Vətəndaşlıq haqqı Köşə yazıları

  • Əli Əkbər
  • 01-06-2014 01:55
  • 2570 baxış

Əli Əkbər
 
Vətəndaşlıq haqqı
 
Vətəndaşlıq - insanın təməl hüququ, haqqıdır. Bu haqq, bəşəriyyətin qoşulduğu konvensiyalarla təsbit olunub. İnsanı vətəndaşlıqdan məhrum etmək, onu vətənindən məhrum etməkdir. Siyasi iqtidarların bütün zülmünü, basqısını, qeyri-insani cəza yöntəmlərini bir yerəcən anlamaq olar, amma vətəndaşlıqla manipulyasiya - heç bir əndazəyə sığmayan şeytanlıq, iyrənclikdir.  
 
Bizim nəslin yadında olar - Georgi Daneliyanın məşhur “Pasport” filmi, Perestroyka sonrasının incəsənət bombalarından biri kimi, Sovet məkanını darmadağın etmişdi. “Pasport”u bizim “Lətifə” və “Yaramaz” filmləri ilə (qismən) müqayisə etmək olar. Əlbəttə, filmlərin yayılma arealı və məşhurluq miqyası müqayisəyə gəlmir. “Pasport” - dünyada ünlənmiş film idi. Daneliya yaxınlaşan faciələrin, insan dramlarının, itirilən orientirlərin məşum xəbərçisi kimi çıxış edirdi “Pasport”da. Bir imperiya can verir, sovet Gürcüstanı vətəndaşı isə, qardaşına aid pasportla səhvən gedib İsrailə çıxır və bir daha geri qayıda bilmir. Gömrüklərdə, hava limanlarında, polis idarələrində keçən əzablı bir həyat başlayır. Adam hər yerdən qovulur, alçaldılır, təhqir olunur. Vətəndaşlığın necə bir dəyər, pasportun isə necə böyük nemət olduğunu Daneliya özünə məxsus incə dəqiqliklə göstərə bilmişdi. 
 
Vətəndaşlıq haqqında qanuna dəyişiklik edən Azərbaycan hökuməti, faktiki olaraq, yaşadıqları xarici ölkələrdə, zamanı gəldiyində vətəndaşlıq və pasport alan azərbaycanlıları cinayətkar elan etdi. Prinsipcə indiyə qədər də Azərbaycanda ikili vətəndaşlıq qadağan idi, amma qanun selektiv uyğulanırdı, tutaq ki, əcnəbiyə ərə getmiş və ərinin vətəndaşlığını almış azərbaycanlı qadınlara heç bir maneə törədilmirdi. Onlar ölkəyə rahat gəlib-gedirdilər. Bəzi mühacirlər də həmçinin. Qanun ancaq istənməyən adamlara şamil olunurdu, yəni zatən süründürməyə niyyətli olduqları bir adamın ikinci vətəndaşlığı üzə çıxardısa, ona ilişirdilər. Qanuna dəyişiklik etməklə, iqtidar çoxdan arzusunda olduğu bir şeytanlığı rəsmiləşdirmə yolunda, ilk ciddi addımını atdı - “vətən” və “əliyevlər iqtidarı” sinonimə çevrildilər. 
 
Sən bir iddiaya, fironluğa bax. 
 
İzlədiyimiz, şahidi olduğumuz hadisələrin Hollivud filmlərini xatırlatdığını düşündüyünüz olmayıb ki? Konspirologiya mənlik deyil, amma bu işdə bir zibil var. Sanki, bunlar öz xarici texnoloqlarının köməyi ilə bir ssenari yazıblar, filmini çəkiblər və indi də öz “paraşa”larını bizə yedirirlər. O gün nə oxuyuruq: “Suriyada döyüşən Azərbaycanlı vəhhabilər Azərbaycan pasportlarını nümayişkəranə cırıblar“. Yəhya əl-Azəri adlı şəxsin facebook profilində yayımlanmış fotoda Azərbaycan pasportlarının cırıldığı görülür. Fotonun altında da belə bir cümlə yazılıb: «Allaha həmd olsun, tağutun safını təsdiqləyən sənədləri belə cırdıq». Xəbərdən onu da oxuyuruq ki, bu Yəhya əl-Azəri əslində bu yaxınlarda öldürülüb.
 
