Məbəd şəkilli ağ Tunis qəfəsi

(hekayə)

İnsan düşüncələri otaqlara bənzəyir. Onların arasında dəbdəbəli saraylar da, dam örtüyü altındakı çardaqlar da olur. İşıqlıları da var, qaranlıq olanları da. Bəzi otaqlar çaya, səmaya, bəziləri ventilyasiya lyuklarına, yaxud zirzəmiyə baxır. Sözlərsə əşyaları xatırladır, onları bir otaqdan digərinə daşımaq olar. Bizim düşüncələrimiz, başqa sözlə otaqlarımız sarayların və ya kazarmaların anfiladalarını təşkil edə, yaxud özgə evində kirayə götürdüyümüz kiçik bir guşəyə sığışa bilər. Bəzən, xüsusən gecələr özümüzü, qıfıllanmış bağlı qapılar qarşısında tapır, otaqlarımızdan bayıra çıxa bilmirik. Yuxularımız bizi xilas edib azadlığa çıxarana qədər zindanda dustaqlıq çəkirik. Yuxuları isə gözləmək lazım gəlir. O vaxta qədər isə yuxusuzluq hökm sürür. Deyirlər yuxusuzluq iki cür olur. İki bacını xatırladan yuxusuzluqlardan biri insan yata bilməyəndə, digəri isə gecəyarısı yuxudan oyananda peyda olur. Biri yalanların, digəri həqiqətin anasıdı.

Tək yaşamağa başlayandan yuxusuzluğa düçar olmuşam. Yuxusuzluqla öz xüsusi metodumun köməyi ilə mübarizə aparıram. Hər şey mən çarpayıya uzanandan sonra, xəyallarımda cərəyan edir. Peşəcə dizayner olduğumdan, əvvəl şəhərdəki ən münasib evi seçib təsəvvürümdə canlandırıram. Sonra evi təzədən tikməyə, otaqlara yeni tərtibat verməyə başlayıram. Özümdən uydurduğum mebelləri otaqlara yerləşdirirəm. Məqsədim isə, təkcə evin daha gözəl görünməsi deyil. Mən onu konkret bir şəxs üçün hazırlayıram. Müstəsna bir insan üçün. Bu ev Y. M-nin evidi.

Hər şey belə başladı…

Bir dəfə axşam gəzintilərim zamanı diqqətimi bir ev cəlb etdi və mən onun tarixi haqqında mümkün olan bütün məlumatları öyrənməyə çalışdım. Ev Savsk körpüsü ilə yuxarı qalxıb, Zeleni Venats küçəsinə çatdıqdan sonra, küləyin qarşısını almaq üçün başqa səmtə burulan Kraleviç Mark küçəsinin girəcəyində yerləşir. Binanın fasadını xaç şəklindəki pəncərlər bəzəyir. Daha belə pəncərələr düzəltmirlər. Soraq kitabçalarından oxuduqlarıma görə, “Luka Çeloviçin evi” kimi tanınan bu bina 1903-cü ildə mühəndis Miloş Savçiçin çertyojları əsasında, neobarokko çalarları ilə zənginləşdirilmiş Yeni İntibah üslubunda tikilib. Zirzəmisi, üç mərtəbəsi və çardağı olan bu obyekt həm yaşayış üçün, həm də işgüzar məqsədlər üçün yararlıdır.

