Təhlükəli rəqəm

     Ev, pəncərə, masa, çarpayı, qəzetlər, sınıq kətil, kirli pərdələr, köhnə televizor, tavandan asılmış tək bircə lampa, ora-bura atılmış pal-paltar...

     Təklik, tənhalıq, darısqallıq və eyni zamanda da gen-bolluq: “Bu tək canımla 2 otağı neynirəm mən?”

     Böyük şəhər, iri şəhər, qaynaşan adamlar - təklik, tənhalıq... Meqapolislərdə tənhalar daha çoxdur.

     Şəhərin qayğıları, gündəlik problemləri, inkişaf, münasibətlər, gərəklik - qalası bildiyi ev, bu qalanın divarlarından boylanan soyuq etinasızlıq və O.

     Küçədən gələn avtomobil səsləri, qonşular, uşaqlar, hay-küy, canlanma - özü ilə domino, özü ilə nərd, özü ilə dialoq, özü ilə nahar, sifətini görməkdən bezmiş sınıq güzgü....
     Bu gün yuxudan bir az tez durdu. Amma elə vacib görüləsi işi də yox idi. Televizoru yandırıb, qabağına keçdi. Köhnə kresloda yerini rahlayıb, eynəyini taxdı və pultu əlinə aldı. Bir müddət boş-səmərəsiz yerə kanalları çevirəndən sonra birində dayandı. Tarixi mövzuda sənədli film idi. Ekranda imperatorlar, krallar bir-birini əvəz etdikcə, onların hökmran olduğu tarixi dövrlər haqda müfəssəl, insiqniya göstəriciləri (taxt-tac, skipetr) haqda isə səthi məlumat verilirdi. Taxtların möhtəşəmliyi, tacların qiymətli daşları göz qamaşdırırdı. O, bütün bunlara baxandan sonra qeyri-ixtiyari gözlərini öz senil (qocafəndi) ekzistensiyasına çevirdi. Kontrast şokedici idi. İlahi! Niyə axı o, bu günə düşmüşdü? Tam bir lümpen həyatı yaşayırdı indi. Əlbəttə, özünü krallarla müqayisə etmək axmaqlıq idi. Amma indiki durumunda ona yüksək zümrənin həyatını nümayış etdirmək heç yerinə düşən bir şey sayıla bilməzdi. Sanki hansısa bir gözəgörünməz həyatının səmərəsizliyini dönə-dönə başına çırpmaq üçün hərdən bir şey  tullayırdı yoluna..., bir az da belini qırırdı.

    Axı o pis adam deyildi. O nə səfil idi, nə tüfeyli. Tam kasıblaşmış ziyalı idi. Nə vaxtsa orta məktəbdə fizikadan dərs deyirdi. Uşaqlar onun tədris etdiyi fənni zəif qavrasalar da, onu çox sevirdilər, dərslərində sakit otururdular. Çox təmiz və üzüyola adam idi. Bəlkə elə buna görə arvadı səhərdən axşama qədər onu yonmaqla məşğul idi. Qadın heç cür səsini kəsmək bilmirdi və yazıq fizika müəllimində özünəhörməti tamam-kamal öldürmüşdü. Və o təkcə qadının yox, elə öz gözündə də bivecin, fərsizin birinə çevrilmişdi. Nə isə... Nəhayət, arvadı həyatını büsbütün dəyişməyi qərar verir və uşaqları da onun üstünə atıb, qaçır ondan. İndi gecə klubunda ofisiant işləyirdi və bu bizim qəhrəmana məlum idi. Ailə tərəfdən bəxti  gətirməmişdi binəvanın. İki uşağını tək böyütmüşdü. Səhərlər dərs deyir, axşamlar zavodda qarovulçuluq edirdi. Gecə yuxusuzluğu, kasıbçılıq, daimi stress sağlamlığında dərin iz buraxmışdı. İndi onda hər cür xəstəlik tapmaq olardı: şəkərli diabet, artrit, yüksək qan təzyiqi, böyrək çatışmazlığı və s.və il. Dərmanlarsa çox bahaydı...

