Şəhram Qolkar

 

h e k a y ə l ə r

 

Şıx dövlət

 

 

   Uşaq çağlarim idı. Həsi-hüsü bilmirdim. Yumurtadan çıxmış cücələr kimi, dükanlara girirdim, dövlətdən dad edirdilər! taksilərə minirdim, dövlətdən dad edirdilər! aralıqda bekarlar da dövlətdən dad edirdilər! dilənçilər də dövləti qınayırdı!

-   Dövlət niyə qeydsizdir?!- deyirdilər.

   Kimi işsizlikdən, kimi aclıqdan, kimi dilsiz, kimi dinsizlikdən şikayət edirdi.        

   O vaxt hərdən bir, yaz-yay fəslində, evdə cullab curlayıb, xiyabanda satırdım, evə kömək olurdu.

   Cullab rəngini bir gün hər dükandan soruşdum, - yox,- dedilər, tapılmadı.

   - Harda olar?- deyə, soruşdum:

  - “Şıx dövlət" ədviyə satır, onda olar - dedilər.

   Ürəkdən bir ah çəkib - nə gözəl təsadüf- dedim. Cullab rəngini alacağım bir yana, ən önəmlisi, dövləti də görə bilmək imkanım olacaq.

    Adresi soruşub, dükanı tapdım.

   Balaca daxmanın çölündə durub, baxdım dövlətə; başında yun papaq, çəlimsiz qoca, pırpızaqlı qaşlarının altından, zəhimli gözləri ilə, doruxdu mənə! çəlimsiz qoca, qaranlıq daxmada, qoltuqlu bir oturacaqda oturmuşdu.

   Qalxmağa hövsələsi olmayan dövlət, soruşdu-nədi?!

   Dedim: Rəng var?

   Gözlərini bərəldib elə üstümə cumdu, tü-dabana deyib, arxama baxmadan evimizə qədər qaçdım…

   Onun niyə belə etdiyini anlamadım kı anlamadım…! Hər nə isə keçdim cullabın da, rəngin də xeyrindən. Öz ürəyimdə dedim:

   Allah dövləti kəssin, şıxlısın da, şıxsızın da…

 

Bir yoldan

 

      Çöl qapıdan çölə çıxar-çıxmaz, küçədə üç parça dəmir qapımıza yapışıqlı olan divarın alt bölümünün içində "bala qol" qapılı mərkəzli balaca topla "penalti vurma" yarışına yeltənən iki yeniyetmənin sərgilədiyi durumu - ortamın bu qədər gəriləcəyini - iki üç dövlət istəsəydilər, bir yerə yığışıb rahlya bilməzdilər. Özümsüz önəmli olayların üstünə çıxanda diriliş qavramına sezintim yüksəli verərdi. Küçəmizdəki ən uca ağacdan asfaltın üstündəki kiçicik çınqıla dək, anın götürüsünə oynayırdılar.

      Nə olmuşdu!?

   Başa "üç penalti"nin ölümü nə idi!?

      Bunlar niyə bala qol'un yatay dirəyindən yüksək nəyisə düşünüb görmək istəmirdilər!?

      Günal'ın sulu gövdəsinin üzünə hopmuş bütün qırmızı rəngi əllərində qaraya çalırdı; - başarsam qardaşm Tural'ın da acığını çıxıb, böyügü Atac'gilin dillərini qarnına qoydutdurram, - deyirdi səssiz düşünərək. Gövdasindəki nəzik-nəzik damarlarında sürünən qara qanı gözlərində göz boyutda qara kinə dönüşüb, mürəbbanın sona yaxın pişmiş halını bəlləyən şirə tək, ara-sıra pıqq-pıqq edərək coşurdu. Ancaq alışan ortamın yanardağı'nın kimi pöştəyəcəyi hələlik bəlli deyildi.

      Fikirdən qaşı gözünə sürünən "pakı" isə kibrit çöpünün yarısıycag şimşaddan qırılmış yarpaq qoxuyan nəmli çöpü ağzının suyu ilə dənə çıtlar - dırnaq yeyər tək durmadan gəmirirdi.

      Topa vurulan hər şut hər bir təpik, sonuclanıb divarda səs açana dək, şumal şişə qadın dərisinin ilk kəz görünüşünü qızğın yeniyetmə baxışında anımsadırdı.

   "Hava necədir demək!?" bir yana; onu vecə almaq(umursamaq) belə yanlış idi. Bəlli idi günəşin bizim küçənin balaca ürəyinin meşəliyinin arxasında vaxtsız batacağı.

