qışqırır:
-Mama, evdə çörək yoxduuu?
Qadın: - Ay bala, deməmişəm ki, "yoxdu" demiyin? Nədi, dilüzə yara düşər ki "çörək var” -deyəsiz?
2-ci Qonşu: Mən özüm əslən Cəllabaddanam. Qabaqlar Cəllabadın bir küçəsinə "mərdimazar küçəsi" deyirdilər. İndi nəinki rayonun, ölkənin böyük hissəsi "mərdimazar küçəsi"dir. Gərək ehtiyatlı olasan.
3-cü qonşu: - Qonşu, heç bilmirdim, sən cəlilabadlısan?
2-ci qonşu: - Hə, düz göbəyindənəm.
3-cü qonşu: - Trasın qırağında Ocaq Petrol var, tanıyırsan?
2-ci qonşu: - Nöş tanımıram?
3-cü qonşu: - Cəlilabadın Eşşəkçi kəndində Novruz adında bir dostum vardı, rayona gedəndə camaata deyərmiş, kimin nəziri var gətirsin versin, ocağa gedirəm. Camaatdan pulu yığıb gedirmiş Ocaq Petrolda maşınına benzin doldururmuş.
4-cü qonşu: - Canım sanqa desin, Sabirabad tərəflərdə bir kolxoz sədri olub sovet vaxtı, xalqa çox zülüm edirmiş. Öləndən sonra qəbirdən çıxardıb götünə ağac soxmuşdular. Bu hal 2 dəfə təkrar olub, axırda aparıb başqa rayonda basdırıblar... Gərək mərdiməzrlıq eləməyəsən…
Roza: - Çıxıb gedəcəm buralardan ay Lazım, özümü də səninlə aparacam.
1-ci Cavan: -Dünən avtobusda gedirəm. Boş oturacaqda oturmuşam. Dayanacaqda istidən pörtmüş bir xala avtobusa mindi. Yer ola-ola oturmadı, durdu başımın üstündə. Sağıma baxdım ki, oranı gün vurur, sən demə ona görə oturmurmuş o xala. Yola fikir verdim, bildim 2 dəqiqə sonra gün bu tərəfi vuracaq, durub boş yerdə oturdum, xala tez yerimdə əyləşdi. 3-4 dəqiqə sonra gün vurduğu üçün xala işğal etdiyi yerdən durdu ayağa. Bu dəfə yolu yadıma saldım, bildim 4-5 dəqiqə sonra gün indi oturduğum tərəfi vuracaq. Döngəyə 1 dəqiqə qalmış durdum, duran kimi xala yenə durduğum yerdə oturdu. Bir neçə dəqiqə sonra xala yenə durdu. Biraz hesablama aparıb ayağa duranda xala dedi, durma bala, onsuz da sən nə təhər edirsənsə, mən kölgə görmürəm. Artıq avtobuslarda təkcə yer savaşı yox, kölgəli yer savaşı gedir.
2-ci Qonşu: - Bir dənə nəqliyyat sistemi nə olan şeydir, onu da düzəldə bilmədilər bunlar, o boyda neft pulları hara getdi, bilmirsən.
Seva: - Lazım olanda düzəldəcəklər
Roza: - Lazım ölüb bəyəm? İndi harda olsa tapılacaq, yaddaşı yoxdur da bədbəxtin, yaddaşı yoxdur, evin yeri yadında qalmır.
Seva: - Ay qız heç olmasa həkimə göstərin də Lazım qardaşı.
Gülya: - Lazım gəlsə göstərəcək
Roza: -Ay bacı, həkim var bu xarabada. Hamısı pulnan oxuyub qurtarıb.
Gülya: - Nə əcəb İrana aparmırsan?
Roza: - Bax elə indicə onu fikirləşirdim, qoy Lazım gəlsin, günü sabah aparacam.
