Rəhim Əliyev. Xalaqızılar (novella)
27-09-2024
27-09-2024
10-08-2024
27-07-2024
Həyatdan g(G)ilə
Bir neçə dəfə bacım ilə getdiyim kosmetoloq olan ərazidəyəm, düzü bacım heç vaxt bəzənməyi sevməzdi, saçlarını daramazdı, amma hər gün yuyardı, təbii maskalar hazırlayıb vaxtaşırı qulluq edərdi. Hərhalda təbii gözəlliyi çox adamı tilsimləyir. Onun xasiyyəti kobud və soyuqdu, daha irəli gedərək deyə bilərəm ki, o, özündən başqa heç kimi düşünmür, bu gün bura mənimlə ona görə gəlib ki, dava əsnasında deməyə sözü olsun, üzümə vursun ki, həmişə mənə kömək edir. Hərhalda tək gəlməkdənsə onunla gəlmək yaxşıdı, yol boyu sussa belə. Belə yerləri xoşlamasa da məni tək qoymamaq üçün həmişə mənimlə gəlir, necə ki mən onun xasiyyətini, çevrəsini bəyənməsəm də özünü çox sevirəm, deyəsən bunun səbəbi lənətə gəlmiş qanbağıdı, o qan bağı ki bizi nifrət etdiyimiz, görmək istəmədiyimiz, tanimadığımız halda anamızın dayısı qızının oğlunun toyuna gedib pul salmağa, atamızın əmisi oğlunun qızının yasında timsah göz yaşları tökməyə məcbur edir.
Bu körpünün altından keçəndə həmişə özümü ağ qoçun belində qaranlıq dünyadan işıqlı dünyaya keçən Məlikməmməd kimi hiss edirəm. Deyəsən, doğrudan da elədir… Günəş… Xoşbəxt uşaqlar… Amma bizim işıqlı dünya nağıllardakı dünyadan biraz, yox, yox çox fərqlidir. Burada butiklər, markalar, fastfood yeməkləri olan, bir-birindən fərqli məkanlar, yemək yeyərkən bizi müşayət edən ən son çıxan xarici hitlər qlamurluğumuzu birazda artırır. Mənim indi olduğum işıqlı dünya da əslində nağılllardakı dünyadı, uşaqlar mənim dünyamın uşaqları kimi fastfood restoranlarında, əyləncə mərkəzlərində “bowling”, ”carting”deyil, həyətdə açıq mavi səma və günəş şüaları altında bənövşə oynayırlar. Axı küçədə oynayan sonuncu uşaqlar mənimlə birgə doxsanlarda ölmüşdü. İndi hamısının Ipadi, Iphonesi, not və netbooku var. Mənim bir vaxtlar ağlayaraq evdə saxlamaq istədiyim Tosini indi telefonlardakı Cat Tom əvəz edib. Hislər necə də adiləşib, mənim yemək vaxtı gizlincə qabımdakıları stolun altina ötürərək doyuzdurduğum Tosi, indi şəffaf ekrana toxunaraq virtual yeməkxanada istənilən yeməyi götürüb ağzına yaxınlaşdırılaraq doyan Toma çevrilib. Mənim Tosim isə Tomdan fərqli olaraq fastfoodun nə olduğunu bilməzdi, elə mənim kimi. Mənim ən dadlı fastfoodum anamın qızartdığı toyuq və kartof idi. İl 2015 və küçədə bənövşə oynayan uşaqlar. . . Bir dəqiqə. . . Axı bayaqdan düşündüyüm heç bir fastfood restoranı, əyləncə mərkəzi burada yoxdu. Burda Mc Donals olmalı idi, burada da Bowling Əyləncə Mərkəzi. . . Binalar da köhnədi, başı göyü dələn göydələnlər də sanki yoxa çıxıb.
-Bənövşə bəndə düşə, bizdən sizə kim düşə?
Mən həmişə bu yerdə adımın çəkilməyini gözləyirdim, rəqib dəstədə qalan dostumu yanıma gətirmək üçün. Bu ən gözəl cümlə idi mənim üçün - Adı gözəl, özü gözəl. . .
