Kamran Su

                 Pablo Eskobar və Rəsulzadələr

Bu yazının başlığını “Rəzulzadə Kimdir” və yaxud “Kimdir Rəzulzadə” qoymaq istəmirəm. Çünki mənim Rəsulzadə haqqında bildiklərim bu başlığı çıxarmaq üçün yetərli deyil, qoy bu işlə Rəsulzadəşünaslar məşğul olsunlar. Amma onlara hələ 23 yaşında olub dünyanı tam dərk etməmiş bir gənc məsləhəti də verim, Rəzulzadədə “şünaslıq” bir şey yoxdur, gedib daha ciddi işlərlə məşğul olun, məsələn öz həyətyanı sahənizdə kartof-soğan əkə bilərsiniz. Yazının bu yerində özümü saxlaya bilməyib “Kimdir Rəsulzadə” sualını qoyuram ortalığa. Kimdir Rəsulzadə? Azərbaycan Müstəqil Cümhuriyyətinin qurucusu!

Hələ 20-ci əsrin əvvələrində Çar Rusiyasının əjdaha kimi ağzını açıb hər şeyi udmağa hazır olduğu bir müddətdə müstəqil bir cümhuriyyət qurmaq. Əhsən, səd əhsən! Amma gərək bağışlayasınız mən Rəzulzadəni qəhraman hesab edə bilmirəm. Çünki mənim nəzərimdə hamı qəhrəman ola bilər. Amma əsas qəhramanlıq qəhramanlığını sonuna kimi qoruyub saxlayanlardır. Başqa sözlə Rəsulzadə orda, o cümuriyyətin mərkəzində qurulmuş barrikadaların birində ölməli idi. Lazım olsa heç onun meyidi də tapılmamalı idi. Amma bildiyiniz, bildiyimiz kimi Rəsulzadə ikinci yolu seçdi. O sadəcə olaraq ölkəni tərk etdi, hansı ki, illər sonra ən böyük Rəsulzadə heyranı, Rəsulzadə davamçısı da onun yolunu seçdi. Doğrudur, o Rəsulzadə kimi başqa ölkəyə yox doğulduğu kəndə, Kələkiyə çıxıb getdi amma nəticə olaraq hər ikisi getmiş sayılır. Başqa sözlə hər ikisi QAÇDILAR.

Bəs niyə çeçenlərin ölməz lideri, Çeçenistanın ilk prezidenti olan Cövhar Dudayev qaçmadı? Niyə Çhe Guevera qaçmadı? Niyə allahın narkobaronu Pablo Eskobar qaçmadı? Halbuki onun qarşısında ağzından süd iyi gələn, rəhmətlik Heydər Əliyevin çağırışlarını dinləyib silahı yerə qoyan, heç bir ciddi hərbi rütbəsi olmayan Surət Hüseynov yox, dünyanın ən güclü dövlətinin xüsusi xidmət orqanları durmuşdu.

Bəlkə ona görə ki, Kolumbiyada “İgidlik ondur doqquzu qaçmaqdır” kimi bir atalar məsəli yoxdur? Niyə bizim atalar həmişə qaçmaqdan, qaçırmaqdan misal gətiriblər. Niyə bizim nağıllarımızda, dastanlarımızda qəhrəmanlarımız həmişə çətinə düşən kimi qaçıblar. Lütfən məni yalnış anlamayın, mən bu ölkənin vətəndaşıyam, cibimdə yaşıl rəngli pasport gəzdirirəm. Bəlkə mən hələ uşağam başa düşmürəm. Onda başa salın məni.

Başa salın ki, nəyə görə 1991-ci ildə yaranmış Azərbaycan Respubilkasının ilk prezidenti Ayaz Mütəllibov Rusiyaya qaçdı. Başa salın məni, mənim baş nazirim Rəsul Quliyev niyə Amerikaya qaçdı? Niyə hamı bu ölkədən baş götürüb qaçır? Niyə mən öz vətənimi qoyub gəlib Türkiyədə çörək dilənirəm? Niyə başqaları min bir bəhanə ilə Hollandiyaya, Almaniyaya qaçır? Biz niyə bu gündəyik axı?

Bilmirəm bəlkə də çoxlarınızın xəbəri yoxdur amma bu gün bizi qıraq yerdə tanıyıb it yerinə qoyan yoxdur. Cəmi bir ovuc millət olan çeçenləri bizdən daha çox tanıyırlar. Azərbaycan deyəndə ya petrol ya da İlham Əliyev yadlarına düşür. Halbuki heç bir ölkə öz prezidenti ilə tanınmır, əksinə prezident ölkə ilə tanınır. Məsələn Amerika deyəndə Barak Obama yada düşmür, Barak Obama deyəndə Amerika yada düşür. Niyə? Bəs hanı 50 milyondan çox azərbaycanlı? Burda gəlin sizə bir fakt da deyim, dünyada heç bir millətin 20 faizi öz ölkəsində, 80 faizi başqa ölkələrdə yaşamır tək azərbaycanlılardan başqa. Bax bu da qaçmağımızın məharətdir. Qaçmışıq, tarix boyu qaçmışıq. Əvvəlcə liderlərimiz, arxasınca da sadə vətəndaşlarımız qaçmışıq. Yox, özümüz özümüzdən qaçmamışıq, sadəcə yaşadığımız yerlərdən qaçmışıq. Özümüz-özümdən qaçsaydıq indi bəlkə də axırımız bir yerə gəlib çıxmışdı.

Bilmirəm bəlkə də təsadüfdür amma bu gün də biz hər vəclə dünyaya Qarabağ həqiqətlərini çatdırmaq istəyirik. Yəni Qarabağdan qaçanların həqiqətlərini... Sayqılar...