    Uşaqları da naxələf çıxmışdı. O, övladları üçün həm ata, həm ana olmuş, onlar isə qədrini bilməmişdilər onun. Qızı 18 yaşında məktəbi bitirdikdən sonra kiməsə qoşulub çıxıb getmişdi. Atası onu oxumuş, savadlı görmək istəyirdi. Qızınsa oxumaqla arası yox idi. Oğluna gəlincə,  o da atasını çoxdan tərk etmişdi. Başqa ölkədə özünə şığınacaq tapmışdı, işləyirdi orda. Əli bəzən gətirirdi, bəzən yox. Gətirməyəndə atasına yazırdı. Atası da ona öz yetimpayı təqaüdündən kəsib göndərirdi. Göndərirdi ki, yad şəhərdə evin kirayə haqqını heç olmaya ödəyə bilsin. Belə vaxtlarda ata özü ac və dərmansız qalırdı. Amma heç kəsin bundan xəbəri yox idi,.... onun aclığından, şəkərinin və təzyiqinin qalxmasından və... tənhalığından. Əslində onu aclıqdan daha çox tənhalıq üzürdü. O, kimsəsiz və bədbəxt idi. Oğlu yalnız özünə lazım olanda zəng vururdu atasına. Onu soyub talayır və bir neçə aylıq itirdi.

    Yox, bu veriliş ovqatını lap təlx elədi..., kanalı dəyişdi, burda da bayağı mövzularda  söhbətlər gedirdi – gender məsələlərindən danışırdılar. Bir mövzünü nə qədər çeynəmək olar? Başqa bir kanal tutdu. Tanınmış psixoloq çıxış edirdi. Qulaq asmağa başladı. Maraqlı şeylər öyrəndi. Sən demə, həyatından bezib intihar edən adam ən son məqamda, ölümünə lap azacıq qalmış, yəni artıq iş-işdən keçəndə, ölümün son dərəcə yaxın olduğunu anlayanda it kimi peşman olur. Və anlayır ki, həyatı heç də onun düşündüyü qədər ağır deyilmiş, müəyyən şeyləri hətta dəyişə də bilərmiş, və düşdüyü vəziyyət də çıxılmaz deyilmiş. Bir az qulaq asdı psixoloqun sözlərinə, acıdığını hiss etdi, televizoru söndürüb, mətbəxə keçdi. Çaydanı plitəyə qoydu. Soyuducunu açdı, içində bir-iki şey vardı. O bir-iki şeyi çıxartdı, yəni kolbasa ilə yumurtanı və günəbaxan yağını. İstədi kolbasa qızardıb, üstünə yumurta vura, sonra birdən nəsə saxladı onu..... Pəncərəyə yaxınlaşıb, dərin fikrə getdi. Baxdı, baxdı və ona elə gəldi ki, qarşı binanın yerində bir vaxtlar işlədiyi zavodun bacalarını görür. “Yox, ola bilməz” dedi özünə, o zavod başqa şəhərdə yerləşirdi axı, bizim qəhrəman ora qatarla gedib-gəlirdi. Nə isə, yemək fikrindən daşındı. Çıxartdığı ərzaqları qaytarıb yerinə qoydu. Niyə də bişirməliydi axı? Yemək üçün? Niyə də yeməliydi axı?... Tutalım yedi, sonra nə edəcəkdi? Yenə də “günü necə başa vurum, nə edim” kimi suallardan canı zinhara gələcəkdi, sonra yatacaqdı, duracaqdı, televizora baxıb, güllərini sulayacaqdı, gedib kolbasa alıb, yenə qızardıb yeyəcəkdi, sonra yenə “indi nə edim.....?”, bir gözü də daima qapıda, sanki kiminsə yadındaymış, kimsə qapısını açacaqmış, bir qulağı da səsdə, sanki kiməsə lazımmış...