Bütün dəstə digər dəstəyə tərəf qaçır, axi belə olmamalı idi, biz bu oyunu belə oynamırdıq. Yalnız adı çəkilən uşaq qaçmalı və istədiyi iki adamın qollarını ayırmalı və birini öz dəstəsinə gətirməli idi. Uşaqlar var gücləri ilə əl-ələ dəstə marafonunda dayanmadan qaçırlar, rəqib dəstə tərpənmədən dayanıb, üzlərində heç bir mimik-təəccüb, həyəcan, qorxu olmadan hərəkətsiz dayanıblar. Uşaqlar yaxınlaşır, mən onların toqquşacağından qorxaraq qışqırmaq istəyirəm ki, gördüyüm mənzərədən gözlərim bərəlir. Qarşı-qarşıya olan uşaqlar qaçaraq bir-birinə qovuşur, bütünləşir, ətrafa ağ işıq yayılır, insanın gözləri qamaşır, istər-istəməz gözlərini yumursan, açdıqda isə ətrafda heç nə yox idi, mən ətrafa baxıram, hanı uşaqlar, hanı işıq?!Kiminsə mənə doğru qaçdığını görürəm, kimsə mənə doğru dayanmadan qaçır, saqqallı, qara saçlı, orta yaşlı bir kişi. Başımı azca arxaya çevirib baxıram, bəlkə kiməsə çatmağa çalışır, ya da harasa tələsir, arxada heç kimi görmürəm və o, düz mənə doğru qaçır. Yaxınlaşdıqca gözlərində nifrət alovlanır, o şikarına doğru qaçan aslandan başqa bir şey deyil. Özünü qoruyan maral instinkti ilə qaçmağa başlayıram, sadəcə qaçıram, qəribə görkəmdə bir insan nifrət dolu baxışlarla sizə doğru qaçırsa edə biləcəyəniz ən doğru şey qaçmaqdır ki, mən də belə edirəm. İllər ərzində ara-sıra məşğul olduğum rəqs, idman indi köməyimə gəlir, mən kentavr kimi ayaqlarımı iri-iri ataraq küləklə rəqs etməyə başlayıram, kənardan necə göründüyümü bilmirəm, amma hərhalda kentavrın küləklə rəqsi çox gülməli səslənir.
Yanımda təngimiş nəfəsini hiss edirəm. Bu sondu, o, mənə çatdı, indi məni ya öldürəcək, ya da təlimat aldığı adama çatdıracaq-düşüncəsilə başımı sola çevirirəm. Bu ki qızdır. O, mənə sanki “qorxma, qaç” deyərcəsinə baxdı. Qızı görən kimi qəfil bacımı xatırladım. Bəs o?!mən qaçmağa başlayanda o yox idi, uşaqlara baxanda da deyəsən tək idim, yox deyəsən o yanımda idi. Onun susqunluğu varlığını yoxluğa endirir. Bəlkə də mən gözlərimi yumarkən onu qaçırmışdılar, bəlkə də uşaqlar bənövşə oynamırdılar, bütün bunlar onu qaçırmaq üçün təşkil olunmuş illuziya idi. O, həmişə qəribə idi, diqqət çəkirdi. Yaxşı bəs mən?Məni təqib edən və yanımdakı bu qəribə qız kimdi?Mən kimə gərəyəm?Yəqin bacımı axtarmamağım üçün məni susdurmaq istəyirlər, axı belə olan halda iki insanın yoxluğu daha çox diqqət çəkir, deməli, səbəb tək bacım deyil. Külək şiddətlənir, boğazım quruyur, tək istəyəcəyim şey su və dayanıb nəfəsimi dərməkdi, bu isə aslanın axşam yeməyi olmağımdan başqa bir şey deyil. Gözümə sanki qum dolurdu, gözlərimi aça bilmirdim, ürəyim şiddətlə döyünürdü, nəfəs almaq artıq daha da çətinləşirdi. Ətrafa nəzər saldıqda gördüyüm mənzərə məni bənövşə oyunundan az təəccübləndirmədi. Hündür və 5, 9, 11mərtəbəli binaları rayonun 1və 2mərtəbəli binaları əvəz etmişdi. Böyük, içində azdığım marketlər isə bir piştaxtalı ərzaq dükanları ilə əvəzlənmişdi, ayağımın altına baxdım, asfalt yoxa çıxmış, üstündə qaçdığım isə rayonun preslənmiş daş yolları idi, qaçdıqca ayağımın altında otlar yaşarır və dizə qalxır. Başımı qaldırdım və qarşımda məzarlar. . . Qoca ağaclar və otluq. . . Artıq nə düşünməyə ağlım, nə də qaçmağa nəfəsim qalıb, dayandım və gözüm yanımdakı qızı axtardı, bütün yol boyu tanımadığım qız mənə yoldaşlıq etmişdi, amma onu görmədim, qəfil yadıma düşdü ki, mən kimdənsə qaçırdım, hanı o, məni niyə gəlib tutmadı?O ki mənə çox yaxın idi, geri döndüm heç kim yox idi, yalnız 1otaqlı hasara alınmış yeri gördüm, irəli getdim ki, bəlkə kimisə taparam, qapıda “Mərmər evi”yazısını görəndən sonra anladım ki, tapmasam daha yaxşı. Əgər ölümcül xəstəliyə tutulsam yalnız o zaman bura gəlməyə ehtiyacım olacaq.