Mağazaların yerləşdiyi birinci mərtəbənin iri qapı və pəncərələri, ikinci mərtəbədəki pəncərənin altındakı nəhəng tumpan[2]lar binanın əsas fasadını gözəlləşdirirdi. Binada pərvazlar konsollorla, mansardalar klassik çardaq pəncələrləri ilə tamamlanır...Girişdə L.Ç.T hərflərinin həkk olunduğu gerb və binanın Belqrad Universitetinə bağışlandığını göstərən lövhə nəzərə çarpır. Ev sahibi, qonşuluqdakı Kiçik Bazar meydanına baxan möhtəşəm binada yerləşən Belqrad ticarət palatasına uzun müddət sədrlik etmiş belqradlı məşhur tacir Luka Çeloviç (1854-1920) idi. Yaxınlıqda, çoxmərtəbəli evin küncündə Çeloviçin bürünc büstü qoyulub. Büst şimal-qərbə Çeloviçin 1972-ci ildə tərk edib Belqrada gəldiyi Trebinye şəhərinə sarı baxır. Deyilənə görə, sahilyanı ərazinin ən gözəl evlərini, doğma şəhərini tərk etdikdən sonra, Belqradda məskunlaşmış Çeloviç tikdirmişdi. O, Serbiyadakı qiyamçı-çətəçi hərəkatının banilərindən biri idi, Belqrad birjalarından böyük qazanc götürür, elmi müəssisələrə yardımlar edirdi. Deyirlər, Luka lələkli qələmin qıcırtısından hesabdarlarının nə yazdığını başa düşərmiş.

Nə vaxtsa satın aldığım, lakin geyilməyə yaramayan ayaqqabıların sayını hesablamaqdansa, yuxusuzluq vaxtı Luka Çeloviçin evini təzədən tikməyi, otaqlara yeni tərtibat verməyi qət etdim. Bilirdim ki, o ev Y. M-nin xoşuna gəlir, bunun isə mənim üçün əhəmiyyəti böyük idi. Y. M müsbət və ya mənfi enerji “zona”larını məharətlə hiss edirdi. Şəhərin baş kilsə və Sava çayı arasındakı hissəsini isə o, heç şübhəsiz, əlverişli zona hesab edirdi. Çayın aşağı sahilində - qışın payız, baharın isə qış ətri saçdığı bu yerdə Y. M əsl adından istifadə etməyə başlayırdı. Həmin zonadan çıxandan sonra isə, adı dəyişirdi və o, başqa bir adama çevrilirdi. Qısası, seçimimi Luka Çeloviçin evi üzərində dayandırdım.

Təsəvvürümdə bu binaya daxil olur, on yeddi otağın hər birində, Y. M-nın adının on yeddi hərfini dua oxuyurmuş kimi pıçıltı ilə tələffüz edirdim.

Etiraf edim ki, o vaxta qədər mən artıq xüsusi hazırlıq mərhələsindən keçmişdim. Hər gün Y. M-nı müşahidə etmək imkanımın olduğu vaxtlar, onun əllərinin, ensiz ovuclarının necə tərpəndiyini, onun necə yeridiyini, saçının necə daradığını, başını necə tutduğunu, gözəl çiyinlərini və budlarını necə tərpətdiyini, stol arxasında əyləşəndə, döşlərinin necə silkələndiyini, bədəninin necə əyildiyini, kresloda yumaq kimi büzüşəndə və ya qaçanda ayaqlarının hərəkətlərini, bomba daşıyan təyyarənin uğultusunu hamıdan əvvəl eşidəndə başını səs gələn tərəfə çevirib yerində necə donub qaldığını...görmüşdüm. Sonradan Y. M-in hərəkətlərinin qısa lüğətini hazırladım. Hər bir hərəkət üçün bir işarə təsbit etdim. Onun rəqsinin təkrarolunmaz hərəkətləri üçün işarə uydurmaq xüsusilə çətin idi. O, həmişə tək rəqs edir, bu vərdişindən heç mənim üçün də əl çəkmək istəmirdi. Y.M rəqs elədikcə daha da gözəlləşirdi. Tərtib elədiyim lüğət Nijinski kimi rusiyalı balet ustalarının öz partituralarında qeydlər aparmaq üçün istifadə etdiklərinə bənzər işarələrlə dolmuşdu. İşarələrdən lüğət düzəltməkdə məqsədim istənilən hərəkəti asanlıqla axtarıb tapa bilmək idi Nəticədə, bir növ jestlər katoloqu, sirli bir əlifba meydana gəldi. Bu əlifba bir vaxtlar Y. M. ilə “sözsüz romanlar” adlandırdığımız, böyüklər üçün kompyuter oyunlarının iştirakçılarının hərəkətlərini, sıçrayışlarını, qaçışlarını idarə edən klaviaturanı xatırladırdı. Hərəkətləri meydana gətirə bilmək üçün müxtəlif cür mebellər uydurmuşdum. Hər bir mebel üçün Y. M-nın ayrıca bir hərəkəti nəzərdə tutulurdu – qapıların açılması, siyirtmlərin çəkilməsi, yazı stolunun taxtasının endirilməsi. Bu sahədə yetərli hazırlığa malik bir adam kimi, Y. M-nın vərdişlərinə və hərəkətetmə tərzinə tam cavab verəcək evin tərtibatına girişdim. Mən, heç olmasa, təsəvvürümdə ondan evdən çıxarkən, pilləkənlə qalxarkən, qapını açarkən etdiyi hərkətləri, jestləri, dönüşləri qoparmağa çalışırdım...