Suriyaya ölməyə gedən azərbaycanlılara münasibətimi, aylar əvvəl bir yazımda ifadə etmişdim. Aradan çox zaman keçməyib, indi də ciddi şübhəyə qapılmışam - görəsən oxuduğumuz və izlədiyimiz hər şeyi, bu qədər birmənalı qavramaqla səthiləşmirik ki? Əlbəttə, təəssüflər olsun Suriyada gedib ölməyə hazır azərbaycanlılar var, yəni fakt faktlığında qalır – cihad həvəslilərimiz az deyil. Sadəcə bu məsələnin bu qədər şişirdilməsi, demək olar ki, hər gün bu temada xəbərlərin, video və fotolar müşayiəti ilə sürətlə yayılması, Suriyada sanki azərbaycanlılardan başqa heç kəs vuruşmurmuş kimi bir təəssüratın formalaşdırılması istər-istəməz insanı düşündürür. Çirkin bir beyin yuma əməliyyatının ortasında hiss etmirsiniz özünüzü? Suriyada ölən iranlılar, türkiyəlilər, başqa xalqlar azərbaycanlılardan beş yüz dəfə çoxdur, onları niyə göstərmirlər? Niyə gündəmi, özü də təkcə bizim yox, xarici medianı da ancaq azərbaycanlı mücahidlər işğal edir?
 
Məşhur deyimdə deyildiyi kimi: “Hakimiyyətdəkilərin vətənpərvərliyi qıcqırmağa başlayanda, bil ki, böyük bir fırıldağa, oğurluğa hazırlaşırlar”. Bunların ən fundamental minusovkası: “Biz getsək, ölkəyə şəriət gələcək”dir. Sanki hazırda bu arqumentlərini Hollivud effektləri ilə möhkəmlədirlər. Ölkəni qapalı səhmdar cəmiyyətə çevirmək üçün əsasım var deyir. Baxın, görün daxildə bizim gücümüzdən dolayı partlaya bilməyən dindar qüvvəmiz, potensialımız gedib Suriyada necə ölür. Mən yerimdən tərpənsəm, ölkə bunların əlinə keçəcək. Belə olan halda avtoritarlıqdan başqa çıxış yolu qalmır. Azərbaycanda, gözünü qırpmadan, “Allah, Allah” qışqıraraq, şəhid olmağa hazır yüz minlərlə radikal müsəlmanlar var. 
 
Barry Levinsonun 1997-də çəkdiyi “Wag The Dog“, filmini izləmişlər, məni daha yaxşı başa düşərlər.
 
Ağlı başında heç kəs, heç zaman səbəbsiz yerə evini, yurdunu, doğmalarını, dostlarını atıb mühacirətə, yəni məchula yollanmaz. Sən öncə insanları çıxılmaz vəziyyətə sal, çarəsizliklərini o qədər çoxalt ki, mühacirət qərarı versinlər, ardınca da onları təhqir et, vətənindən məhrum et. Siz kimsiniz ki, insanların vətəndaşlığı ilə manipulyasiya edirsiniz? Nə imiş, xarici vətəndaşlığı aldıqdan sonra, bir ay ərzində səfirliyə xəbər verməsək, haqqımızda cinayət işi açılacaqmış. Bir ay ərzində xəbər verəndə də, səni Azərbaycan vətəndaşlığından çıxarırlar. Bu alçaqlığı nə İran edir, nə də Türkiyə. 
 
Sanki insanlar keflərindən xarici ölkə vətəndaşı olurlar. Mühacirlər, zamanı gəldiyində onların həyatını, məişətini xeyli yaxşılaşdıracaq olan bu vətəndaşlığı niyə almasınlar axı? İstəməsələr belə, müəyyən müddətdən sonra (Avropa ölkələrində vətəndaşlıq, dörd ildən on iki ilə qədər, müxtəlif müddətlərdə verilir) vətəndaşlıq sənədini almalıdırlar. Siz hansı haqla bu insanları Azərbaycan vətəndaşlığından məhrum edirsiniz? Zatən siyasi mühacirlərin 90%-i hazırkı Azərbaycan siyasi gerçəkliyində ölkələrinə qayıda bilmirlər, qayıtmırlar. Bu hakimiyyət orada qaldıqca bu, belə davam edəcək. Siyasi hakimiyyət dəyişikliyindən sonra isə, bu qanun ilk ləğv edilənlərdən biri olacaq. Belə olan halda, dava nəyin davasıdır?
 
Başqa vaxt Türkiyə ilə qardaşlıqdan danışırsınız. Avropadakı türklərə qarşı Türkiyə belə bir addımı atardımı? Əksinə, Almaniya ikili vətəndaşlığı qadağan edən kimi, Türkiyə hərəkətə keçdi, türklərə elə bir şərait yaratdı ki, onlar sırf Almaniya vətəndaşı olsalar belə, Türkiyəyə öz vətənləri kimi rahat gəlib-gedə bilsinlər. Almaniya vətəndaşı Türk, alman sənədləri ilə Türkiyədə özünü yabançı hiss etmir. Onun hüquqları bütün türklərlə bərabərdir. Dövlət dediyin belə olar. 
 
Azərbaycan vətəndaşlığı haqqında qanuna dəyişikliyin adı namərdlikdir. 
 
Mənbə: musavat.com