-Bura gəl, bura-tanış olmayan bir səs, deyəsən, məni səsləyirdi. Bu həmin qız idi. Ona yaxınlaşdım, onun kim olduğunu müəyyənləşdirə bilmədim, artıq beynim fikirləşmək funksiyasını itirmişdi. Hansısa bir ailənin hasara alınmış ailə məzarlığına girmiş, ikinci hissədəki qoca akasiya ağacının altında ağaca söykənərək oturmuşdu, gözlərini yumub nəfəsini dərirdi, yenicə çatmışdı, bunu sürətlə qalxıb enən sinəsindən görmək mümkün idi.
-Gəl, otur-, deyərək əli ilə yanında yer göstərdi. Məzarlar mənə tanış gəlir, illərlə məzarını öpdüyüm, üzünü belə xatırlamadığım qardaşım, babam, nənəm, əmim, böyük babalarım, nənələrim. Beynim bütün bunları həzm edə bilmir, bəlkə də tək etməli olduğum nəfəsimi dərmək və dincəlməkdi. Ağacın altında düz qızın yanında oturdum və başımı ağaca söykəyib gözlərimi yumdum, heç nə düşünə bilmirəm. Dərin nəfəs alır və verirəm, deyəsən, artıq ürək döyüntülərim normal ritminə dönür, yorğun göz qapaqlarımı qaldırdım, artıq təəccüblənməkdən bezmişdim. Qarşımda başdan ayağadək ağ geyimdə gözəl bir qız dayanıb, cəld yanımdakı qıza tərəf döndüm, səndəl geyinmiş ayaqları ağ parça örtüb, başımı qaldırdım o da qarşımdakı qız kimi geyinib, eyniylə Məkkə ziyarətindəki kimi, üzlərindəki təbəssüm yer kürəsindən belə böyükdü, bu isə məni az da olsa rahatlatdı. İsti hava ciyərlərimə doldu, bayaqki soyuq havanı isti boğucu hava əvəzləmişdi. Artıq suallarıma cavab almaq vaxtı çatmışdı.
-Mən hardayam?
-Dua zamanıdır, -deyərək üzərimdə nəyəsə işarə edirlər.
Çənəmi sinəmə doğru əyərək üstümdəki ağ uzun paltara baxıram, bunu mənə kim və necə geyindirib, bütün bunlar nə deməkdir?!Uzun müddətdir ki, Tanrıyla bütün bağlarımı qoparmışam, bu dizlər, bu alın səcdədən qalxalı, bu əllər duaya açılmayalı illər olub, bu dodaqlar Ramazan ayının susuzluğunu unudalı çox olub. Tanrı məni tək etmişdi, amma unutmuşdu ki, mən onu daha öncə tərk etmişəm.
Gözümü ayağımdakı səndəllərə zilləyib güclə eşidiləcək səslə-Mən hələ Tanrını tapmamışam, -dedim.
-Gərək yoxdur, artıq Tanrı özü səni tapıb, -“marafon yoldaşım”qətiyyətlə dilləndi.
-Mən dua edə bilmirəm.
Kimsə xəfif çiynimə toxundu.
-Gilə, vaxtdır, dur ayağa.
Bu səs çox tanış və doğma idi, bütün bu hadisələrdən sonra bu səs mənim ağ qoçum ola bilərdi. Mən bu qaranlıq dünyadan çıxmaq istəyirdim, bəlkə də çoxlarının arzuladığı işıqlı dünyada idim, amma bu geyim, bu insanlar mənə ögey ana qədər yaddı və mən buradan qurtulmaq istəyirəm. Ayağa qalxmadan başımı qaldırıb baxdım, bu anamdı, amma o nə ağ geyimdədi, nə də saçları çiyninə tökülüb, saçlarını hər zamankı kimi toplayıb, əynində isə göy rəngli xalatı var.
-Gilə, dur, gecdir, -deyə təkrar etdi, -sənə neçə dəfə demişəm ki, gecələr oyaq qalma, özü də yatanda bu qulaqcıqları çıxar, mahnının səsini mən burdan belə eşidirəm, sonra demə ki, qulaqlarım, başım ağrayır. Nədi?Düz demirəm?Niyə gözlərini bərəldib baxırsan?!
Onun ayaq səsləri uzaqlaşırdı. Ərtafa nəzər saldım, ağ tavan, boz oboylu divarlar. Bu mənim otağımdır, ən azı otaqdakı səliqəsizlik bunu sübut edir. Anamın ayaq səsi kəsildi.
-Gilə, durandan sonra pəncərəni aç, otağın havası dəyişsin.