      Onların isə rəngi qaçmış qolsuz koynəklərinin əli ağızlarına çatmırdı. Söz mi deyim, mərc mi, boğazlarına dək asfalta gömmüşdü hər ikisini. İrəlidə geriyə nə etgi buraxacaq arxasız illəri saymasaq, oyunun başdan qalibi sayıla biləcək Pakı , asfalta çırpılmaqdan kərpic biçimi alan ikili dörtbucaqlı başında, tər içində çıl-çılpaq pörtümüş gövdə hörürdü. Çölə buraxılmış tutuqlu nəfəsindən qızarmış çılxa bud, sağrı çıxırdı.

      Beş-altı malatlı bülük kəsiyinə uçan dəridən iki lay şişik topun büzüyün qədəri, təpiklə başın ovuclarının içindəydi. Altı qədəmlik hər şutun yerə sürtülmədən divarın qapı bülüklərinə uçan bilməmə sürəci, sürtülmüş şanlı imperatorluğun zavala uğrayacaq bədbəxt yazgısının yenələnə -yenələnə oxunuşunu göz önünə sərirdi.

      Olaydan başqa hər nə, hər nəsnə afsaydda(oyundan kənar durumda) idi.

      Küçənin dibindən(aşağısından) geri sayı ilə quraqda yağış törəninə qurban gedənin göynər canını bəkləyən kimi  meşə, şüy gövdəsindən azca qaraya çalan şum ağzıyla bir yol mərcin uduzanının yeddi arxadan dönən dala qalmış yazgısını yazıtlamağa dalda-bucağının yerini bərkidirdi.

 

 

Bibimin baş bəlası

 

 

   -Deyirdi, Bəxtiar haçan beçara kişidən(ərindən) söhbət düşərdi, Bibim tez qayıdıb deyərdi: Ay görüm onu allah neyləməsin, mən onda heç bir kişilik-zad görmədim!

 

   Günün birində axşamın bir vədəsində yuk maşının bir yerdə park edib, evə tərəf yol aldım.

   Çöl qapıdan girər-girməz xəbər tutdum kı, küçə dükançımız məndən xəbərsiz ev adamları ilə quruşub, Bibim üçün evə bir kişi gətirib. Kef-əhvallaşmaq üçün otağa keçdim. Sən öləsən Bəxtiar; Dükançı ilə bərabər gördüm qıp-qırmızı bir kişi oturub. Qzünə çırtma vursaydın qan damardə.

   Sən demə yaxın kənddə əşayir sayaq heyvançılıqla dolanıb, Bibim`lə evlənməyi başına qoymuş. Bu gəlişlərin də elçilik deyə hesab edirmişlər.

   Çox uzatmayım. Neyləyim-neyləməyim deyib, bir Bibim`ə sorum dedim.

   Demə Bibim`in allahından imiş. – Nə vaxtacaq sənin çörəyini yeyəcəm, öz çörəyimi yeyib, öz əlim-öz əməlim olar, - deyib; Allah xeyir versin dedi.

   Kişi tez 200 min çıxardıb, Bibim`i elə bu gecə aparmaq şərti ilə qabağıma qoydu. Mən də ilk öncə tərəddüd edib, lap az sonra çox o yana bu yana dartınmadan qəbul etdim. Dedim sən öl, bu kişini allah yetirib.

   Bu gecə kiminsə qapısına getməli idim. Sabah tezdən bir nömrəli sücülük vəsiqəsi almaq üçün Tehran`a çıxmalı idim. Çox başını ağrıtmyım. Puldan bir az arvada verib, qalanını cibimə qoyub öz-özümə dedim: -  Şuxluq deyil, səkkiz ildir Bibim`i saxlayıram. Nə vaxtsa xeyrini görməli idim ya yox! –

   Səhər alatoran Muğan-Tehran otubus durağına yollandım. Azacıq durar-durmaz gördüm gendən birqaraltı gəlir. Öz ürəyimdə dedim; Sən öləsən bu qaraltı mənə tanışdı. Yaxınlaşdı gördüm, hə, Bibim... əlində buxçası, yolun enin də gedirdi, uzunun da!

 

   Dedim: Bibi xeyir ola!? Dedi: Bala bə məni qana yollayıbsan! Köpöyoğlu səhərə kimi yatmayib kı! Günün Gözü açılıncaya qədər əlləşibdi. Dedim: Get evə. Tehran`a gedib-gəlim danışarıq.

   Tehran`dan gəldiyim günün sabahsı günü kişi yenə gəldi. Min dillə yalvardı kı, nə təhər olursa olsun gərək Bibi`ni verəsən aparam. Bibim`in ağzını öyrənmək istədim. Dedi: Bala məni tikə-tikə doğrayib tuvaletə atın, amma buna verməyin! Kişiyə durumun necə olduğunu söylədim. Yenə vaz keçmədi. Dedi: Heç olmasa üç-dört günlüyə verin aparım. Yenə də Bibi`m razılaşmadı.