2-сi Qonşu: - İran dediniz yadıma düşdü. Biləsuvar rayonunda Cabbar adında kasıb bir kişi var. İran azərbaycanlıları bu tərəflərə təzə gəlməyə başlayanda Cabbar bir iranlı ilə tanış olur. İranlı özünü təqdim edəndə deyir: "Ağayi Cəfər" Cabbar da fikirləşir ki, kasıb adamam, özünü necə təqdim eləyim, deyir: "Fəhleyi-Cabbar"
1-ci Qonşu: - Həqiqətən, zay imiş qanları iranlıların. Bunu mən demirəm e, Sabir deyir…
Gülya: - Bu gün bir ana salona 13-14 yaşlarında qızının saçlarını kəsdirib satmaq üçün gətirmişdi. Qızın saçını çox qısa kəsdilər, ağlamağa başladı. Hamı "narahat olma, uzanar yenə" deyib təsəlli verməyə çalışırdı, qız isə susmurdu. Sonra anaya 100 manat pul verdilər. Bu səfər də ana pulu götürüb ağlamağa başladı. Çox dəhşətli mənzərəydi. Mən bu ölkədə həyatın nə qədər baha, adi insanların nə qədər aciz olduğunu bilirəm, ancaq yenə də hər ikisində ömürlük qalacaq bu travma o pula dəyməzdi deyə düşünürəm.
Seva: - Saç hələ toya getməlidir, camaat böyrəyini satır.
Roza: - Vallah alan olsa mən sataram
Seva: - Sənin böyrəyində böyrəklik qalıb ki, cütünü bir manata almazlar.
2-ci Qonşu: - Mənim bir qohumum var, böyrək axtarır, 20 min manat verir, pulu əlində qalıb tapa bilmir, istəyirsən ona deyim.
Roza: - Qoy Lazım gəlsin. (Birdən fəryad qoparır) Hardasan ay Lazım?
Gülya: - Can ay bacı. Vallah mən də başımı itirmişəm, beyaxları acmışdım, dedim, bir əlüstü qayğanaq bişirim. 2 yumurta götürdüm. Birini sındırıb kasaya tökdüm. İkincisini sındırıb moykaya. Hələ qabıqlarını da kasanın içinə..
1-ci Qonşu: - Düz deyirsiniz, mən indi bildim Lazımın başına nə gəlib. Yüz faiz orqan mafiyasına rast gəlib. (barmaqlarıyla sayır) Ürək, qara ciyər, böyrək... hardasa 100 min pul çıxaracaqlar kişidən.
3-cü Qonşu: - 100 min?! Dollarla, yoxsa manatla?
1-ci Qonşu: - Nə manat ala, görmürsən manat çezə-çezə gedir? Dollarla!
Seva: - Ay qardaş, sən allah yavaş danışın, bu arvad eşitməsin, yoxsa ürəyi partlayar.
Dilənçi (adamlara yaxınlaşır): - Lazım gəlsə mənə də bir manat verərsüz?
Roza: - Lazım gəlsə sənə 5 manat verəcəm.
Jurnalist (mikrofonu Rozaya uzadır): - Zəhmət olmasa məlumat verin, burda nə hadisə baş verib?
Roza (ağlamsınaraq): - Lazım yoxa çıxıb, mənim ərim. Səhər evdən çıxıb, hələ də qayıtmayıb.
Jurnalist: - Bağışalyın, necə tanış olmuşdunuz, sevərək evlənmişdiniz, yoxsa elə belə?
2-ci Qonşu: - Qaqa, bunun bu hadisəyə nə dəxli var?
Jurnalist: - Bizi hadisə maraqlandırmır, bizi tamaşaçıların tərbiyəsi maraqlandırır. Lazım gəlsə hadisəni də işıqlandırarıq.
2-ci Qonşu: - Lazım itib ey, ay qaqa, axtarıb tapmaq lazımdır, televiziyada işıqlandırın, bəlkə, görən bilən olar, yerini desin.