    Pəncərə önündə duranda nə fikirləşmişdisə, o fikirlər eks-fizika müəlliminin  bütün planlarını büsbütün dəyişdi. Asılqana yaxınlaşıb, köhnə, nimdaş, ora-burasını güvə dağıtmış paltosunu əyninə aldı. Papağı yox idi ki, başına basa. Həyatı boyu papaq qoymazdı, yaz-qış. Nə küləkdə, nə qarda, çovğunda. Dəhlizdəki güzgüyə baxdı. Öz-özünü tanımadı. Bu üzü tüklü, gözlərinin altı qapqara, alnını qırışlar çapmış, dişsiz, eynəkli, keçəl adam o idimi?.... Həyata da, qocalığa da nifrət elədi. Əslində elə də qoca deyildi. Görünüşü və ürəyi qocalmışdı, bioloji yaşı o qədər deyildi. Elə bu vaxt qulağına qaynayıb daşan çaydanın səsi gəldi. Qayıtdı mətbəxə, qazı söndürdü, işığı keçirtdi, dəhlizə keçib ayaqqabılarını geyindi. Elə çıxmaq istəyirdi ki, birdən duruxub qaldı. Yenidən mətbəxə döndü. Soyuducunu elektrik şəbəkəsindən ayırdı. Gözucu pəncərədən eşiyə baxdı, hava çox tutqun gəldi ona. Dəhlizdən keçəndə çətirini götürüb, qoltuğuna vurdu, qapını çəkib, açarla bağladı.

    Küçə...ürəkaçan bir şey olmasa da, hər halda hava təmiz idi. Aramsız yağışlardan sonra ozon iyi duyulurdu havada. Amma o, bu əlahiddəliyi sezmədi, əfsus. Bir az küçə ilə irəlilədi, tini burulub üzüaşağı getməliydi ki, birdən ayaq saxladı. Nəsə düşünüb, geri döndü, evə gəldi, mətbəxə keçib, soyuducunu yenidən şəbəkəyə qoşdu. Bu dəfə hiss olunurdu ki, hərəkətlərində bir narahatlıq və əsəbilik var. Sanki vacib işindən qoymuşdular onu. Mətbəxdən çıxıb, otağa daxil oldu, burdakı pərakəndəliyi çalışdı görməsin.

    Tez-tələsik çıxmaq istəyəndə qolu köhnə servantın açıq yan gözünə qoyulmuş qədim bir dekupaj nümunəsinə toxundu – anasının yadigarına. Vaz yerə düşüb, çilik-çilik oldu. Onu bir az da bədbinlik basdı, gözləri yaşardı, anası gəldi xatirinə, qayıdıb bir də uşaq olmaq istədi, anasına sığınmaq istədi... Qoltuğundakı çəliyi dəhlizə atıb, evdən çıxdı. Gülməli idi çəlik götürməyi...

    Küçə ilə yeyin addımlarla irəliləyirdi, hətta demək olar qaça-qaça. Sanki tələsirdi harasa. Birdən ilan vurmuş təki dayandı.     Hara qaçırdı? Hara tələsirdi? Bəlkə bir gözləyəni var? Bir az dayanıb nəfəsini dərdi və elə həmən dəqiqədən başladı saymağa:

    1, 2, 3, 4, 5...

    Yavaş-yavaş sayırdı və hiss edirdi ki, təngnəfəsliyi keçir, nəbzi yavaşıyır, sakitləşir. 17-yə çatanda dayandı. Yenə gözləri doldu (ümumiyyətlə, son vaxtlar çox kövrək olmuşdu). Bu ayın 17-si onun həm toy, həm doğum günü idi. İki xoşbəxt hadisə eyni günə təsadüf etmışdi. Ayaq saxladı, ciblərini eşələdi, siqaret qutusunu tapdı, içində iki siqaret qalmışdı. Yandırıb, damağına qoydu, ürəyində həkimlərin “aterosklerozla sənə siqaret çəkmək olmaz” fitvasına güldü. Sonra yenə saya-saya yoluna davam etdi:

    18, 19, 20, 21, 22.......