   Nəhayət kişi dilə gəlib pulunu istədi. Bu dəfə mən əsəbləşib yüksək səslə dedim: - Utanmırsan axmaq kişi; Gül kimi arvadı aparıb başına min oyun gətiribsən, İndi də heç nə olmamış kimi gəlib pul istəyirsən!? İtil gözümün qabağından. –

   Kişi o gedən getdi, bir daha da geri dönmədi...

 

   O Olaydan sonra nə vaxt rəhmətlik kişidən söhbət düşərdisə, Bibi`m tez qayıdıb deyirdi ki,  - Allah ona rəhmət eləsin, - Mən nə gördümsə, elə onun dövründə gördüm.

 

 

Taksi durağı

 

 

   Elminadir sürücülərdən idi ki, bu vaxtacan duraqda qalırdı. Bu yekəliyə şəhərin şəhər içi var-yox ikicə xəstəxanasından ən önəmlisinin acilindən, özü də gecə vaxtı üç saatdan artıq kimsənin taksi istəməməsi özünlüyündə hələ-hələ raslamadığımız alışılmadıq bir olay idi. Elminin ağzında öncədən günlərlə hazırlıq yapılmiş dövlət səviyyəsində qurulmuş simfoniya dondurucu ağır ayazın ölümcül hənirtisini oxuyurdu. Durağın şişəsi kəsici soyuqdan ət tükedən bitkilər tək adamı sümürürdü. Dışarıdakı sigarın çəkmə ləzzətini də sümürüb içərləmişdi ayaz.

   Genəldə ev-eşiklərinə getmək üçün durağımıza gələn yolçuların yolunu dört gözlə bəklədiyimiz yolun hep nişan aldığımız üzbəüz o əlindən sevinc muştulu qaraltı görükdü. Gecə yarısını geri də qoyub saat bir də hələ şam yeməyən Elmi sevincdən dışarı atıldı. `Maşın` deyə yolçu peşində olduğunu anlatmaq üçün yarım-yamalaq cansız bağırtısı gözlərinin gördüyü sarsıdıcı görüntünü sindirəməyib ağzında qaldı. Gənc qadın ortasında ahıl xanım sol ucunda cavan erkək olan gərgin üç nəfərlik sıranın digər ucunda öz-özünə söylənirdi. Canının yanğısından ilişkiləndirəmədiyi sözləri yandaşlarını baxışlarının əksinə olaraq qulaqlarının darı sızmamasına zorlayib, yumşaq görsənməyə çalışan tutumlarını sərtləşməkdən yana qullanmağa itələyirdi. Əsəbdən cümlələri sona varmırdı. Ağızından əl qumbarasını xiyavana, qaldırıma tullayirdi.

   Durduğumuz duraqdan qızın gəlin, erkəyin ər, obir qadının da baldız olduğu sezilirdi. Orta yaşlı xanım gənc qadının sözlərindən – sən duymadın ya orasını ötürdün, ver bu cındanın ağzının payını – bir göz qırpımında oğlana ötürüb, bir göz qırpımınd da baxışını oğurladı.

   Üçünün də əlləri cibində idi. Üst-başlarından alkol iyi gələnə oxşamırdı. Qapıdan mı qayıtmışdılar!

   Oğlan yolun obir əlində maşınlar gələn yolu güdə güdə gözlə görünməyən bir biz üstündə ayağını tez-tez dəyişdirirdi.

   Ortam bir cırıqqanın yanıb söndüyü zaman dilimi içindəgərginləşdi. Qızın gözünün bağlı, ağızının  sa açıq anlarının birində, oğlan qurşun hızı ilə bizdən qurtulub, keçdi qızın önünə, çimir alan serçələri iynə yarpaqlı şam ağacı dallarından üçdüracaq səsi ilə qızın soyuqdan qan almış üzünə şilləni möhkəm yamadı.

   Ortadakı xanımın ürəyi dindi. Başda qaçırtdığımız öncədən telefonla istədikləri taksi gəldi.

   Havada buz bağlayan ağlayan qızın əlacsız gödəni maşına mindi.

 

   Elmi hər anlamda birəbir bənzərliyi ilə çarliçaplinin hüzünlü şaşqınlığı ilə gedə bilmək üçün maşını alışdırdı; igzozdan çıxan dumanda qatı hamımız itdik.

   Aramızda divar quruldu. Durağı bağladım gedək; Amma ha getdiksə, uzaqlaşmağı başara bilmədik.

 

 

  

Şəhram Qolkar 1973, Muğan doğumlu.
Orta məktəbi Muğanda, Universite lisansını Tehranda bitirdi.
Şəhram Qolkar'ın Şeir, hekayə, araşdırma, məqalə əsərləri Qəzet, dərgi və sanal ədəbi saytlarda işıq üzu görmüşdur.

 

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5