Jurnalist: - Axı Lazım yoxdur, tapılan kimi işıqlandırarıq
2-ci Qonşu: - Bizim rayonda bir oğlan telefon ustasına yaxınlaşıb, bəs ay usta siz telefon suya düşəndə düzəldə bilirsiniz? Usta deyib gətir baxaq. Oğlan da qayıdıb deyib ki, telefon hələ quyudadır, düzəldə biləcəksənsə quyudan çıxardaq. İndi sizinki də ona döndü, day tapılandan sonra işıqlandırmaq nəyə lazımdır?
Jurnalist: - Sən allah qoy işimizi görək? Roza xala, rəhmətlik hansı yeməkləri xoşlayırdı?
Seva: - Adə, nə rəhmətlik? Adam dipdiridi e hələ.
1-ci Qonşu (yanındakına pıçıltıyla): - Bunlar hökumət adamıdı, nəsə bilməsə danışmaz, deyəsən, Lazım ölüb.
Jurnalist: - Çaşdım ey, ... onsuz diriyə də rəhmətlik düşür. Hə Roza xala, Lazım müəllim hansı rəngləri xoşlayırdı?
Roza: Sarı zəfəranlı ağ plovu, qırmızı pomidorla qara badımcanın bir də yaşıl bibərin dolmasını, canım sənə desin, bir də göy soğan küküsünü xoşlayırdı, Lazım gəlsə yenə bişirəcəm. Yazıq həmişə deyirdi, yatmaq lazımdı, yoxsa adam oyaq qaldıqca əlinə nə keçdi içəri ötürmək istəyir. Deyirdi, kasıbın oturmağının xeyiri yoxdu, kasıb oturduqca acır.
2-ci qonşu: - Bizim kənddə iki qəbiristanlıq var, birində əcəliylə ölənləri basdırırdılar, birində əldə ölənləri.
1-ci qonşu: - Bax bu olmuş hadisədir, mənə inandığım adam danışıb: iki nəfər Novruz qabağı qəbirlərin üzərindən şəkərbura, səməni, qoz-fındıq oğurlayır. Bir qəbirə çatıb şirniyyatı götürmək istəyəndə görürlər kimsə qışqırır ki, a bala, şəkərburanı götür, paxlavaya əl vurma. Rəhmətdiyin xoşu gəlirdi paxlavadan.
3-cü qonşu: - Axsham toyda bizimlə eyni masada oturan qadın əriylə dalaşır ki gedək oynayaq. Əri də oynamaq istəmir, deyir evdə oynayarıq. Gəlinin podruqası da mikrofonu götürüb guya təbrik etmək istəyir, deyir neçə belə illərə.
Polis: - Burda hökumətin əleyhinə heç nə danışmayın.
Seva: - Hökumətimizə qurban olaq, bizim üçün hər şeyi edib, bax bu parkı salıb, o körpünü tikib, binamızı üzlətdirib, hökumətin əleyhinə niyə danışaq? Lazım gəlsə hökumətimizə hər şeyimizi verərik.
Polis: - Ay sağ ol, bax belə ağıllı danışın. 10 min manat verib güclə düzəlmişəm bu işə, elə eləməyin ki sizin üzünüzdən paqonumu soyundursunlar.
Jurnalist: - Axır vaxtlar özünü necə hiss edirdi Lazım müəllim.
2-ci qonşu (kənara): -Müəllim e özü də, yox bir professor.
3-cü qonşu: - Yəqin, hökumətdən ev alacaq, ona görə dərindən qaza bilmir.
2-ci qonşu: Ə, jurnalist yaranıb ovlanmaq üçün. Harda gördün vur şeyinə tulla.
Roza: - Dünən işıqlarımız sönmüşdü, 15 dəqiqədən çox evin altını üstünə vurdum, əlimdə telefonumun işığını yandırıb telefonumu axtarırdım. Yanından keçəndə əlimdəki telefonumun işığı düşdü güzgüdə gördüm ki, telefonum əlimdədi. Çox nigaran qaldım, ürəyimə damdı ki, nəsə olacaq. Oldu da. Səhər kişi düşdü həyətə, o gedən gedib.
