Məhəmməd Salur. Müqayisəli Frazelogiya
06-12-2024
06-12-2024
23-11-2024
11-11-2024
Tanınmış kolumbiya yazıçısı Gabriel Garsia Marquez 87 yaşında, həyatının son əlli ili yaşadığı Meksikanın paytaxtı Mexiko şəhərində dünyasını dəyişib.
Garsia Marquez bir həftədən çoxdur müalicə aldığı Mexikodakı klinikaların birindən cəmi bir neçə gün öncə evə buraxılmışdı. O ağciyər infeksiyasından və bağırsaq xəstəliklərindən əziyyət çəkirdi. Yazıçı antibiotiklərlə müalicə kursu keçmişdi.
Garsia Marquez tanınmış Kolumbiya yazıçısı, jurnalisti, naşiri, siyasi xadimi idi. O 1982-ci ildə Nobel sülh mükafatına layiq görülmüşdü.
O “maqik realizm” üslubunda yazırdı və XX əsr latın amerikası, eləcə də dünya ədəbiyyatının korifeylərindən sayılırdı. Marquez “Yüz ilin tənhalığı”, “Patriarxın payızı” və “Polkovnikə heç kim yazmır”, “Vəba günlərində eşq”, “Mənim hüzünlü fahişələrim” kimi dünyaca məhşur romanların müəllifidir.
Uzun müddətdir yazmırdı
İki il əvvəl qardaşı Marquez 'in psixoloji xəstəliklərdən əziyyət çəkdiyini və yazmağı tərgitdiyini demişdi.
Onun “Yüz ilin tənhalığı” romanı 1967-ci ildə 30 milyon nüsxədən çox satılmışdı.
New York Times qəzeti “Yüz ilin tənhalığı”nı, insanlığın “İncildən sonra oxumalı olduğu ikinci kitab” adlandırmışdı.
1928-ci ildə Kolumbiyanın şimalında yoxsul Arakataka şəhərində doğulan Marquez, nənə və babasının yanında böyümüş, uşaqlıq illərini əsərlərinin ilham mənbəyi hesab edirdi.
Həyatı boyu iki vətəndaş müharibəsində iştirak edən, liberal dünya görüşlü babasının siyasi fikirlərindən təsirlənən yazar, nənəsinin danışdığı qəribə əhvalatlar və xalq nağılları ilə böyüyüb. Nənəsinin əhvalatlarında evlərinin ətrafında həvəssiz şəkildə rəqs edən ölü əcdadların obrazı Marques'in əsərlərində sıx-sıx ortaya çıxır.
Hüquq məktəbində ali təhsil alan Garcia Marquez, sonradan jurnalistika ilə məşğul olmaq üçün öz ixtisasını atır.
1954-cü ildə işlədiyi qəzet tərfindən Romaya ezam olunur. O gündən sonra Marquez ömrünün böyük hissəsini Paris, Venesuella və son olaraq Mexikoda keçirir. Romanları ilə tanınmasına baxmayaraq daima jurnalistika hesabına dolanır.
William Faulkner'dən dərindən təsirlnən yazıçı, ilk romanını 23 yaşında yazır.
1955-ci ildə “Yarpaq Fırtınası” romanını və onun ardınca üç müxtəlif kitab buraxan Marquez'in kitabları qısa müddətdə bestsellerə çevrilir.
“Yüz ilin tənhalığı”nın ilk bölümünü yazmaq fikri onun ağlına ilk dəfə Akapulkoya gedərkən düşür. Geri qayıdandan sonra gündə altı qutu siqaretlə otağına çəkilir. 18 ay sonra “geri qayıdanda” ailəsinin ona görə 12 min dollara qədər borc aldığını öyrənir. Amma artıq əlində ən çox satılacaq 1300 səhifəlik kitabı vardı.
Romanı ilk dəfə ispanca çap olunur və bir həftənin içində satılıb bitir. Bunun üzərindən keçən 30 ildə “Yüz ilin tənhalığı” 30-dan çox dilə çevrilir.
Əsərlərinin canlılığı, dil zənginliyi və hüdudsuz fantaziyası ilə heyranlıq oyadan yazıçı “sürrealizmin Latın Amerikası realizmindən doğulduğunu” demişdi
Garcia Marquez'in çilili bir qaçqının ölkəsinə qayıdış əhvalatından bəhs edən romanının 15 min nüsxəsi Çili höküməti tərəfindən yandırıldı.
Solçu əsərlər yayımlamağa davam edən yazıçının, Fransanın keçmiş prezidenti François Mitterandla şəxsi dostluğu olub və Bogata'da Kuba lideri Fidel Castro'nun şəxsi nümayəndəliyinə rəhbərlik edib.
1982-ci ildə Nobel Ədəbiyyat Mükafatı alan Marquez, 1986-cı ildə növbəti bestselleri “Vəba günlərində eşq” romanını yayımlayır.
Mənbə : www.bbc.co.uk