Gecələr, layihəmi götür-qoy edən zaman, binanın fasadını dəyişdirməmək qərarına gəldim. Boyaların köməyi ilə binanı azca təmizləməklə kifayətləndim. Növbəti gecə isə Luka Çeloviçin evinin interyerini gözdən keçirib, pilləkənləri dəyişdirmək qərarına gəldim. Y. M.-nın bir dəfə Vyanada Auersperq sarayında barokko üslubundakı, yuxarı mərtəbədə iki yerə ayrılıb, sonra iki gözəl zolaqla aşağı enən pilləkəni qalxdığını xatırladım. Y. M. təmtəraqlı metal məhəccərə toxunmaq üçün əlini uzatsa da, birdən fikrindən daşınıb əlini geri çəkmişdi. Pilləkənin axırıncı, dəyirmi uclu pilləsindən necə çevrilib endiyini xatırlayıram. Belqrad ticarət palatasının yerləşdiyi binada da belə bir pilləkən var idi. Odu ki, Luka Çeloviçin evində də belə bir pilləkən ucaltmaq pis olmazdı. Bir gecə xəyalımda birinci mərtəbədəki mağazaların giriş hissələrini dağıdıb iki istiqamətə haçalanan yeni pilləkən üçün yer açdım. Yeni pilləkən daşdan idi, məhəccərləri isə Y.M.-nın Vyanadakı kimi, metalın soyuğundan qorxub, əlini geri çəkməməməsi üçün qoz ağacından hazırlanmışdı. Çarpayımda uzanıb nəfəs tutanda, iki istiqamətə ayrılan yeni pilləkəni aydın şəkildə görsəm də, nəfəsimi buraxan kimi pilləkən yoxa çıxırdı.

Uçurduğum mağazaların vitrinlərində Y. M-nın mənə danışdığı yuxularının vitrajlarını yaratdım. Girişin sol tərəfində yuxusunda gördüyü buludlar təsvir edilmişdi:

“Göy üzünü mamır kimi sıx və hərəkətsiz buludlar örtür. Otların üstünə arxası üstə uzanmış insanlar buludların hündür ağacların zirvələrinə yapışmasına tamaşa edirlər.Böyük şəhərlərdə bitən mamırlar göydələnlərin zirvələrinə qədər ucalıb, bütöv planeti zireh kimi əhatələyirlər. Səmadakı bataqlığın nəhəng və ölü örtüyü bəzən aşağı əyilir. Bu zaman Yerin mamırla örtülmüş qübbəsi silkələnməyə başlayır. İnsanların başı gicəllənir. Təyyarələr daha uçmurlar...”