Jurnalist: - Xanım heç kəslə düşmənçiliyiniz yoxdu?
Roza: - Yox, heç kimlə düşmənçiliyimiz yoxdu. Nə düşmənşilik? Bəgəm sənin düşmənin var?
Jurnalist: - Mənim var. "Avrasiya" qəzetində işlədiyim zaman başıma bir hadisə gəlmişdi. O zaman aparıcı jurnalistlərdən biri də mən idim. Qərara aldım ki artıq skandal yazıları dayandırmalıyam. Çünki gecə qonşunu evində öldürmüşdülər. Qatillər məni öldürmək istəyirmiş. Ünvanı səhv salıb qonşunun evinə girmişdilər. O gündən bu günə məni bir jurnalist kimi “necə olub?” sualı deyil, “necə olmalıdır?” sualı maraqlandırır. Bağışlayın, Lazım müəllim solaxay idi, yoxsa sağaxay?
Roza: - Bilmirəm, amma çişə gedəndə şeyini sol əliylə tuturdu... Bura bax, problemin olsa gəl yanıma, yaxşı fala baxıram. Səninçün ucuz baxaram.
Polis: - Belə baxansansa, bax gör Lazım hardadı, bizi də girinc eləmə.
Jurnalist: - Problemim var. Mənə yol göstər görüm necə etsəm çoxlu pulum olar.
Roza: - Birincisi Allaha dua elə, hər gecə aya baxıb 7 dəfə salavat çevir, pul gələcək. Bir də, gələrsən yanıma sənə baxım, görüm bağlı döyülsən.
Jurnalist: - Hər gün dua edirəm Allaha. Deyirəm, ay Allah, mənə çoxlu pul yetir, görüm oğraş oluram ya olmuram?
1-ci Qonşu: - Pulsuzluq pis şeydir, kişi cibindən üşüyər.
2-ci qonşu: - Adə, nə üşümək, istidən bişirik e burda.
3-cü qonşu: - Eybi yox, soyuqdan donub ölməkdənsə, istidən bişib ölmək yaxşıdır.
4-cü qonşu: - İstidən bişdik e. Evdə oturmalı deyil. Atam da kondinsionerin pultunu telefon əvəzi cibinə qoyub gedib, qalmışıq belə.
Seva: - Dəlixanadır e əməlli başlı. Bir qadın xanımlara aid olan bir səhifədə yazıb kömek istəyir ki, ay xanımlar, ayağımın topuq hissəsi şişib, ağrayır. Nə etsəm keçər filan? 4-5 dənə şəkil də paylaşıb ki, eynən şəkildəki kimi şişib ayağım. Ardınca da yazıb ki, hicablı olduğuma görə ayaq şəkillərini googl-dan yükləmişəm. Camaat da tökülüşüb məsləhət filan yazır ki, şəkildən görünür ki, ayağınızda həm şişkinlik var, həm də qızartı. Bu da izah edə bilmir ki, ayaq menim ayağım deyil…
Gülya: - O gün dənizdə rəfiqələrin söhbətini dinləyirəm. Vallah, qulağımın dibindəydilər. Deməli, qızın 2 namizədi var. Birinci oğlanın yaxşı işi var, qlobal şirkətdə maliyyəçi ya da auditor işləyir, ikincinin də ailəsi çox imkanlıdı. Yazıq qız "ər və qaynata çörəyi" arasında seçim edə bilmir. Bilmədim ona nə məsləhət verim…
1-ci qonşu: - Olur belə şeylər. Dünən metroda mənim də təsadüfən gözüm yanımda oturan qızın telefonuna sataşdı, gələn məsajı oxudum. Kimsə yazmışdı: “Ümid edirəm çantanda pendiri unutmamısan”