    Gedirdi və sayırdı.

    31, 32, 33....

    Yolda birinə yaxınlaşıb soruşdu:

    - Bağışlayın, saatı deməzsiz?

    Dedilər saatı.

    45, 46, 47, 48.....

    Bir başqasına yaxınlaşdı:

    - Bağışlayın, metro hansı tərəfdədir? Piyada yol çoxdu ora?

    Əslində çox gözəl bilirdi stansiya haradadır və bir azdan çatacaq ora. Sadəcə vaxtı uzatmaq istəyirdi.

    52, 53....

    Budur, bu da metro. Gəlib çatdı. Eskalatorla aşağı endi. İnsanlarla dolu platformada bir az yubanmağı qərara aldı. Boş skamya tapıb əyləşdi və saymağına davam etdi:

    67, 68, 69...

    Bu vaxt yanında oturmuş uşaq onun dirsəyinə toxunub dedi:

    - Əmi, ayaqqabının bağı açılıb.

    Ayaqqabısına nəzər saldı. Doğrudan da bağı açılıb sallanmışdı. Uşağın başını tumarladı, əyilib səliqə ilə bağladı. Şalvarının sürtülmüş dizində balaca bir deşik diqqətini cəlb elədi. Əlini onun üstünə qoydu ki, uşaq görməsin. Uşaqlar çox diqqətli olur. Görüb təəccüblənəcəkdi ki, görəsən belə yekə əmi niyə deşikli şalvarda gəzir. Onların zənniycə əmilər hamısı təmizkar, səliqəli və ütülü olmalıdır.

    75, 76, 77...

    Durub  perrona keçdi. Saya-saya o baş-bu başa gəzindi. Burda adamlar zaldakı qədər çox deyildi, amma ardı gəlirdi. Bu adamların hamısının bir həyat planı vardı. Hamısının hardasa bir gözləyəni vardı. Hamısı kiminsə yanına, hansısa bir işin dalınca, hansısa məqsədlə gedirdi. Tək bircə o idi tənha, kimsəsiz, işsiz-gücsüz, məqsədsiz...

    82, 83...

    İndi lap asta-asta sayırdı, lap asta.... və indi nədənsə bir az rahat, bir az xoşbəxt idi. Amma qəribə bir hiss də çulğamışdı onu. Qorxu hissinə bənzəyirdi.

    94

    Qatarın perrona yaxınlaşdığını uzaqdan eşidilən uğultu xəbər verdi. İnsanlar hərəkətə gəldi. Yüngül bir çaxnaşma yarandı.

    95... 96... 97... 98...

    Budur, qaranlıq, sanki ucsuz dəhlizdən qatarın işıqları da göründü, səs get-gedə güclənməyə başladı. Qatara oturmağa tələsənlər kimi o da bir az irəli hərəkət etdi.

    99

    Nəhayət! Gəlib çıxdı.

    100!

    Maşinistin düz gözlərinin qarşısından sürüşən insan silueti..., tükürpədici şaqqıltı və sıyrıntı səsləri..., ürəyinin qəfildən qopub dabanlarına enməsi..., qulaqlarında isti partlayış...

    Osa..., osa lap son anda nəhayət anladı ki, həyatı heç də onun düşündüyü qədər boş, darıxdırıcı və mənasız deyilmiş. Hətta onun pəncərə qırağındakı beqoniyanı sulamasında da bir məna varmış, səhərlər üzünü qırxmasında da, oğlundan aldığı təkəm-seyrək məktublarda da, hansılarda ki, salamdan qabaq pul istənilir. Həyatı boyu anlamadıqlarını yarım saniyəlik uçuşu anlatdı ona.

    Amma artıq gec idi, çox gec...

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5