Yuxusuz gecələrimdən birində, Luka Çeloviçin evinin arxa hissəsində iki mətbəx, yaz və qış otaqları, böyük və kiçik iki vanna otağı tikdim. Üç pəncərəli çardağı botanika bağına çevirdim. Burda Y. M səhər yeməyi yeyə, öz al-əlvan siqaretlərini çəkə bilərdi. Kobud tikinti işlərini başa çatdırdıqdan sonra, otaqların içini qaydaya salmağa başladım. İşi gecələr çarpayımda uzanıb xəyalən yerinə yetirsəm də, peşəmin tələb etdiyi heç bir zəruri məqamı adlamadım. Kalemeqdanın yanındakı emalatxanada qapıların tutacaqlarını və çərçivələrini sifariş verdim. Dəmir məmulatlarını həmişə ordan alsam da, bu dəfəki sifarişlərim əvvəlkilərdən xeyli fərqlənirdi. Tutacaqların heç biri o birinə bənzəməməli idi. Hər bir qapı dəstəyi Y. M-nın uzun barmaqlarını müxtəlif hərəkətlərə sövq etməli idi. Emalatxanın hazırlayıb təhvil verdiyi tutacaqlara baxmaqdan doymurdum. Qapı dəstəklərindən biri quş şəklində idi. Y. M yuxarı mərtəbədəki rəqs zalına daxil olmaq istəyəndə ona toxunmalı idi. Qapılardan birinin dəstəyi yay, digəri çin yelpiyi şəklində idi. Bəzi tutacaqlar şüşə almanı, bəziləri mərmər topu xatırladırdı. Yataq otağının qapısı üçün küknar ağacından tutacaq hazırlatdım ki, bu otaqdan həmişə qarla örtülmüş meşənin ətri gəlsin. Giriş qapısının tutacağı XVII əsrdə xanımlar üçün hazırlanan revolverləri xatırladırdı. Çaxmaq çəkiləndə qapı açılırdı. Bütün qapıları açmaq üçün tələb olunan əl hərəkətləri Y. M-nın “Ausensia” adlı sevimli melodiyasının sədaları altındakı rəqsinin əlliyə yaxın taktını təşkil edirdi...

Bəzi günlər Luka Çeloviçin evinə baxmağa gedirdim. Acınacaqlı vəziyyətdə olan bina xəyallarımdakından dəfələrlə çirkin görünürdü. Birinci mərtəbədəki mağazaların pəncərələri tozla örtülmüşdü, əsas girişin küncündəki pillələrdə başına yamaqlı papaq taxmış, qulaqlarını quruyub dərisinə yapışmış təraş köpüyü bəzəyən, tənbəki çəkən bir tip otururdu. Müştükdən yaş keçi buynuzun iyi gəlirdi. Bu mənzərəni görüb məyus olsam da, gecə düşəndə otağın hər küncünü böyük ciddi-cəhdlə bəzəməyə davam edirdim. Luniçin dəmir emalatxanasına əlli cüt bürünc dodaq sifariş verdim. Bu metal kişi və boyalı qadın dodaqları bütün otaqların divarlarına səpələnməli, ventilyasiyaya birləşdirilib, külqablarını əvəz etməli, Y.M-nın bütün evə yaydığı siqaret tüstüsünü sormalı idilər. Üçüncü mərtəbədəki bütün divarları uçurub son dərəcə geniş bir “musiqi otağı”, daha doğrusu, keçmiş Kiçik bazara baxan üç pəncərəli rəqs otağı əldə etdim. Burda Y. M “Ay işığı”nın coşğun sədaları altında öz bitib-tükənməz rəqs ehtiyacını təmin edə bilərdi. Rəqs üçün otağa Y.M- nın tez–tez məmnuniyyətlə xatırladığı Şartr kilsəsindəkinə bənzəyən yeni parket döşənmişdi.