Seva: - Ay qız, mənim də başıma gəlib: 119-da Xırdalana gedirdim. Avtobusda bir-birimizə preslənmişdik. Yanımda bir xanım, bir də bir oğlan dayanıb. O qədər basabas idi ki, üçümüz qəribə pozada üz-üzə üçbucaq yaratmışıq. O hay-hayda oğlana mesaj gəldi. Zor-bəla telefonu cibindən çıxartdı. Mesajı açdı, yoldaşı idi, məcbur üçümüz də oxuduq: “Mən evə çatdım, üstümdə pul yox idi, gələndə beş kilo kartof al” yazmışdı. Oğlan da birtəhər mesajı cavabladı: “Məndə bir azdan çatıram”. Elə mesajı göndərmək istəyirdi ki, yanımızdakı xanım qayıdasan ki, də ayrı. Oğlan da eləmə tənbəllik, qıza dedi ki, siz Allah, yeriniz bir az rahatdı, mən sizi tuturam, yazın görün Gədəbəy olmasa, Tovuz kartofu alım, almayım? Özümdən asılı olmadan gülməyə başladım. Dedim, yazmaq çətindir, məncə xanım sizinkilərə səs göndərsə, daha rahat olar. Bir anlıq oğlanın rəngi qaçdı. Sonra üçümüz də gülməyə başladıq.
Cavan bir oğlan qaça-qaça gəlir: - İkinci dəfə əmi oldum, dostlar... İnşallah, gələn il bu vaxt Şuşada əmi olum…
4-cü qonşu: - Elmlər Akademiyasının parkında əlində salfetka satan bir yaşlı qadın mənə yaxınlaşıb pul istədi. Qadının əlində bir blok cib salfetkası var idi. Düşündüm ki, bu qadın bir blok salfetkadan maksimum 70 qəpik qazana bilər. Nə isə maraqlı gəldi, soruşdum. Qadın nə desə yaxşıdır: "bizə tapşırılıb ki, dilənəndə əlinizdə salfetka olsun, dilənçi olmağınız bilinməsin, şəhərdə turistlər var".
1-ci qonşu: - Sumqayıtda yenə atışma olub. Üç-dörd nəfər atışıb bir çaynik çay içiblər…
2-ci qonşu: - Əşi, sən onu deyirsən. Youtube'da bir nəfər azik qız Emre Durmuşun videosunun altına "Azərbaycandan salamlar" yazıb, onun da şərh bölümünə bir türk oğlan yazıb: "Turkiyeden sucuklar". Ona cavab olaraq da bir başqa azik oğlan həmin Türkiyədəki gedəni söhbətə çağırıb, nömrə istəyib.
3-cü qonşu: - Bir dəfə, uşaq vaxtı məçidə gedəndə itmişdim, adımı məçidin minarəsindən səsləndirmişdilər. Mən də Allah məni çağırır deyə qorxub ağlamışdım…
4-cü qonşu: - Balakəndə bilirsən nə olub? Arzu adlı müəlliməyə analıq məzuniyyəti yazıb mənimsəyiblər. 3 ildən sonra məlum olub ki, Arzu kişi imiş.
1-ci qonşu: - Sabirabadda da adamların ot tayasını yandıran manyak peyda olub. Manyakımız da qəribədir e. Adam içinə çıxardılası döyül.
3-cü qonşu: - Bizdə də zonda siqaretlə aftafa deşən manyak peyda olmuşdu.
Seva (yanındakı rəfiqəsinə): - Dünən üzümə almalı-qaymaqlı maska hazırlayırdım, dadı maraqlı geldi, sonra bir də gördüm maskanı yeyib qurtarmışam.
1-ci qonşu: - Heyranam da qadınların bu makiyaj işinə. Dodağa pomada çəkən zaman bir hatunda olan dəqiqlik, heç beyin əməliyatına girən cərrah da belə ola bilməz.
Jurnalist: - Nooldu, Lazım gəlmədi?
Roza: - Off ay Lazım, off, hardasan gəl.
Polis: - Burda yalandan hay-küy salmayın. Lazım sağ salamatdır, lazım olan anda gələcək.
