Boş adamlar-boş butulkalar

Uşaqlığım asan keçməyib. 13, 14 yaşından işləməyə başlamışam. Təzə-təzə alüminium-zad yığıb təhvil verirdik, bununla da güya pul qazanırdılq. Sonra hamballıq, fəhləlik filan...
Əvvəl işləməyə elə də ehtiyac yox idi. Yəni evdə acından ölmürdük. Pis-yaxşı dolanırdıq. Sonra isə arada evdəki vəziyyətdən asılı olaraq işləmək lazım idi. Atamın işləri pis gətirmişdi, ona görə də bir az kasadlıq idi. Anam çox istedadlı qadındır. Biş-düşdür, tikiş işidir əlindən yaxşı gəlir. 90 lar idi və onda indiki kimi bolluq deyildi. Camaat toy-büsata, yasa paltar tapmırdı, hamı özünü paltar tikdirib bəzəyirdi. Anam pal-paltar, başmaq, hamam kisəsi tikməyə başladı, mən də qardaşımla onları satmağa. Mən qardaşımdan yaxşı satıcıydım. Gülərüz idim, şirin dilli idim. Mən sırıdığım malların 80% alınırdı və bu mənə xüsusi ləzzət edirdi. Uğurumu hiss edirdim və sanki içimdən bir səs mənə deyirdi ki, “Bir gün böyüyəcəksən və bütün başına gələn uğursuzluqları və uğurları, asanlıqları və çətinlikləri yazacaqsan.

Qazandığımız pullara gedib ərzaq alırdıq, gəzə-gəzə, çörəyin "qarbuşkasından" dişləyə-dişləyə evə qayıdırdıq. Yadıma gəlir bir-iki gün alver pis getmişdi, adicə çörək də ala bilməmişdik. Sonra bir-iki gündən sonra iki hamam kisəsi satan kimi gedib qaça-qaça çörək aldım. Pul az idi, qara çörəyə çatırdı. O vaxt qara çörək nisbətən ucuz idi. Çörəyi əlimə alan kimi 5,10 dəqiqə iynədim, bir də gördüm ki, özümdən getmişəm, ağlayıram. Sonra bir şeyi başa düşdüm ki, həmin gecə dişlədiyim qara çörək ömrümdə yediyim bütün çörəklərdən dadlı idi.

Axşamlar anama təsəlli verməklə keçirdi. Başını sığallayıb onun üçün mahnı oxuyurdum. Sonra o sabah satmaq üçün yeni mallar tikirdi, mən də otağın bir küncünə qısılıb kitab oxuyurdum. Deyəsən o vaxt “Ovodu” oxumağa başlamışdım. Dəhşət əsərlərdəndir.
Anama arada indi də mahnı oxuyuram. Ümumi mahnılarımız filan da var. Bu gün sabah 30 yaşım olacaq, amma mən hiss edirəm ki, mən hələdə elə həmin balaca Rüzgaram, anam üçün mahnı oxuyan Rüzgar.

Sonra boş butulka yığan maşına işə düzəldim. 16 yaşın içindəydim. Çox ambisiyalı, bir az da ədabaz idim. Qazandığım puldan cibimə "Marlbro" zad alıb qoyurdum. Kişi idim, öz yanımdan. Elə bilirdim ki, kişilik elə budur. Nə qədər axmaq imişəm. İndi yadıma düşəndə məni gülmək tutur.

Maşın həyətdə saxlayırdı, biz də aşağıdan yuxarı bağırırdıq ki, bəs, "boş butulka almağa gəlmişik”, kimdəsə varsa, buyursun. Kimin olurdusa, deyirdi, biz də fəhlə-babalar qalxırdıq evə doldururduq butulkaları kisəyə, hərəsinin üstünə də qəpik-quruş qoyub satırdıq maşının sürücüsünə. Yəni müdirə. Həmin sürücü həm də "starşımız" idi, müdirimiz sayılırdı. Bu yolla da pul qazanırdıq. Bu bizim maaş idi. Kişi köhnə pulla günə “2 Məmməd” yarım pul verirdi, qalanını özümüz al-ver edərək qazanmalıydıq. Bu üsulla pul qazandın, qazandın, qazanmadın, evə əliboş getməliydin, “2 Məmməd” yarımla. Hamımız tay-tuş idik və aldığımız butulkaların üstünə pul qoymaqla qazancımızı artırıb evə çörək aparmalıydıq. Balaca kişilər böyük ümidlərlə böyük dünyaya balaca addımlar atırdı.

Arada istirahət etmək üçün blokun pilləkanlarında oturub siqaret çəkirdim. 16 yaşımdakı fikirlərimlə dünyanı götür qoy etmək istəyrdim. Amma onda dünyanı nə götrürə bilirdim, nə də qoya bilirdim. Elə indi də dünya əlimə gəlmir. Sən demə dünya bizdən çox böyük imiş.

Hərdən kisəmdə olan boş butulkalara baxırdım-hərəsi bir insanı xatırladırdı mənə. Müxtəlif rənglər, ölçülər. Birinin içində limonad, digərinində likor, başqasında araq, başqa birində şampan qalıqları. Amma çoxu boş olurdu. Dibinə kimi boş. İçində bir damla da olsun içki qalmırdı. Düşünürdüm ki, görəsən bu boş butulkalardan boş, bom-boş nəsə var? Yəqin bildiyim ən boş şey – elə bu boş butulkar olar da.

Sonra illər keçdi, başa düşdüm ki, yanılırmışam. Həyatda o boş butulkalardan, boş içki şüşələrindən də qat-qat dayaz, dəfələrlə boş olan, bom-boş olan adamlar var imiş. O boş butulkalar dolu olanda heç olmazsa kiməsə bir xeyir verib, kimdəsə pis, yaxşı təəsaruat yaradıb. Bəs bu boş adamlardan nə çıxıb?
Bu ucuz əməlli adamlar necə də boşdurlar, bom-boş. Adamlar- boş butulkalar kimi olan adamlar.

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5