Böyük vanna otağını üçüncü mərtəbədə, həyət tərəfdən yerləşdirdim. Qəlyan şəklindəki qapı dəstəyini endirdikdən sonra, dördbucaqlı, geniş və demək olar, boş bir otağa daxil olmaq mümkün idi. Otağın tavanı buludlarla örtülü səmanı xatırladırdı. Addımınızı bənövşəyi və solğun qara rəngli pilətələrin üzərinə atan kimi, diqqətinizi otağın o biri başındakı qırmızı, suyadavamlı ədyalla örtülmüş şüşə çarpayı cəlb edir. Su axınının sıxlıq və istiqamətini tənzimləyən düymənin basılması ilə vanna otağında yağış yağmağa başlayır. Beləliklə, Y. M şüşə çarpayısına uzanıb yağışın altında yata, yaxud musiqi mərkəzini işə salıb leysan yağışın və “Xəzər yolu”nun sədaları altında rəqs edə bilər. Vanna otağının pəncərəsi – insan hündürlüyündəki büllur yarımkürəni xatırladır. Pəncərənin tutqun şüşələrində Y. M-nın kiçik oğlunun böyüdülmüş şəkli nəzərə çarpır. Uşaq ayaqüstə dayanıb, koka-kola içir. Y. M-nın iş otağının tavanından asılmış kreslonun ortasına oturacaq yerinə, üzəngitutan və ön yəhər qaşı ilə birlikdə əsl yəhər yerləşdirilib. Beləliklə, Y. M kompüterdə işlədikdən sonra yəhərdən yapışıb çiyinlərinə və belinə istirahət verə bilər. Divarlardan biri bütövlükdə kompüterin monitorundan ibarət olacaq. Beləliklə, o öz sevimli qəhrəmanı, “ikinci mən”i Lara Kroftu bütün qaməti ilə görə biləcək. Y.M-nın nəşr olunmuş bütün əsərlərini və sevimli kitablarından ibarət elektron kitabxananı yüklədiyim noutbuku, ona hədiyyə etmək üçün, yəhərin cibinə qoymuşam. Divardakı şüşələrin ardında, məxmər parçanın üstündə Y. M-nın məktəb illərində istifadə etdiyi qələm yerləşdirilib.

Böyük mətbəx elə tərtib olunub ki, yay aylarında səmada uçan quşların, qışda isə qar dənələrinin kölgələri tavana düşür. Mətbəxə həm də Y. M-nın çox sevdiyi Karnuoll və Misirin xəritələrinin təsvir olunduğu saxta pəncələrdən işıq düşür. Divardan asılmış kobud dəsmalın üstündə küp, soba və iki kənd gözəli təsvir olunub. Dəsmalın üstündə, qırmızı sapla bu sözlər yazılıb.

- Kələm soyumamış ye, xaç ana!

- İşləməyə başlayanda pendir yemişdim, ac deyiləm!

Mədən şəklindəki ağ Tunis qəfəsini küncdə, kreslonun yanında yerləşdirdim. Qəfəsin içində Y.M-nın Yunanıstanda tapıb, sevdiyi Konstantinaya bənzəyən zolaqlı bir pişik yatırdı. Y. M. həmişə deyirdi ki, Konsantina öz yuxuları əvəzinə onun yuxularını görür. Y. M heç vaxt “doxsanıncı illər” mahnısını iki dəfə dinləmək üçün tələb olunandan artıq vaxt tələb eləyən yemək hazırlamırdı. Onun bu qısa müddət ərzində gördüyü işi görmək üçün, başqa bir qadına bir saat, hətta bir saat yarım vaxt tələb olunardı. Y. M həmişə gülə-gülə deyirdi: “O qədər sürətlə yaşayıram ki, iki ilə səndən də qoca olacağam”. Halbuki mən onun atası yaşındayam. Y. M.-nın öz şüarı var idi: “Yeməyi hazırlamaq üçün sərf olunan vaxt , yemək üçün tələb olunan vaxtdan artıq olmamalıdır”.