Seva: - Ay kişi, lazım gəlsə lazım gələcək nədi? Polissən get işivi gör də. Xalxın ərin tapın gətirin yerinə qoyun.
Polis: -Mən polisəm, xalxın dəlisini güdən deyiləm. Yaddaşı yoxdur evdən buraxmayın, qəfəsə salın, ya da ayağına zəncir vurun.
Roza: - Bura bax ey, əməlli danış, mənə də Roza deyərlər.
Polıis: - Rozasan, mama-rozasan nəsən, özün bilərsən, mən olanı deyirəm.
Gülya: - Ay qardaş, bu nə sözdür danışırsan? Xalqı elə idarə edin, qayıdıb üzünüzü cırmaqlamasın.
Polis: - Nə xalq e, xalq var, hamısı prodajnı şkuradır, 5 köpük verən kimi dombalır.
1-ci Qonşu: - Ay hay, bu da bizim polisimiz. Lazım burda olsaydı bunun paqonunu qopardardı.
Roza: - Yaxşısı budur sən buradan uç, yoxsa cinnərim oyanmağa başlayır.
Polis: -Mən uçaram e, ancaq qorxuram sən də uçularsan.
Roza: - He-he, adə, sən özün boyda bomba olub girib məndə partalasan bir şey olmaz
Polis: -Lazım gəlsə olar
2-ci qonşu: - Bu jurnalisti gördüm yadıma düşdü: Etiraz aksiyalarının birində polislər bir nəfərin qolunu burub aparırdılar. Hansı təşkilatdan olduğunu öyrənmək üçün qışqırıram ki, “adın, familyan, hardansan?”. Qayıtdı ki Cəbrayıldan. İstədim deyim hansı kəndindən? Sizin kənddə Əlövsət doxtur vardı, o durur?
Jurnalist: -Roza xala, bir sualım da var. Lazım müəllim ilk dəfə öz sevgisini sizə necə etiraf etdi.
2-ci Qonşu: - Yəqin ki, bəkarətini pozandan sonra.
Roza: - Hə, o vaxt kənddə yaşayırdıq, bağçada gəzirdim, gördüm qabağıma “gup” deyə bir alma düşdü, ürəyim “dup” elədi. Bildim ki Lazım məni sevir. Çəpərin o biri üzündən mənə alma atmışdı.
Dilənçi: - Lazım gəlsə lap gedib Qarabağı da alarıq.
1-ci qonşu: Hamısı siyasi savadın olmamasındandı. Əgər vaxtında seçkiyə gedib səs versəydiniz indi bu problemlər olmazdı.
Roza: - Məndən keçib artıq, özümü öldürmürəm ki cəhənnəmə düşməyim. Seçki-meçki yadıma düşmür.
Bir uşaq qaça-qaça gəlir: - Lazım gəldi, Lazım gəldi!
Lazım aşa-aşa gəlir, əynində dizlik var.
Roza: - Ay allah, sənə çox şükür, axır ki, gəlib çıxdı.
Qonşular: - Hardaydın, ay Lazım, səni gözləyənə qədər gözümüzün kökü saraldı.
Lazım: - Harda olacam, minmişəm Sumqayıt qatarına, o da sürüb gedib Salyana
1-ci Qonşu: - Əşi elə şey olar?
Lazım: - Niyə olmur? Getdim Salyana işədim gəldim.
Roza: - Qadan alaram Lazım, ağıllı ol, bizi biabır eləmə.
Lazım: - Ə, bular hamısı dilqəmdi e, sən öl. Gedək aşkım, acından ölürəm.
Roza: -Gedək, qurban olum, təzə doğa bişirmişəm gedək verim iç.
Polis: - Ay camaat, dağılışun, kansert qurtardı. Lazım deyirdiniz, o da gəldi.
Lazım (gedə-gedə): Lazım gəlsə gedib bir də gələrəm.
Pərdə
1 səhnəli pyes
">