Kiçik vanna otağında üçbucaqlı vanna–cakuzi, büllur stəkan və “ramazotti” şüşələrinin qoyulduğu kiçik şüşə şkaf var idi. Y. M çarpayıda uzana –uzana, istədiyini götürə bildiyi kimi, vannadan qalxmadan özünə içki süzə bilməli idi. Vanna otağının mərkəzində orta əsrlər üslubunda hazırlanmış təxtirəvan yerləşdirilib. Döşəkçənin altındakı fil sümüyündən hazırlanmış oturacaqda yumru deşiklər nəzərə çarpır. Oturacağın altındakı boş, mərmər sandıqdan keçib yerin altına enmək mümkündür. Sandığın dibindən kanalizasiya suları axır...

Y. M-nın yataq otağı, üçüncü mərtəbədə böyük vanna otağının yanında yerləşir. Kiçik qarderob otağı yataq otağına bitişikdir. Y. M-ya həm qadın paltarları, həm də kişi kostyumları və şlyapalar yaxşı yaraşırdı. O, böyük məmnuniyyətlə həm mənim, həm də öz libaslarını geyinirdi. Onun ayaqqabıları on illərlə köhnəlmirdi. Həm Y.M-nın libaslarını, həm də öz kosyumlarımı şkafdan asdım.

Düşünmədən iki pəncərənin arasına yerləşdirdiyim mavi divan və küncündə deşiyi olan qəribə güzgünü saymasaq, yataq otağını heç vəchlə qaydaya sala bilmirdim. Bu isə təəccüblü deyil. İşimin nəticəsi, hər şeydən əvvəl, yataq otağının necə tərtib olunacağından asılı idi. Axı mən evə yalnız yuxusuzluğumu məğlub etmək üçün tərtibat vermirdim. Bunun üçün daha vacib... başqa bir səbəb də var idi: Evə daxil olduğu andan yuxuya gedənə qədər hərəkətlərini xəyalımda canlandırmaq kimi axmaq bir üsulla da olsa, mən Y. M-nı yenidən həyatıma qaytarmaq istəyirdim. Evə yerləşdirdiyim əşyalar Y.M-nın hərəkətlərini xəyalımda canlandırmağa kömək edirdi. O, mənim tanıdığım ən qıvraq qadın idi. O, ən birinci görməyi, birinci əlini uzatmağı, sapanddan daş atarcasına caab verməyi bacarırdı. Məhz bu qədər cəld olduğu üçün düşünürdüm ki, Y.M hərəkətlərinin xəyallarımda cəmlənmiş materiyasını hiss edə və nə qədər ki, gec deyil onlara cavab verə bilər. Bəlkə də o, bir gecə həqiqətən addımlarının və rəqslərinin inikas etidiyi bu evə baxmağa gələcəkdi.

*

Yuxusuz gecələrin sonunda açılan boz səhərlər hər dəfə ümidlərimi puç edirdi. Belə səhərlərdən birində, müştərilərdən birinin zənginə cavab verməyimi xahiş etdiyni öyrənsəm də, ona dərhal zəng edə bilmədim. Bir neçə gündən sonra, telefonum zəng çaldı. Bir kişi səsi özünü təqdim edib, mənə iş təklif etdi. Onun Belqradda layihələrim əsasında yaradılmış bir neçə interyerlə tanış olduğunu eşidib razılaşdım. Ünvanı eşidəndə, isə az qala huşumu itirəcəkdim. Söhbət Kraleviç Mark küçəsindəki həmin evdən gedirdi.

- Bəlkə də evi artıq tanıyırsız? Luka Çeloviçin evi. Bəzi işlər yarımçıq qalıb. Buna görə də, sifarişçinin adından sizi dəvət edirəm... – telefondakı səs dedi.

Sifarişçi ilə nə vaxt görüşəcəyimizi dəqiqləşdirmədən, həmin dəqiqə ayağa sıçrayıb Kraleviç Mark küçəsinə getdim. Luka Çeloviçin evində edilmiş dəyişikliklər uzaqdan diqqəti cəlb edirdi. Hər iki tərəfdən mağazaların vitrininə vitrajlar yerləşdirilmişdi. Sol tərəfdə qəribə bir mənzərə və buludlar təsvir olunmuşdu. Şüşənin üstünə şəkil çəkilmişdi. Göy üzünü mamır kimi sıx və hərəkətsiz buludlar örtmüşdü. Otların üstündə arxası üstə uzanmış insanlar buludların hündür ağacların zirvələrinə yapışmasına tamaşa edirlər...

Çaşqınlıq içində revolver şəklindəki dəstəyi tutub, çaxmağı endirdim. Qapı açılanda, barokko üslubunda tikilmiş iki istiqamətə ayrılan pilləkəni gördüm, yaş keçi buynuzlarının iyini hiss elədim.

Məni təəcübünü gizlədə bilməyən, tənbəki çəkən, yamaqlı şlyapalı kişi qarşıladı. Görünür, o burda qarovulçu işləyirdi. Kişinin qışqırıqlarına fikir vermədən, qoz ağacından hazırlanmış sürahidən tutub, var gücümlə yuxarı qaçmağa başladım. Yüyənin silkələndiyi, iş otağından keçdim, Konstantinanı qorxudub mətbəxin yanından ötdüm. Tir-tir əsə-əsə burnumun altında deyirdim:

- Ola bilməz. Ola bilməz... –

Bu vaxt başımdan aşağı yağış yağmağa başladı. Yataq otağına aparan yolu qısaltmaq üçün qaça- qaça hələ yağışın kəsilmədiyi böyük vanna otağından keçdim. Tamamilə islanmış halda, yuxusuz gecələrim ərzində qaydaya salmağa macal tapmadığım otağın – yataq otağının qarşısında dayandım. Otaqda demək olar ki, mebel yox idi. Yalnız iki pəncərənin arasında kiçik mavi bir divan qoyulmuşdu.

Qulaqlarından qızılı siqareti xatırladan sırğalar sallanan, ayaqlarını altına yığıb divanda əyləşmiş qarasaçlı Y.M özündən qoca təbəssümü ilə gülümsəyirdi. Həmişəki kimi, qara donun və parlaq corabların altından onun bədənini və hərəkətsiz dişi vücudunun çevikliyini hiss etdim. “De ki, bu həqiqət deyil!” - heyrətdən donmuş halda dilləndim:

- Siçan kimi islanmısansa, necə həqiqət olmaya bilər?

- Bəs onda bu nə deməkdi? – axmaqcasına soruşdum.

Y. M güldü.

- İzah axtarmaq nəyinə lazımdı? Əsas odu ki, yenə bir yerdəyik. Məgər sevgini izah etmək lazımdı? Amma mütləq öyrənmək istəyirsənsə, deyim. Burda heç nə həqiqət deyil. Giriş qapısındakı taxta tutacaqdan tutmuş şüşə tavana qədər, heç nə əslində mövcud deyil. Burda hər şey saxta sonsuzluq və bir anlıq əbədiyyətdir.

- Bəs sən? – mən boğuq səslə soruşuram.

- Əlbəttə, mən də mövcud deyiləm.

- Sənə inanmıram – Y.M-ya tərəf bir adım atıram. Qadının ətrini duymaq onun fikirlərini oxumağa bərabərdi. Onun saçlarının ətrini duydum. O, yerindən qımıldanmadan cavab verdi:

- İnanıb-inanmamağın o qədər də vacib deyil, çünki sən də mövcud deyilsən.

- Mən də?

- Sən də. Biz kompüter oyununun içindəyik. Bizi bura əsl Y. M yükləyib.

[1] əvvəldən və axırdan eyni cür oxunan söz

[2] binanın heykəllərlə və s. bəzədilən qabaq hissəsi

Tərcümə: Ülkər Nəsibbəyli

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5